Quảng Nam: Thủy điện gần 2 ngàn tỷ chưa hoạt động vì phải chờ 18 hộ dân

Chờ 18 hộ dân giao đất

Dự án thủy điện Sông Tranh 4 được triển khai trên địa bàn các xã: Quế Lưu, Thăng Phước, Phước Gia (huyện Hiệp Đức) và xã Tiên Lãnh (huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam) với công suất 48MW, tổng mức đầu tư hơn 1.700 tỷ đồng. Từ đầu năm 2018 đến nay, dự án đã hoàn thành toàn bộ công tác xây dựng và lắp đặt thiết bị, đảm bảo sẵn sàng phát điện từ tháng 12/2020 nhưng hiện vẫn chưa thể thực hiện bởi vẫn còn 18 hộ dân chưa giao đất để giải phóng mặt bằng.

Thủy điện Sông Tranh 4 đã hoàn thành toàn bộ công tác xây dựng và lắp đặt thiết bị

Khu vực lòng hồ của dự án có ảnh hưởng đến 4 xã (hiện đã hoàn thành 2 xã), 415 hộ dân bị thu hồi đất với diện tích trên 132ha. Công tác giải phóng mặt bằng đã thực hiện được 98% với tổng chi phí là 95 tỷ đồng. Toàn bộ số tiền này đã được chuyển vào tài khoản của đơn vị chủ trì thực hiện công tác GPMB của 2 huyện.

Tuy nhiên, ông Hoàng Văn Hùng - Phó chủ tịch UBND huyện Hiệp Đức - cho biết trên địa bàn xã Quế Lưu còn lại 2 hộ vẫn chưa chịu giao đất. Điều này khiến cho việc thu hồi đất, GPMB để giao cho thủy điện Sông Tranh 4 bị đình trệ rất lâu. “Trước đây, cũng có nhiều hộ dân phản ứng, không chịu giao đất. Nhưng sau khi nghe các cơ quan, đoàn thể huyện giải thích rõ ràng thì họ đều đã đồng ý và đến nay không khiếu kiện gì nữa. Chỉ còn lại 2 hộ này, vốn là 2 mẹ con với 1,8ha vẫn không chịu giao đất, dù huyện đã huy động tất cả các ban ngành vào cuộc để vận động”, ông Hùng nói.

Việc 2 hộ gia đình ở huyện Hiệp Đức chưa chịu giao đất khiến cho hoạt động của thủy điện Sông Tranh 4 bị ngưng trệ từ cuối năm 2020 đến nay

Cũng theo ông Hùng, lý do 2 hộ gia đình này không chịu giao đất là vì họ muốn mức giá đền bù cao hơn. “Mức áp giá đền bù đều được làm theo quy định của nhà nước. Khi kiểm kê, rà soát đất sản xuất, cây cối, hoa màu trên đất của người dân chúng tôi đã cố gắng hết sức để bà con được hưởng lợi nhiều nhất. Và thực chất, 2 hộ gia đình này được ưu tiên hơn tất cả những người đã giao đất sớm từ trước đó, nhưng họ vẫn không chịu”, ông Hùng cho biết thêm.

Liên quan vấn đề này, ông Nguyễn Bá Tùng - Trưởng Ban quản lý Dự án thủy điện Sông Tranh 4 - cho biết theo áp giá đền bù của nhà nước thì 2 hộ dân này được đền bù khoảng 1 tỷ đồng. “Nhưng xét thấy hoàn cảnh của 2 hộ này là bà Tạ Thị Đáng là hộ người già, khó khăn và con trai là Nguyễn Văn Thứ bị mù nên công ty đã hỗ trợ thêm để dưỡng già và chữa bệnh, tuy nhiên đến nay họ vẫn không đồng ý”, ông Tùng cho hay.

Tình trạng tương tự cũng xảy ra đối với 16 hộ ở xã Tiên Lãnh, huyện Tiên Phước khi họ chưa thỏa mãn với mức áp giá đền bù đưa ra. Ông Nguyễn Hữu Xuân (xã Tiên Lãnh, huyện Tiên Phước) cho biết lý do mà ông chưa nhận tiền đền bù là diện tích đền bù thực tế chưa đúng với diện tích mà ngành chức năng đã đi đo đạc từ năm 2018. “Nhà tôi nằm trong vùng nguy cơ sạt lở nên tôi muốn nhà nước hỗ trợ di dời khẩn cấp ra khỏi vùng nguy hiểm này. Vì số tiền được đền bù cũng ít, mà mất đất sản xuất nữa nên chúng tôi không biết lấy gì để chuyển đổi, cải thiện kinh tế gia đình. Mong nhà nước quan tâm, hỗ trợ thêm”, ông Xuân nói.

Trường hợp xấu nhất sẽ cưỡng chế

Theo ông Nguyễn Hùng Anh - Phó chủ tịch UBND huyện Tiên Phước - thời gian vừa qua huyện đã cố gắng để làm tốt công tác GPMB để thực hiện giao đất cho thủy điện Sông Tranh 4.

“Huyện đã đối thoại ít nhất 6 lần và có nhiều văn bản chỉ đạo địa phương và các đơn vị bồi thường để tháo gỡ vướng mắc với các hộ dân. Tuy nhiên, các hộ dân này đưa ra những lý do không chính xác. Việc áp giá bồi thường được áp dụng theo đơn giá của nhà nước, khó có thể giải quyết cao hơn như họ yêu cầu. Còn việc giảm diện tích bồi thường là bởi năm 2018, đơn vị đo đạc thuộc Sở Tài nguyên - Môi trường đo giải thửa để thực hiện bồi thường và niêm yết diện tích này cho dân. Tuy nhiên, trong quá trình rà soát lại thì phát hiện một số diện tích không có khả năng canh tác thuộc bãi bờ, sông suối và một số là đá sỏi. Vì vậy, năm 2019 đã rà soát, xác minh lại rất kỹ một lần nữa nên diện tích này bị giảm đi”, ông Anh thông tin.

Hầu hết diện tích đất bị ảnh hưởng đều là đất sản xuất, cây cao su, keo... hoàn toàn không ảnh hưởng đến nhà ở của người dân

Cũng theo ông Hùng Anh, huyện Tiên Phước đã thành lập đoàn công tác vận động 16 hộ dân thêm một lần nữa để thực hiện các bước hoàn chỉnh để thu hồi đất bắt buộc. Từ nay đến hết 30/6, UBND huyện sẽ rà soát hồ sơ pháp lý của các hộ và tiếp tục vận động giao đất. “Mong rằng, họ sẽ chấp thuận công tác giải phóng mặt bằng. Nếu cố ý không giao đất thì sẽ cưỡng chế”, ông Anh nói.

Trao đổi về việc cưỡng chế, ông Hoàng Văn Hùng - Phó chủ tịch UBND huyện Hiệp Đức - cho rằng đó là bước cuối cùng, chẳng đặng đừng. “Một công trình trên địa bàn mà để phải cưỡng chế thì có thành công đến mấy cũng rất khó chịu, với chính người dân. Vì thế, chúng tôi đã và sẽ tiếp tục thuyết phục 2 hộ dân còn lại để họ tự nguyện giao đất”, ông Hùng phân trần.

Được biết, đất của 18 hộ bị ảnh hưởng trong diện tích lòng hồ thủy điện sông Tranh 4 chủ yếu là đất sản xuất, trồng cao su, keo, lúa… chứ không phải là nhà ở. “Cũng chính vì thế, huyện chuẩn bị 2 phương án là cưỡng chế thu hồi đất và bảo vệ thi công. Vì không ảnh hưởng đến nhà ở, nơi cứ trú nên có cưỡng chế thì mình sẽ hạ xuống một bậc là bảo vệ thi công cho công ty giải phóng diện tích lòng hồ bị ảnh hưởng”, ông Hùng nói thêm.

Nhiều tổ, đoàn các cấp từ huyện đến xã đã vận động nhưng 18 hộ dân vẫn chưa đồng ý giao đất

Đất bị thu hồi tuy không ảnh hưởng đến nhà ở nhưng là đất sản xuất của người dân, nên bài toán để họ tái cơ cấu sản xuất cần được tính đến. Về vấn đề này, ông Hùng cho hay, trong áp giá đền bù đã tính toán tất cả những điều này để hỗ trợ người dân chuyển đổi ngành nghề, chuyển đổi cơ cấu lao động.

“Trong công trình này, chúng tôi luôn lấy về cho người dân phần lợi nhất. Cốt để công trình được đi vào hoạt động, cũng là cách để huyện và chính những người dân này sớm ổn định”, ông Hùng nói.

Nguyễn Dương