Quảng Ngãi tổ chức phản biện xã hội dự án Nhà máy bột giấy VNT19 đình đám một thời

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Đặng Văn Minh vừa đồng ý cho Liên hiệp các Hội Khoa học kỹ thuật tỉnh này chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị và địa phương có liên quan triển khai thực hiện việc tư vấn, phản biện và giám định xã hội dự án Nhà máy bột giấy VNT19.

Đây là một dự án đình đám một thời ở tỉnh Quảng Ngãi khi dư luận dấy lên quan ngại về việc gây ô nhiễm môi trường và phá vỡ cân bằng sinh thái. Sau khi dư luận dậy sóng vào những năm 2017, đến nay dự án gần như ngưng trệ và chưa triển khai hoàn thiện.

Dự án nhà máy bột giấy VNT19 triển khai khi chưa hoàn thiện nhiều yêu cầu

Máy móc cũ được công ty nhập khẩu về lắp ráp

Dự án nhà máy Bột giấy VNT19 do Công ty CP Bột giấy VNT19 làm chủ dự án được UBND tỉnh Quảng Ngãi cấp giấy chứng nhận đầu tư vào ngày 31/3/2011, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) tại quyết định số 2270/QĐ-BTNMT ngày 7/9/2015.

Dự án có công suất giai đoạn 1 là 350.000 tấn bột giấy tẩy trắng/năm, diện tích đất sử dụng (giai đoạn 1) là 117ha, chủ yếu nằm ở thôn Phú Long, xã Bình Phước; tổng vốn đầu tư gần 9.900 tỷ đồng, thời gian hoạt động là 50 năm. Theo dự kiến ban đầu, đến quý 4/2019, nhà máy này sẽ hoàn thành và đi vào hoạt động.

Trong quá trình triển khai, dự án này được phát hiện đã nhập máy móc cũ từ một nhà máy ở châu Âu về lắp ráp. Dự án còn có dự định xả thải ra vịnh Việt Thanh, một vịnh đẹp về du lịch của Quảng Ngãi. Đồng thời, dự án còn tính lấy 50ha rừng dừa nước ở xã Bình Phước để làm hồ cung cấp nước. Không những vậy, trong quá trình xây dựng, dự án đã làm san lấp nhiều hoa màu, đất đai của người dân…

Rừng dừa nước một thời trước nguy cơ bị xoá sổ

Vịnh Việt Thanh đẹp như tranh trước nguy cơ bị xả thải bị người dân phản ứng một thời gian dài

Trong một động thái gần nhất, chính quyền tỉnh Quảng Ngãi đã gửi công văn đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường trả lời nhiều vấn đề mà người dân quan tâm.

Theo UBND tỉnh Quảng Ngãi: ĐTM của dự án đã được Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt thì vị trí xả nước thải của dự án là tại Vịnh Việt Thanh (thuộc thôn Lệ Thủy, xã Bình Trị, huyện Bình Sơn), dự kiến cách bờ biển khoảng 500-1500m. Tuy nhiên, các số liệu thông tin trong báo cáo ĐTM về khu vực xả thải (số liệu về địa hình, hệ sinh thái, chế độ thủy hải văn, các đối bị tác động,...) được chủ dự án điều tra, đánh giá sợ sài; chưa đánh giá sức chịu tải và khả năng tiếp nhận của nguồn tiếp nhận.

Đồng thời, trong báo cáo cũng chưa xây dựng các mô hình để tính toán mức độ lan truyền của dòng nước thải, các kịch bản khi sự cố nước thải vượt quy chuẩn xả thải ra ngoài môi trường... Từ đó, cho thấy chưa đảm bảo cơ sở khoa học để đánh giá mức độ tác động việc xả thải của nhà máy đến môi trường xung quanh.

Mặc dù hiện nay Nhà máy bột giấy VNT19 chưa chính thức đi vào hoạt động, chưa có hoạt động xả thải, nhưng qua sự kiện sự cố môi trường tại Công ty TNHH Gang Thép Hưng Nghiệp Fomosa Hà Tĩnh, chính quyền địa phương, người dân và cử tri huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi hết sức quan tâm, lo ngại về vấn đề xả thải của nhà máy sẽ ảnh hưởng, tác động đến môi trường và đời sống sinh hoạt của người dân như thế nào? Phạm vi, mức độ ảnh hưởng khi nhà máy để xảy ra sự cố môi trường, trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị khi để xảy ra sự cố,...

“Để có cơ sở trả lời cho chính quyền địa phương, người dân và cử tri, UBND tỉnh Quảng Ngãi kính đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường có ý kiến về các nội dung nêu trên; đồng thời xem xét, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn cần thiết rà soát, đánh giá lại một số nội dung trong báo cáo ĐTM, để đảm bảo việc vận hành hoạt động của nhà máy không gây ảnh hưởng, tác động xấu đến môi trường”, công văn của tỉnh Quảng Ngãi cho hay.

Lê Đình Dũng