Quà Huế chiều mưa

Bánh canh cá lóc Huế ngon nhất là khi ăn vào những chiều mưa rả rích

Tôi chạm Huế vào một chiều mưa mùa hạ. Hoàng hôn trên sông Hương theo màn mưa như phủ chụp lên đất thần kinh lời hát buồn man mác. Huế lên đèn mờ ảo dưới màn nước giăng giăng. Người thưa trên phố mờ sầm sẫm dường như làm cảm giác kiến bò bụng càng rõ rệt. Không gian khiến những lữ khách chợt nhớ và thèm đến quay quắt ánh lửa và hơi ấm của bếp quê…

Và rồi điều ao ước giản dị ấy được thỏa mãn như thứ quà mà Huế ban tặng cho kẻ vừa chân ướt chân ráo tới. Những quán hàng với biển hiệu nội dung giống nhau đến kinh ngạc hiện ra liên tiếp: bánh canh cá lóc.

Hình như ở Huế, món bánh canh cá lóc phổ biến với người dân cũng giống như hủ tíu đối với người miền Nam và phở đối với người miền Bắc. Những quán hàng giản dị chỉ với vài chiếc bàn thâm thấp, ghế nhựa con con. Một lò củi với cửa lò quay ra ngoài, cháy thứ lửa đỏ bập bùng, lép bép của củi nhành xôn xao khói mỏng. Phía trên lò củi, 2-3 chiếc nồi sôi bập bềnh he hé vung. Hơi ấm ấy, khói ấy kéo tuột chân khách ghé vào mà xuýt xoa bên chiếc bàn bày sẵn đĩa chả Huế còn âm ấm trong lớp lá xanh hấp mềm.

Hũ ớt xắt ngâm muối mặn đặt cạnh lọ tiêu xay, chén ớt chỉ thiên xanh còn nguyên cuống và đặc biệt là những củ tỏi Phan Rang áo lụa mỏng trắng phau phau…

Trong ánh sáng nhập nhoạng của vỉa hè đường phố giăng mưa, hơi ấm của lửa như len theo gió ve vuốt từng cơn rùng mình co ro của thực khách. Đôi tay o chủ quán vẫn như múa với đám bột năng pha bột gạo trong chiếc thau rồi nhấc quật lên mặt bàn gỗ.

Trên cái mặt bàn nho nhỏ đó lộn xộn vài đoạn ống nhựa cứng to bằng thân cây tre nhỏ, dài hơn gang tay người lớn. Bàn tay thoăn thoắt ngắt từng nắm bột, vo tròn rồi dùng ống nhựa ấy lăn cán dẹp...

Hơi nước bốc ra nhè nhẹ từ nồi nước lèo có váng màu vàng nâu sôi lăn tăn. Bên cạnh đó, nồi nước luộc bột sanh sánh trắng mịn lại sôi ào ào, dềnh lên một góc nồi nổi bọt.

Đôi tay o chủ quán lúc này lại thoăn thoắt xắt. Một tay đẩy xoay nhẹ thành ống để nghiêng trên mặt nồi, một tay cầm chắc con dao phớt nghiêng nghiêng từng lát mỏng, đều tăm tắp thớ bột nhỏ dài vào nồi.

Chỉ sau vài lượt khua khoắng, thấy sợi bột trong là o chủ khùa nhẹ, cả mớ sợi bột xắt đã nằm gọn trong lưới.

Với cái tô, o chủ đổ ập chỗ sợi bánh đã chín dai dẻo nằm gọn. O chủ múc mớ thịt cá lóc đã rim vàng xem xém đổ lên lớp bột bánh trong tô rồi múc lưng vá nước lèo chan ngập mặt lớp cá. Bốc thêm nhúm hành lá xắt xiên, thả vào tô chiếc muỗng dẹp, thế là món bánh canh cá lóc Huế đã sẵn sàng cho khách ru cơn đói nay đã ồn ào…

Cách thưởng thức món bánh canh cá lóc cũng giản đơn chân chất. Chỉ cần dùng muỗng múc từng miếng nhỏ, thổi nguội đưa lên miệng. Ấy vậy nhưng lại rất thú vị.

Sau khi rắc vào tô bánh canh cá lóc ít tiêu xay, múc thêm vài lát ớt ngâm thì khuấy đều cho hành lá lan ra bề mặt tô bánh. Màu hành xanh, ớt đỏ điểm xuyết trên nền trắng của bột bánh xen lẫn màu vàng của những miếng thịt cá lóc đã được gỡ hết xương rim khô ráo thấm gia vị và bột nghệ nom thật hấp dẫn.

Nếm chút nước ngọt thanh mà đậm đà, nhai miếng bánh canh dai dai dẻo dẻo mềm mềm, vị món ăn dân dã ngon đến kỳ lạ thấm đầy trên lưỡi.

Mùi thơm và độ dai ngọt của cá tươi, hành, ớt cứ quyến luyến lấy khoang miệng lúc này đã mê đắm cảm giác nhai những sợi bột hấp dẫn. Cơn đói, chiều mưa và hương vị món ăn như hòa thành một, tạo ra bản nhạc êm dịu mà quyến rũ vị giác đến say mê.

Tôi mon men ngồi cạnh o hàng đang tranh thủ vãn khách mà nhồi mẻ bột mới. Nụ cười hồn hậu nở trên khuôn mặt dịu dàng rất Huế, o thả giọng như ru về cách chọn tỉ lệ bột sao cho hợp miệng khách quen. Nhiều bột năng sẽ dai, thanh niên ưa hơn người già. Bột gạo không thôi bánh sẽ mềm nhưng dễ nát.

Cá lóc còn quẫy mua về đánh sạch, hấp chín, gỡ nạc ướp gia vị vừa độ mằn mặn, thêm ít dầu ăn, bột nghệ và hành tím bằm nhuyễn phi thơm, để đó cho thấm kỹ rồi rim nhỏ lửa.

Khi thịt cá khô ráo, đổ dầu phi hành rim thêm xíu nữa là xong. Xương cá thì giã mịn, lọc trong. Phi thơm hành tỏi băm, bỏ chút mắm ruốc Huế và ít sa tế xào ngọt rồi trút nước xương cá vào. Chỉ thế thôi mà cái mùi, cái vị, cái màu sắc quyện hợp với bánh canh vô cùng…

Mưa Huế vẫn bay bay khi tôi rời quán nhỏ. Cửa kính xe vừa lướt qua nhiều biển hiệu bánh canh cá lóc khác. Hình như món ăn này cũng đơn giản, thiệt thà chất phác y như người dân xứ Huế hay bởi vị đơn giản mà đậm đà y như tâm hồn người Huế khiến tôi muốn ăn thêm lần nữa, lần nữa... thứ vị ngon lành hiền như tiếng gọi Huế thương ơi. 

Nguyễn Thu Hà