Quy định rõ các trường hợp thu hồi đất vì lợi ích quốc gia để tránh lạm dụng

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà trình bày báo cáo của Chính phủ về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)

Chiều 11/5, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 23, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Trình bày tờ trình của Chính phủ về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Phó thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân đã được triển khai nghiêm túc, đồng bộ, dân chủ, khoa học, công khai, minh bạch, bảo đảm thực chất và hiệu quả với nhiều hình thức đa dạng, phong phú. Đến nay đã có trên 12 triệu lượt ý kiến góp ý đối với dự thảo luật này.

Về nội dung thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng (Điều 75), Chính phủ cho biết đây là nội dung nhận được nhiều ý kiến của nhân dân. Trong đó, có ý kiến tán thành với dự thảo luật về các trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, nhưng đề nghị mở rộng thêm đối với các dự án xã hội hóa (y tế, giáo dục, văn hóa, thể dục thể thao, môi trường).

Có ý kiến đề nghị Nhà nước mở rộng các trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội, kể cả các dự án sử dụng vốn đầu tư tư nhân. Có ý kiến đề nghị quy định rõ tiêu chí thu hồi đất phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng để các địa phương dễ áp dụng, tránh lạm dụng các trường hợp thu hồi đất.

Tiếp thu ý kiến góp ý, dự thảo luật đã được sửa đổi toàn bộ nội dung của Điều này. Cụ thể, trong dự thảo đã quy định rõ các trường hợp thật cần thiết thu hồi đất. Trong đó gồm: công trình công cộng (giao thông, thủy lợi, năng lượng, bưu chính viễn thông, công nghệ thông tin…), xây dựng trụ sở cơ quan Nhà nước, công trình sự nghiệp (trụ sở cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội) cơ sở văn hóa, di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh, cơ sở y tế, dịch vụ xã hội, cơ sở giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, ngoại giao…

Bên cạnh đó có các trường hợp phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng khác như: dự án nhà ở xã hội, nhà ở công vụ, khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu công nghệ cao, hoạt động thăm dò, khai thác khoáng sản, dự án lấn biển… và các dự án khác.

Báo cáo thẩm tra dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho hay, về thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng (Điều 75), có 2 ý kiến.

Ý kiến thứ nhất, cơ bản tán thành quy định tại dự thảo luật như Chính phủ đã trình, đồng thời đề nghị tiếp tục rà soát, hoàn thiện, bảo đảm quy định đầy đủ, rõ ràng. Ý kiến thứ hai, cân nhắc cách quy định theo hướng liệt kê các trường hợp thu hồi đất như dự thảo luật, chưa bảo đảm tinh thần của Nghị quyết số 18-NQ/TW về việc quy định điều kiện, tiêu chí cụ thể thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng; khó bảo đảm đầy đủ các trường hợp, nhất là các trường hợp có thể phát sinh trong tương lai.

Thường trực Ủy ban Kinh tế cơ bản tán thành ý kiến thứ hai.

H. Anh