Quảng Nam: Mỏ vàng không phép ngang nhiên nổ mìn khai thác làm nứt hàng loạt nhà dân

Đánh mìn đào hầm dưới đường giao thông, uy hiếp hàng loạt nhà dân

Đợt mưa bão năm 2020 khiến huyện Phước Sơn (Quảng Nam) bị thiệt hại nặng nề do sạt lở núi, đường sá, hàng loạt nhà dân bị chôn vùi, cuốn phăng.

Trong đó, các xã Phước Kim, Phước Thành, Phước Lộc (vùng địa chất có nhiều vàng của huyện Phước Sơn, nơi nhiều mỏ vàng có phép lẫn không phép vẫn rầm rộ khai thác) bị thiệt hại nặng nề nhất. Tuyến đường độc đạo từ trung tâm huyện Phước Sơn đi vào các xã này đến hiện tại vẫn bị hư hỏng nặng nề, lưu thông rất khó khăn, nhiều đoạn đường bị phá sâu, nhiều cầu cống chưa thể xây mới lại.

Ngay sau lễ Giỗ Tổ Hùng Vương, nhiều người dân thôn 2, xã Phước Thành bức xúc đến trụ sở UBND xã để phản ánh việc Công ty TNHH Phước Minh liên tục nổ mìn đào hầm vàng tại khu vực Bãi Ruộng để khai thác trái phép.

Khu vực đánh mìn đào hầm vàng nằm ngay dưới đường giao thông DH1

Qua ghi nhận của chúng tôi, khu vực nổ mìn khai thác vàng nằm ở Bãi Ruộng, hầm được nổ mìn đào sâu vào ngay dưới đường huyện DH1, gần trung tâm xã Phước Thành. Công nhân dựng lán trại, các phương tiện máy móc phục vụ đào vàng được tập kết tại đây. Cạnh đó, men theo tuyến đường là hàng chục nhà ở của người dân.

Anh Thèn Văn Nam (nhà ở phía trên hầm vàng trái phép) cho biết: "Liên tiếp mấy ngày qua, tại khu vực Bãi Ruộng liên tục bị đánh mìn để làm vàng. Từ ngày 9/4, họ đánh liên tục vào khoảng 5g chiều".

“Mỗi lần họ đánh mìn, nhà tôi bị rung lắc rất dữ, mái tôn run bần bật. Mấy nhà xung quanh cũng đều bị vậy, cho nên hễ họ đánh mìn là chúng tôi phải tháo chạy ra khỏi nhà”, anh Nam kể.

Khu vực quanh nhà của anh Nam trước đây có 6 hộ dân. Sau đợt mưa bão, 2 nhà bị cuốn trôi hiện đang chờ tái định cư. Còn 4 hộ vẫn đang sống bên Bãi Ruộng này ngày ngày nơm nớp lo chủ mỏ nổ mìn gây nứt sụt nhà cửa.

Cách nhà anh Nam vài chục mét, hàng loạt nhà dân cũng bị nứt do ảnh hưởng của việc nổ mìn khai thác vàng. Do rung chấn từ việc nổ mìn, nhà của anh Hồ Văn Biết gần như bị chia ra làm hai nửa bởi vệt nứt lớn. Vợ anh Biết chỉ vết nứt chạy dọc từ mép nhà bên này xuống tận dưới nhà bếp. Vết nứt đã mở rộng vài cm, chạy qua cả những cột nhà.

Vết nứt do rung chấn chạy dọc nhà anh Hồ Văn Biết

Người dân đang sống trong lo sợ khi bãi vàng hoạt động ngay dưới chân vực

“Từ ngày 19/4 đến nay họ nổ mìn liên tục, thường vào khoảng 5g chiều. Trước đây, tại khu vực này, cũng có nổ mìn làm vàng khiến nhà tôi bị nứt nhẹ. Nay họ tiếp tục nổ mìn nên vết nứt toác ra nhiều hơn, làm lún cả trụ nhà. Chúng tôi đã phản ánh với chủ tịch xã nhưng xã cho rằng việc này thuộc thẩm quyền của tỉnh. Giờ chúng tôi cũng chỉ biết chờ, mong Nhà nước nếu cho họ khai thác vàng thì di dời chúng tôi đi chứ thế này không biết nhà sập lúc nào”, chị lo lắng.

Nhiều người dân ở thôn 2 cho biết, trước đây, tại các cuộc tiếp xúc cử tri với đại biểu HĐND tỉnh, người dân đã nhiều lần kiến nghị ý kiến phản đối việc khai thác vàng tại khu vực Bãi Ruộng. Lần đầu tiên là vào năm 2018 nhưng đến nay chưa giải quyết xong. Lần gần đây nhất vào cuối tháng 3/2020, cử tri xã Phước Thành tiếp tục nêu ý kiến bức xúc về việc khai thác vàng nhưng đến nay cũng chỉ mới được ghi nhận ý kiến phản ánh của cử tri.

Do bức xúc việc nổ mìn gây rung nhà cửa, ngày 21/4 vừa qua, người dân thôn 2 xung quanh Bãi Ruộng đã kéo lên UBND xã phản đối, yêu cầu chính quyền can thiệp.

Nhà dân nằm ngay cạnh phía trên hầm vàng, bên tuyến đường độc đạo

Một cán bộ huyện Phước Sơn có nhà tại khu vực này cho rằng, không nên cho khai thác vàng ở khu vực Bãi Ruộng vì xung quanh ruộng có nhiều nhà dân sẽ ảnh hưởng rất lớn đến môi trường sống, tiềm ẩn nhiều nguy cơ ô nhiễm. Đặc biệt, sau các đợt lở núi, nếu tiếp tục khai thác vàng có thể sẽ gây nguy hiểm tính mạng người dân, làm hư hỏng nhà cửa. 

Không những vậy, đây là khu vực đầu nguồn nước sông Đắc Mét, nếu cho phép khai thác vàng sẽ làm mất nguồn nước sản xuất và sinh hoạt của người dân.

“Nếu chính quyền tỉnh cấp phép cho làm vàng lại tại bãi ruộng thì lãnh đạo tỉnh phải đến tìm hiểu, nói chuyện trực tiếp với người dân để thấy rõ thực tế và những nguy cơ tiềm ẩn. Huyện kiểm tra và nói sẽ cho di dời dân, nhưng kinh phí hỗ trợ quá thấp. Người dân đang cố gắng cầm cự sau thiên tai giờ lại thêm nỗi lo nổ mìn gây sạt lở, sập nhà. Chúng tôi rất bức xúc và mong muốn chính quyền vào cuộc khẩn trương để người dân sớm ổn định cuộc sống”, một cựu cán bộ xã Phước Thành kiến nghị.

Huyện nói sẽ kiểm tra

Ông Lê Quang Trung - Chủ tịch UBND huyện Phước Sơn - cho biết: “Qua kiểm tra hồ sơ, khu vực Bãi Ruộng trước đây được UBND tỉnh cấp phép cho Công ty TNHH Phước Minh quản lý và khai thác vàng. Tuy nhiên đến nay, giấy phép khai thác đã hết hạn”.

“Hiện nay, công ty đang có chủ trương xin gia hạn và đang trong thời gian thực hiện thăm dò để đề nghị cấp phép lại. Sau khi người dân phản ánh về tình trạng nổ mìn, huyện đã chỉ đạo chính quyền xã trực tiếp làm việc với doanh nghiệp”, ông Trung cho hay.

Cũng theo ông Trung, đến hôm nay đã không còn việc nổ mìn tại khu vực trên. “Tôi cũng đã trực tiếp vào hiện trường, huyện và xã đang tính chuyện di dời dân vào khu tái định cư đang được san ủi. Kinh phí di dời theo Nghị quyết của HĐND tỉnh, còn lại sẽ vận động mạnh thường quân và nguồn xã hội hóa” ông Trung cho biết.

Người dân thôn 2 đang rất lo sợ và đề nghị chính quyền các cấp tỉnh Quảng Nam sớm giải quyết để họ yên tâm sinh sống

Trong diễn biến liên quan, trả lời Báo Phụ Nữ TPHCM, thượng tá Nguyễn Quốc Tuấn - Trưởng Công an huyện Phước Sơn - cho biết đã tiếp nhận thông tin về việc nổ mìn tại khu vực Bãi Ruộng theo phản ánh của người dân. “Chúng tôi đã cho anh em xuống kiểm tra và sẽ có báo cáo cụ thể”, thượng tá Tuấn cho hay.

Bài, ảnh: Lê Đình Dũng