Quá trình thâu tóm đất công sản Đà Nẵng của Trung "lửa"

Năm 2019, Kiểm toán Nhà nước đã có báo cáo kiểm toán việc quản lý sử dụng đất trong và sau quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước ở Đà Nẵng giai đoạn 2011-2017; trong đó có Công ty cổ phần Đầu tư phát triển nhà Đà Nẵng (NDN).

Theo kiểm toán, NDN nguyên là doanh nghiệp nhà nước địa phương chuyển sang hoạt động theo mô hình công ty cổ phần từ 31/3/2010, đã được UBND TP. Đà Nẵng giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất các thửa đất trong giai đoạn 2011-2017.

Tuy nhiên, quá trình kiểm toán tại NDN, công ty này đã không báo cáo, không cung cấp đầy đủ hồ sơ tài liệu theo yêu cầu của Kiểm toán Nhà nước. Điều này khiến cơ quan kiểm toán không đủ thông tin để đánh giá việc quản lý, sử dụng đất trong và sau quá trình cổ phần hóa.

Trung "lửa" là một đại gia khá kín tiếng ở Đà Nẵng

Theo hồ sơ, trước đây UBND TP. Đà Nẵng đã giao trực tiếp không qua đấu thầu dự án gắn với quyền sử dụng đất 3 khu đất gồm: số 13 Nguyễn Chí Thanh (846m2), 59 Lê Duẩn (752m2) thực hiện dự án xây nhà chung cư và khu đất rộng gần 7ha thực hiện dự án khu dân cư tại khu vực phía bắc nút giao thông Hòa Cầm, quận Cẩm Lệ cho NDN.

Trong đó, khu đất 59 Lê Duẩn (quận Hải Châu) nằm ở hai mặt tiền có vị trí đắc địa bậc nhất Đà Nẵng, trước đây là khu nhà tập thể được UBND TP. Đà Nẵng giải tỏa di dời các hộ dân để giao cho NDN xây chung cư cao tầng. Còn khu đất 13 Nguyễn Chí Thanh là vị trí "đất vàng" sau khi giải tỏa cũng giao cho NDN xây nhà chung cư.

Theo kết luận của kiểm toán, Hội đồng thẩm định giá đất đề xuất và được UBND TP. Đà Nẵng ưu ái quyết định giảm 20% do diện tích lớn đối với khu đất 59 Lê Duẩn của NDN nhưng không có cơ sở, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước.

Lô đất 59 Lê Duẩn được NDN chuyển nhượng cho công ty khác xây khách sạn chứ không xây chung cư như mục đích ban đầu

Khu đất 13 Nguyễn Chí Thanh nay là bãi đậu xe

Điều đáng nói là sau khi được giao đất, công ty đã không xây nhà chung cư như chủ trương đã được duyệt. Khu đất 59 Lê Duẩn được NDN chuyển nhượng cho Công ty CP BĐS Chiến Thắng Việt Nam xây dựng khách sạn để hưởng tiền chênh lệch.

Còn khu đất 13 Nguyễn Chí Thanh công ty này đem góp vốn bằng quyền sử dụng đất để thành lập pháp nhân mới là Công ty cổ phần đầu tư Tia Sáng Mới. Giá trị quyền sử dụng đất tại thửa này được 2 pháp nhân góp vốn thống nhất định giá là hơn 25 tỷ đồng. Hiện trạng đến tháng 1/2019 thửa đất này đã được đền bù, giải toả nhưng chưa thực hiện xây nhà chung cư cao tầng theo chủ trương của UBND TP. Đà Nẵng. Hiện khu đất này đang làm bãi đậu ôtô, kinh doanh ăn uống, không đúng mục đích khi được giao.

Theo kết luận của kiểm toán, Sở TNMT tham mưu cho UBND TP. Đà Nẵng giao đất có thu tiền sử dụng đất cho NDN thửa đất 59 Lê Duẩn khi không thẩm định nhu cầu sử dụng đất là chưa đảm bảo trình tự thủ tục.

Không chỉ vậy, thửa đất 3 mặt tiền đường Phan Bá Phiến (quận Sơn Trà) có diện tích gần 3.000m2 được UBND TP. Đà Nẵng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho NDN với thời hạn sử dụng đất lâu dài, mục đích sử dụng đất là đất cơ sở giáo dục - đào tạo là sai quy định. Và thực tế công ty này không sử dụng theo mục đích đất đã được phê duyệt như ban đầu, mà đang rao bán.

Khu đất phía bắc nút giao thông Hòa Cầm, quận Cẩm Lệ

Kiểm toán Nhà nước kết luận, UBND TP. Đà Nẵng chưa kịp thời chỉ đạo Sở TNMT tăng cường kiểm tra, giám sát việc quản lý sử dụng đất tại NDN để phát hiện sai sót. Còn Sở TNMT không tham mưu cho UBND TP tổ chức đấu thầu dự án gắn với quyền sử dụng đất khi giao đất có thu tiền sử dụng đất đối với 3 thửa đất của NDN; tham mưu cho thành phố giao đất cho NDN thửa đất 59 Lê Duẩn khi không thẩm định nhu cầu sử dụng đất của công ty này.

Kiểm toán Nhà nước sau đó đã đề nghị TP. Đà Nẵng tổ chức thanh tra việc quản lý, sử dụng đất trước và sau cổ phần hoá đối với NDN. Tháng 6/2020, Thanh tra Đà Nẵng đã công bố thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng đất trước và sau cổ phần hóa tại Công ty cổ phần Đầu tư phát triển Nhà Đà Nẵng. Trong quá trình thanh tra tại công ty này, Thanh tra TP. Đà Nẵng đã phát hiện dấu hiệu tội phạm và chuyển 1 vụ việc sang cơ quan điều tra.

Ngày 7/12/2021, Cơ quan Cảnh sát điều tra CATP Đà Nẵng đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thực hiện lệnh bắt tạm giam 4 tháng đối với ông Nguyễn Quang Trung (Trung "lửa", sinh năm 1960, Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư phát triển Nhà Đà Nẵng) về hành vi “Vi phạm quy định về quản lý tài sản gây thất thoát lãng phí” theo Điều 219 BLHS.

Cảnh sát đọc lệnh bắt ông Nguyễn Quang Trung

Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an thành phố phối hợp Viện Kiểm sát nhân dân thành phố tiến hành điều tra, bước đầu xác định ông Nguyễn Quang Trung có hàng loạt sai phạm trong việc quản lý 7 công sản trên địa bàn thành phố.

Cơ quan Cảnh sát điều tra đã tập trung làm rõ các sai phạm của ông Nguyễn Quang Trung trong việc chuyển nhượng nhà đất tại số 186 Trần Phú (phường Phước Ninh, quận Hải Châu) để tiếp tục thực hiện các biện pháp tố tụng, đồng thời tiếp tục điều tra mở rộng vụ án.

Theo kết quả điều tra, ngày 27/4/2009, trước thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa 3 ngày, ông Nguyễn Quang Trung đã đại diện công ty chuyển nhượng quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở tại số 186 Trần Phú với giá gần 2 tỷ đồng.

Lê Đình Dũng