Quay lén phim chiếu rạp: Ta tự hại mình!

Ngày 6/7, NSND Hồng Vân đã “khóc than” trên trang cá nhân về việc Xóm trọ 3D bị quay lén, phát tán vào ngày công chiếu thứ 5 và kêu gọi khán giả tẩy chay bản phim này. 

Kêu gọi khán giả “nói không” với phim quay lén, ủng hộ bằng cách ra rạp là một trong những “cách” đối phó mỗi khi phát hiện phim đang bị phổ biến lậu. Những phương án khác cũng chỉ gồm: lập biên bản, yêu cầu xóa đoạn phim đã quay, phối hợp với YouTube hay Facebook nhờ tháo đoạn phim rò rỉ, hay hơn nữa là đưa người vi phạm ra công an nhờ xử lý (nhưng trường hợp này ít khi xảy ra).

Những phim Việt được khen như Xóm trọ 3D, Em chưa 18, Em là bà nội của anh… thường bị mất bản quyền rất nhanh

Chị Trần Nhựt Ánh Loan, giám đốc nghiệp vụ của Sài Gòn Movies Media, đơn vị phát hành Xóm trọ 3D nói về những khó khăn trong việc bảo vệ bản quyền phim chiếu rạp: “Ngoài đội ngũ nhân viên áp thu của đơn vị phát hành còn có sự hỗ trợ từ các nhân viên phòng chiếu. Nhưng dù có tăng cường lực lượng giám sát cũng khó phát hiện quay lén vì một khi người xem đã cố tình thì họ luôn có những cách che chắn rất tinh vi như để điện thoại trong túi áo, chỉ ló camera ra. Mỗi khi phát hiện quay lén, phía phát hành và rạp chỉ xử lý bằng cách mời người vi phạm ra khỏi rạp, yêu cầu xóa đoạn phim đã ghi. Trường hợp tái phạm sẽ không cho phép trở vào rạp”.

Thường xuyên rà soát trên mạng để phát hiện và xử lý ngay khi phim bị phát tán lậu cũng là một trong những biện pháp bản vệ phim trong khi đang chiếu rạp. Đạo diễn Charlie Nguyễn cho biết: “Khi Em chưa 18 công chiếu, mỗi ngày trên cả nước phát hiện tới 200 trường hợp quay lén, không thể mỗi lúc mỗi báo công an. Để hạn chế sự phát tán, chúng tôi tìm cách liên hệ, phối hợp với YouTube, Facebook, đồng thời thuê người theo dõi 24/24 trên mạng suốt hai tháng trời. Tốn kém không ít nhưng phải chấp nhận, vì nếu không thiệt hại còn lớn hơn. Trước tình trạng vi phạm bản quyền như hiện nay, các nhà làm phim chỉ biết dập lửa tại chỗ chứ không thể theo đuổi vụ việc đến cùng vì rất mất thời gian”.

Cảnh phim Em là bà nội của anh

Đề cập đến chuyện rạp phim phải chia sẻ thiệt hại với nhà sản xuất - phát hành khi bản phim chiếu ở rạp mình bị quay lén, Charlie Nguyễn nhìn nhận rất khó đưa điều khoản này vào hợp đồng, mà nếu có cũng không rạp nào dám cam kết vì: “Các rạp rất tích cực trong việc giám sát nhưng lực bất tòng tâm vì tất cả xuất phát từ ý thức khán giả và luật pháp hiện chưa đủ sức răn đe”.

Chị Lưu Hoàng Minh Ngọc, giám đốc tiếp thị phim của Mega GS, cho rằng: “Những hình ảnh phát tán lậu có chất lượng không tốt làm khán giả đánh giá sai về phim và có thể khiến họ bỏ lỡ cơ hội ra rạp xem một bộ phim hay”.

Không chỉ phim Việt, rất nhiều phim ngoại cũng bị mất bản quyền khi đang chiếu. Khi “bom tấn” Nội chiến siêu anh hùng ra mắt ở Việt Nam sớm hơn 10 ngày so với lịch công chiếu toàn thế giới, các đoạn after-credit vốn là đoạn phim bí mật được chờ đợi nhất ở cuối phim cũng bị phát tán chỉ sau ba ngày. 

Phim Em chưa 18

Kong: Đảo đầu lâu vừa ra rạp thì hôm sau nhiều tài khoản facebook và một số trang phim đã chia sẻ bản quay lén. Lý do quay lén thì muôn hình vạn trạng: để khoe, thể hiện sự hâm mộ với diễn viên trong phim, chứng tỏ mình ủng hộ phim Việt (?!), câu view, câu like…

Đáng nói là rất ít “thủ phạm” ý thức việc làm của mình là phạm pháp. Như cách họ nói thì vài phút phim hay một đoạn clip “không ảnh hưởng gì”, càng không cho rằng “thành quả” của vài phút lấm lét trong rạp chiếu có thể khiến doanh thu của nhà sản xuất, nhà phát hành bị sụt giảm.

Một khi vấn nạn này vẫn chỉ được xử lý từ “ngọn”, trong cảnh loay hoay của các nhà sản xuất, phát hành như hiện nay, khả năng khán giả không được xem phim hay, không được tiếp cận sớm với các “bom tấn” nước ngoài hoàn toàn có thể xảy ra về lâu dài. Người thiệt thòi khi ấy là khán giả và chính những người mang máy ra rạp quay lén. 

Hương Nhu