Quốc gia khởi nghiệp: Bài học công nghệ và 3 điểm nghẽn cần giải quyết nhìn từ Tân Hiệp Phát

Xét trong trường hợp đơn lẻ, Tân Hiệp Phát có lẽ là một ví dụ điển hình về đột phá trong công nghệ, sáng tạo trong phát triển sản phẩm và bền bỉ trong đào tạo nhân sự chuẩn quốc tế kể từ khi khởi nghiệp để đến được vị thế hàng đầu hiện nay trong ngành giải khát.

Bắt kịp công nghệ để trở thành quốc gia khởi nghiệp

Chưa bao giờ phong trào khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cũng như số lượng start-up ở Việt Nam tăng trưởng mạnh như hiện nay. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 có thể giúp tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Việt Nam tăng từ 8 tới 18 tỷ USD mỗi năm. Song viễn cảnh ấy chỉ có thể xảy ra nếu doanh nghiệp ở Việt Nam đổi mới sáng tạo, bắt kịp những xu hướng công nghệ trên thế giới.

Doanh nhân Trần Uyên Phương, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Tân Hiệp Phát chia sẻ tại hội thảo Doanh nghiệp gia đình và khát vọng của thương hiệu Việt vươn ra thế giới tại chương trình INSEAD Singapore

Ngay cả những doanh nghiệp sản xuất ở vị trí hàng đầu cũng luôn phải không ngừng cải tiến và chú trọng đầu tư cho máy móc công nghệ. 

Đơn cử như Tân Hiệp Phát, một doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất nước giải khát tại Việt Nam, năm 2006, bất chấp sự hoài nghi của những người trong ngành, Tân Hiệp Phát đã “liều lĩnh” bỏ ra 300 triệu USD để mang về 10 dây chuyền công nghệ Aseptic từ Đức.

Sự “liều lĩnh” đó đã giúp Tân Hiệp Phát tận dụng được lợi thế công nghệ, liên tục cho ra đời những sản phẩm giải khát có lợi cho sức khỏe đầu tiên trên thị trường.

Với công nghệ Aseptic, Tân Hiệp Phát đã khai phá ra phân khúc sản phẩm thức uống giải khát có lợi cho sức khỏe, tiêu biểu như Trà Thanh nhiệt Dr Thanh

Theo Tổng giám đốc Tân Hiệp Phát, ông Trần Quí Thanh: “Công nghệ sẽ tạo ra giá trị khác biệt cho mỗi sản phẩm”.

Là một trong số hơn 100 gương mặt trẻ Việt Nam thành công trong lĩnh vực công nghệ trên khắp thế giới được Chính phủ Việt Nam mời về nước, ông Nguyễn Duy Lân, người đồng sáng lập Công ty Veramine tại Mỹ, cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của công nghệ đối với sự phát triển của giới khởi nghiệp Việt Nam.

Ngoài sinh viên và các đoàn tham quan trong nước, công nghệ Aseptic tại Tân Hiệp Phát đang thu hút hàng ngàn sinh viên, giáo sư từ các trường đại học danh tiếng trên thế giới tới tham quan mỗi năm

Mời nhân tài công nghệ ở nước ngoài về quê hương, theo ông Lân, là chủ trương đúng đắn để tập trung nguồn lực con người Việt Nam trên toàn cầu.

Nói về định hướng trở thành quốc gia khởi nghiệp của Việt Nam, ông chia sẻ: “Kinh tế của Việt Nam đang phát triển nhanh và phong trào khởi nghiệp đang lớn mạnh. Tâm thế của chúng ta hiện nay giống như một công ty khởi nghiệp. Vì thế, chúng ta phải tập trung các nguồn lực vào những lĩnh vực mà chúng ta có thế mạnh để có thể cạnh tranh trên thế giới. Đây là thách thức, đồng thời cũng là cơ hội cho Việt Nam trong thời gian tới”.

Những điểm nghẽn sau câu chuyện công nghệ

Ứng dụng công nghệ hiện đại để tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp mới chỉ là một mặt của vấn đề. Cũng trong buổi tọa đàm “Năm mới nói chuyện khởi nghiệp” của VOV2, tiến sĩ Võ Trí Thành – thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia - nhấn mạnh ba điểm nghẽn mà Việt Nam phải tập trung giải quyết để có thể trở thành một quốc gia hùng cường trong vài chục năm tới.

Thứ nhất, hệ thống đổi mới sáng tạo ở Việt Nam vẫn do chính phủ dẫn dắt. Vì thế, chính phủ phải tạo cơ chế, thực hiện các giải pháp để khối doanh nghiệp trở thành động lực dẫn dắt hệ thống đổi mới sáng tạo.

“Các trung tâm nghiên cứu và triển khai phải là thành phần cốt lõi của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia”, ông Thành lập luận.

Bà Trần Uyên Phương tiết lộ, ngoài công nghệ, Tân Hiệp Phát còn đầu tư phát triển ngân hàng sản phẩm với hàng trăm sản phẩm mới là thức uống giải khát có lợi cho sức khỏe người tiêu dùng trong và ngoài nước

Thứ hai, Việt Nam rất cần một môi trường khuyến khích sáng tạo và tài năng. Đây không chỉ là môi trường mở, mà còn phải thông thoáng, tạo điều kiện cho mọi người nêu và phản biện các ý tưởng sáng tạo, để các ý tưởng sáng tạo không chỉ nảy mầm, mà còn có thể phát huy tiềm năng.

Khả năng tạo đột phá, cải cách của hệ thống giáo dục – đào tạo là vấn đề thứ ba. Ông Thành nhận định hệ thống giáo dục cần chú ý tới hai khía cạnh trong nỗ lực cải cách: tiêu chuẩn quốc tế đối với nguồn nhân lực nói chung và khả năng tiếp cận đường biên tri thức tốt nhất của nhân loại đối với tầng lớp tinh hoa.

“Đây là những trở ngại và điểm nghẽn mà Chính phủ Việt Nam đang phải suy nghĩ tìm ra đường hướng giải quyết, để đưa Việt Nam trở thành một quốc gia hùng cường trong vài chục năm tới”, ông Thành nhấn mạnh.

T.H.P