Quận 12 và huyện Hóc Môn: Thu hồi đường dây rác dân lập?

Người gom rác kêu trời

Nhiều hộ thu gom rác dân lập (RDL) tại xã Tân Thới Nhì (huyện Hóc Môn) phản ánh đến Báo Phụ Nữ về việc UBND xã bất ngờ thu hồi đường dây gom rác của họ để giao cho một số cán bộ của ấp Thống Nhất 2 (xã Tân Thới Nhì) đảm nhận, khiến họ mất công ăn việc làm. Theo chị Nguyễn Thị Diễm (ngụ nhà 3/94C ấp Nhị Tân, xã Tân Thới Nhì), cách nay khoảng 10 năm, chị gom góp hơn 100 triệu đồng mua lại một đường dây rác. Đến nay, đường dây rác của chị lên gần 600 hộ. Khoảng ba tháng trước, bất ngờ UBND xã Tân Thới Nhì thông báo thu gần hết đường dây rác của chị, chỉ chừa lại khoảng 50 hộ. Lý do, chị không đóng phí vệ sinh môi trường, thu gom không đúng chu kỳ, thu phí cao hơn quy định, không ký hợp đồng với UBND xã.

Tương tự, bà Hồng Thị Bích Thủy (thường trú xã Gia Lộc, huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh) bị UBND xã Tân Thới Nhì lấy gần 500 hộ trong đường dây gom rác của bà để giao cho người khác, chỉ chừa lại 200 hộ.

Tại Q.12, bà Nguyễn Thị Chắt (ở số 70/7 đường TL15, P.Thạnh Lộc, Q.12) cũng trắng tay khi bị UBND ba phường An Phú Đông, Thạnh Lộc, Thạnh Xuân lấy gần hết đường dây rác với tổng cộng gần 1.000 hộ để giao cho Công ty dịch vụ công ích Q.12. “Dù không có quy định cho phép việc mua bán đường dây rác, nhưng theo “luật bất thành văn” của những người thu gom RDL trước khi nhà nước có các quy định quản lý, việc thu gom rác được mua bán bằng tiền. Nay, chính quyền địa phương thu hồi đường dây rác, chẳng khác nào tịch thu hết tài sản của tui” - bà Chắt bức xúc.

Trong khi đó, theo ghi nhận của chúng tôi, nhiều hộ dân ở khu vực các hộ RDL thu gom rác phản ánh thường bị xin thêm tiền rác hoặc đổ rác không đều. Chị Xuân (P.An Phú Đông) than: “Nhà tui ở trong hẻm nên chỉ đóng phí rác 10.000đ/tháng, nhưng cứ cách vài tháng, người lấy rác lại xin thêm “tí tiền”, thật phiền phức”.

Các hộ gom RDL ở xã Tân Thới Nhì, huyện Hóc Môn bất lực nhìn đường dây rác của mình bị chuyển cho người khác thu gom

Cố tình loại người gom rác dân lập?

Theo bà Thủy, lâu nay bà không được chính quyền địa phương cho biết là phải ký hợp đồng với xã và đóng phí thu gom rác. Vừa qua, khi nghe phổ biến, bà đã đóng đầy đủ, khoảng 15 triệu đồng tiền phí. Tuy nhiên, chính quyền địa phương vẫn quyết “gạt” bà ra khỏi đường dây rác với lý do bà không có quyền và nghĩa vụ liên quan đến việc gom rác trên địa bàn xã. Nhiều hộ RDL khác cũng rơi vào tình cảnh tương tự.

Để làm rõ khiếu nại của các hộ RDL, chúng tôi đã gửi nội dung khiếu nại đến UBND xã Tân Thới Nhì, nhưng gần hai tuần vẫn chưa nhận được câu trả lời. Theo tìm hiểu của chúng tôi, trong cuộc họp ngày 7/6 giữa Ban nhân dân các ấp Thống Nhất 1, Thống Nhất 2 và Tân Lập với UBND xã Tân Thới Nhì, đại diện các ấp thừa nhận không quản lý được các tổ viên RDL, dù trước đó UBND xã đã giao Ban nhân dân các ấp ký hợp đồng quản lý. Ban nhân dân các ấp đề nghị giao lại cho xã quản lý, nhưng UBND xã lại đề nghị Ban nhân dân các ấp thông báo ngưng việc thu rom rác của các tổ viên RDL và đề xuất cho người mới thu gom.

Bà Chắt thừa nhận, có xin thêm tiền của người dân do quy định của QĐ 88 không hợp lý. Ở ngoại thành, nhiều hẻm là đường giao thông nông thôn, đi rất xa mới có vài nhà dân, tốn nhiều xăng hơn, nhưng lại thu phí ít hơn hộ mặt tiền (mặt tiền 15.000đ/tháng, trong hẻm 10.000đ/tháng cho khu vực ngoại thành). Việc đóng phí vệ sinh không đầy đủ, phường tính phí không chính xác nên bà khiếu nại. Tuy nhiên, thay vì giải quyết khiếu nại của bà thì phường khăng khăng buộc bà phải đóng đúng mức phí phường đưa ra và ra thời hạn trong vòng… một ngày phải giao trả đường dây rác.

Về việc “tịch thu” đường dây rác, theo ông Nguyễn Đức Cường - Phó Chủ tịch UBND P.An Phú Đông và ông Trương Thanh Tú - Phó Chủ tịch UBND P.Thạnh Lộc (Q.12), trước đây, bà Chắt có đóng phí vài lần, nhưng gần đây không đóng nữa dù phường đã yêu cầu nhiều lần. Việc phường tịch thu đường dây rác là thực hiện theo chỉ đạo của quận. Trong cuộc họp ngày 10/7, sau khi nghe các phường báo cáo về việc vi phạm của các hộ RDL và phản ánh của người dân, UBND Q.12 đã đề nghị thu hồi đường dây rác của họ.

Trước khi nhà nước ban hành các quy định quản lý thu gom rác, nhờ có lực lượng RDL mà tình hình vệ sinh của TP được đảm bảo. Do đó, trước đây, UBND TP.HCM đã ban hành công văn số 2256/UBND chỉ đạo các cơ quan chức năng trong quá trình sắp xếp quản lý việc thu gom rác vẫn phải “quan tâm, không được làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động trong hệ thống thu gom RDL…”. Vì vậy, thiết nghĩ nếu các hộ RDL vẫn chưa thực hiện tốt quy định của nhà nước, cần hướng dẫn, chấn chỉnh, bởi đường dây rác không chỉ là công ăn việc làm mà còn là tài sản của họ.

 Phan Trí