Quyên 23

Và những mẩu chuyện nhảy cóc ăm ắp mơ mộng hoang đường và lộn xộn nghi ngại - như chính tuổi 23 của cô.

1. Tôi nghe album Về của Quyên bắt đầu bằng sự hiếu kỳ. Bảy bản tình ca Giọt nước mắt ngà (Ngô Thụy Miên), Bài không tên số 8 (Vũ Thành An), Ru đời đi nhé (Trịnh Công Sơn), Để em mơ (Nguyễn Cường), Hẹn hò, Đưa em tìm động hoa vàng (Phạm Duy), Về đi em (Trần Tiến) - bài “trẻ” nhất ra đời cũng đã cách đây hơn 20 năm, còn không cũng phải tới nửa thế kỷ. Những bài hát sống cùng nhiều thế hệ khán giả, đã qua tay không ít danh ca, liệu Quyên còn gì để tỏ bày mình?

May quá, Quyên không vật vã gắng “làm mới” như nhiều ca sĩ trẻ thường tự làm khó mình. Quyên hát tự nhiên và thư thả, như cách một người ngồi xuống chuyện trò thủ thỉ, có sự mệt mỏi, có cả hồi hộp của những hẹn hò không trọn vẹn, và nỗi đam mê của một giọng hát bẩm sinh đã mang màu nhục cảm, thậm chí buông mình để thõng tất cả buồn đau.

Giọng Quyên mang âm sắc quyến rũ rất mực đàn bà, ngùn ngụt nồng nàn nhưng không phô trương. Cái nồng đượm tinh tế và kín đáo được hiển lộ trong một lối hát gần như đơn giản.

Trước Về, Quyên có Cửa thơm mùi nắng - một đĩa nhạc của Lê Minh Sơn. Có những bài thu từ năm Quyên 17 tuổi, nghe lại thấy vụng về nhưng Lê Minh Sơn kiên quyết giữ bởi có “màu trong veo của sự non nớt”.

Quyên hát hào sảng, thoải mái dốc hết năng lượng, như một người trẻ tất nhiên phải thế. Chưa biết kìm giữ, chưa biết giấu mình, Quyên hát thậm chí có phần nông nổi: “Em chưa sống qua tình cảm ấy, nỗi đau buồn ấy, những cảm xúc về tình yêu khi em hát chỉ là trạng thái của tưởng tượng”.

Nhưng dù sao, Quyên đã đem được cảm giác tươi mới rất trung thực cho âm nhạc của Lê Minh Sơn, làm mát lành nhẹ nhõm những ào ạt dương tính của nhạc sĩ này. Đến Về, Quyên hát đã có màu của trải nghiệm, nhưng may sao cái run rẩy rất dễ bị tổn thương của một tâm hồn trong veo vẫn còn được giữ lại.

Hoàng Quyên - á quân Vietnam Idol 2012 là hình ảnh một ca sĩ “đa-zi-năng”, hát được nhiều thể loại: pop, R&B, dance, rock... Nhưng rõ ràng hình ảnh biến hóa của một tắc kè hoa chẳng hợp với tạng chất của Quyên.

Việc tung ra quá nhiều món giống như người đầu bếp hoang phí mà chẳng đủ tinh tế - cái gì cũng làm được nhưng lại không đủ độc đáo. Chính Quyên đã tự nhận ra “mạch đi” trong âm nhạc của mình nhất định không phải kiểu theo trào lưu, Cửa thơm mùi nắng là bước rón rén đầu tiên để Quyên quay lại tìm mình.

Quyên mất nhiều khán giả từ Vietnam Idol, đến mức cô cực đoan “đóng tai” để không bị chùn lòng. Về là bước đầu tiên mà Quyên tìm thấy chính mình, là hành trình trải nghiệm quay tìm lại những giá trị cốt lõi. “Người nghệ sĩ không thể nghe ngóng xem công chúng thích gì thì mình sẽ lựa theo để chiều - như thế rất vụ lợi”. Đấy là Quyên, bướng bỉnh và phức tạp...

2. Vừa nhập học lớp 10 (Trường THPT Vùng Cao Việt Bắc - Thái Nguyên), Hoàng Lệ Quyên được tuyển đặc cách xuống trường Nghệ thuật Quân đội sau khi giành giải nhất cuộc thi Giai điệu tuổi hồng toàn quốc. NSƯT Hà Thủy, cô giáo thanh nhạc của Quyên nhớ lại: “Giảng viên được phân công mang cô bé gầy gò và còi cọc ấy trả lại cho trường: ca này tuyệt vọng! Con bé hoàn toàn không biết chuyển giọng!

Quyên là một ca đặc biệt, không dễ gì để tìm ra một “phác đồ” học phù hợp, vì quãng giọng của Quyên rất ít gặp, không đáp ứng được cách học của số đông”. Cô bé 15 tuổi ngơ ngác không có phương án trả lời nào khi được hỏi: “Em muốn thành gì? Thi cuộc thi nào?”. Cô giáo Hà Thủy thì rối bời “không biết tính nghề gì cho Quyên, đã không biết hát lại còn chẳng có nhan sắc”.

Quyên khóc rất nhiều, nhưng tự biết cách duy nhất để đi tiếp là nỗ lực. Muốn bứt phá hay nổi loạn, đầu tiên phải có kỹ thuật vững. Đẩy cao trào hay nhỏ giọt đều phải ghìm bằng kỹ thuật, và kỹ thuật cuối cùng là để hát hay.

Quyên lớn lên và giọng ổn định dần, ý chí đã cho Quyên sở hữu một giọng nữ thực sự quý hiếm: quãng rất rộng, trầm dày và đầy đặn, khàn nhưng khi phiêu chuyển giọng lại rất nhẹ và bay. Nghe Quyên lên nốt luôn căng tràn sinh lực mạnh mẽ và lộng lẫy.

“Tôi luôn tin Quyên sẽ làm được điều em muốn. Vì năng lượng trong Quyên rất mạnh, vì em không có may mắn như các bạn khác. Quyên là cô gái kỳ lạ, biết xoay chuyển thiệt thòi của mình thành thế mạnh. Quyên không thể là hình tượng nóng bỏng sexy, nên em dồn tâm sức để thuyết phục mọi người chính bằng âm nhạc của mình - một giọng hát nữ quyền đẹp tuyệt!” - NSƯT Hà Thủy nhận xét về cô trò đặc biệt của mình.