Quan hệ Nga - Thổ căng thẳng đè nặng lên kinh tế

Quan hệ Nga - Thổ căng thẳng hơn

Quan hệ giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ trở nên xấu đi và ngày càng trở nên căng thẳng từ sự kiện ngày 24/11, khi một máy bay chiến đấu Su-24 của Nga bị Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ.

Trang web của Cơ quan Kiểm tra Cảng biển tại biển Đen (PSS) thông báo, Thổ Nhĩ Kỳ đã thả 3 trong số 4 tàu của Nga sau khi đã sửa chữa xong vòi cứu hỏa, thuyền cứu sinh hay hệ thống vô tuyến liên lạc. Trước đó, Thổ đã bắt giữ tại cảng Samsun với lý do vi phạm luật an toàn hàng hải. Tàu còn lại của Nga có thể sẽ được phép rời cảng trong ngày 7/12.

Quan hệ Nga - Thổ Nhĩ Kỳ ngày càng xấu đi sau sự kiện 24/11. Ảnh: Reporter-tv

Theo 2 quan chức giấu tên, diễn biến này xảy ra sau khi Nga bắt giữ 5 tàu của Thổ Nhĩ Kỳ để điều tra tại cảng Novorossiysk (Nga). Sau đó, toàn bộ các tàu này đều đã được Nga thả đi.

Các quan chức PSS cho biết, cơ quan hải quan Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu kiểm tra toàn bộ tàu của Nga tiến vào nước này nhằm đáp lại hành động tương tự của Nga.

Cũng theo PSS, việc chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ bắt giữ tàu Nga là điều hiếm thấy trước khi vụ bắn rơi máy bay Nga xảy ra.

Cả 2 đều thiệt hại khi cấm vận kinh tế

Theo nhận định của báo chí Mỹ, căng thẳng giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ xung quanh vụ Su-24 của Nga bị bắn hạ có nguy cơ sẽ gây hậu quả nặng nề đến nền kinh tế của cả hai nước.

Từ các nhà xuất khẩu khí đốt đến các hãng hàng không, các công ty của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đều sẽ thiệt hại nặng nề nếu quan hệ hai nước trở nên xấu đi.

Tại một siêu thị ở Matxcơva, Nga đã cấm nhập thực phẩm từ Thổ Nhĩ Kỳ - Ảnh: DS

Hiện Nga là đối tác thương mại lớn thứ hai của Thổ Nhĩ Kỳ với kim ngạch thương mại hai chiều đã tăng vọt lên hơn 32,7 tỷ USD trong năm 2013, và Moskva dự kiến xây dựng và tài trợ toàn bộ kinh phí cho một nhà máy điện hạt nhân ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Tương tự, bất kỳ lệnh trừng phạt kinh tế nào nhằm vào Thổ Nhĩ Kỳ cũng gây phương hại không kém cho Nga. Tổng thống Putin và người đồng cấp Recep Tayyip Erdogan đã nhất trí nâng kim ngạch thương mại hai nước từ mức khoảng 25 tỷ USD dự kiến đạt được trong năm nay lên 100 tỷ USD vào năm 2020.

Phó Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Mehmet Simsek ngày 7/12 đã bày tỏ quan ngại về căng thẳng trong quan hệ giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, sự việc này có thể khiến Thổ Nhĩ Kỳ mất đi gần chục tỷ USD. Theo ông, chỉ tính gần 10 ngày qua, căng thẳng trong quan hệ giữa hai nước đã khiến tổng sản phẩm quốc nội Thổ Nhĩ Kỳ giảm từ 0,3 đến 0,4%.

Đứng trước sự tụt giảm của nền kinh tế, trong ngày 6/12, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu kêu gọi Nga nhanh chóng dỡ cấm vận kinh tế vì lợi ích và quan hệ giữa hai nước. Ông Cavusoglu nói, trước đó hai nước đã chia sẻ quan điểm rằng quan hệ kinh tế, thương mại không nên bị ảnh hưởng bởi tranh chấp chính trị.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu kêu gọi Nga bỏ cấm vận kinh tế.

Ngoài việc cấm vận kinh tế, Nga cũng gay gắt chỉ trích Thổ Nhĩ Kỳ về hành vi buôn dầu lậu với IS, từ đó tạo nên nguồn ngân sách khổng lồ cho tổ chức khủng bố này.

Gần đây, tại Moscow ngày 2/12, Bộ Quốc phòng Nga đã công bố hình ảnh vệ tinh cho thấy, hàng dài các xe tải chở dầu từ những nơi do IS kiểm soát ở Iraq và Syria tiến vào biên giới của Thổ Nhĩ Kỳ.

Trước cáo buộc của Nga, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Ahmet Davutoglu đã bác bỏ những bằng chứng mà Moscow vừa đưa ra.

Không chỉ phủ định, Tổng thống Erdogan còn quay lại tố Nga, tuyên bố rằng Ankara có bằng chứng cho thấy Nga dính líu tới hoạt động buôn lậu dầu thô của nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS).

Cuối cùng, người đứng đầu chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ chỉ trích mạnh mẽ những thông tin cáo buộc nước này làm ăn dầu mỏ, vũ khí với IS và "ám chỉ" những kẻ đang ngấm ngầm làm điều phi pháp rồi đổ tội cho người khác.

Quan hệ 2 nước không có dấu hiệu hạ nhiệt trước các hành động đáp trả nhau từ quân sự đến kinh tế. Nga - Thổ đều tỏ ra cứng rắn trước quan điểm của mình, bởi vậy rất khó để có thể tìm thấy sự đột phá mới trong quan hệ 2 bên.

Hoàng Trang (tổng hợp)