Phượng Hoàng cổ trấn đâu chỉ có cảnh đẹp làm say đắm lòng người

Phượng Hoàng cổ trấn lung linh trong đêm

Truyền thuyết về một vùng đất lành

Phượng Hoàng cổ trấn nằm ở huyện Phượng Hoàng, phía tây tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc. Trong giai thoại của Trung Quốc, phượng hoàng là loài chim thần thoại mang điềm lành. Chúng là loài chim bất tử có thể tái sinh từ ngọn lửa. Có truyền thuyết kể rằng trước đây từng có 2 con phượng hoàng bay qua vùng đất này và đắm chìm trong khung cảnh yên bình chốn tiên cảnh nên lưu luyến và chọn ở lại. Từ đó, người ta đặt tên thị trấn cổ xưa này là Phượng Hoàng cổ trấn. Ngay cổng vào cổ trấn có một bức tượng chim phượng hoàng.

Phượng Hoàng cổ trấn thu hút du khách bởi vẻ đẹp huyền hoặc của ngôi làng cổ ven sông, mà ban đêm khi ánh đèn lên, giống như lạc vào một giấc mơ. Con hẻm nhỏ dọc theo bờ sông luôn ken kín người, bán đủ loại thức ăn, nước uống cho du khách. Nhưng nếu đến đây vào ban ngày, bạn thấy cũng rất bình thường, chỉ có một số ít quán xá buôn bán và vẫn có những người bán hàng rong bán những loại bánh mà du khách mua vì tò mò.

Đánh trống chào mừng khách

Để đến Phượng Hoàng cổ trấn, bạn có thể bay từ Hà Nội hoặc TPHCM đến sân bay Trương Gia Giới. Đây là một trong những sân bay quốc tế của Trung Quốc, khá nhỏ. Dân số Hồ Nam trên 85 triệu dân nhưng toàn bộ Trương Gia Giới chỉ 1,5 triệu dân, đa phần là dân tộc Miêu. Dẫu vậy, việc phát triển du lịch, có khi đón cả triệu du khách, khiến Trương Gia Giới vô cùng nhộn nhịp.

Sức hút của Phượng Hoàng cổ trấn đến từ vẻ đẹp quyến rũ trên sông Đà Giang khi màn đêm buông xuống. Muôn sắc màu lung linh. Những con thuyền chở du khách đi một đoạn sông, trên thuyền thắp những chiếc đèn lồng đỏ. Giữa sông là những bè nổi, trên đó có các nghệ sĩ biểu diễn nhạc cụ và các diễn viên múa biểu diễn các vũ điệu.

Khu đô thị cổ 1.300 năm tuổi chỉ là một phần của Trương Gia Giới và để đến nơi này vào ban đêm, du khách phải đi bằng xe buýt. Việc đợi xe buýt cũng mất rất nhiều thời gian bởi lượng du khách vô cùng đông đảo. Và để chụp được tấm ảnh đi trên các trụ đá bắc qua sông, bạn cũng phải chờ đợi khá lâu vì ai tới đây cũng muốn có một tấm ảnh như thế làm kỷ niệm.

Lạc vào xứ sở… ớt

Du khách tham quan một cửa hàng bán ớt

Về ẩm thực, cách sắp xếp của tour là mỗi ngày một nhà hàng. Trên bàn ăn luôn có 10 món trở lên. Thực đơn mỗi ngày đều khác biệt và khó mà đọc tên các món. Giữa bàn là món lẩu (còn gọi là canh, chủ yếu là cá hoặc thịt heo nấu với nhiều loại rau củ hoặc nấm), còn các món ăn khác là khoai tây xào, món rau cải và món thường xuyên có mặt trong bữa ăn là thịt heo hoặc gà xào mặn. Độc đáo hơn là ớt xanh xào. Thoạt đầu, nhìn dĩa ớt, tôi lầm tưởng là đậu cô ve. Món dễ ăn và thông dụng là mì đen hoặc mì trắng xào. Món này chế biến giống ở Việt Nam. Riêng món cá thì thường hấp với xì dầu và ớt, để nguyên con.

Thịt heo xiên que nướng

Món ăn ai đến đây cũng đều muốn nếm thử là đậu hũ thúi. Đậu hũ thì quá quen thuộc nhưng đậu hũ thúi hình như chỉ có ở Đài Loan (Trung Quốc) và Trung Quốc. Lần đi Đài Loan, dạo chơi chợ đêm Tây Môn Đinh, ngoài trà sữa là món thức uống nổi danh, nơi đây còn có đậu hũ thúi. Đậu hũ thúi ở Đài Loan cũng xắt ra từng viên nhưng có màu vàng như đậu hũ chiên ở Việt Nam. Khi mua, họ cho vào các ly giấy nhỏ hoặc hộp xốp để bạn có thể vừa đi vừa ăn. Còn đậu hũ thúi ở Trung Quốc nói chung, Phượng Hoàng cổ trấn nói riêng có màu đen và được bán ở mọi khu du lịch.

Tại làng cổ Thập Phần hoặc trên đỉnh Thiên Môn Sơn, ở độ cao 1.500m so với mặt nước biển, đậu hũ thúi được chế biến trong một chiếc chảo đen, mỗi phần ăn có giá 100.000 đồng gồm 3 miếng đậu hũ và nước dùng… Rất nhiều người mua vì tò mò, ăn xong khen ngon.

Còn ở các cửa hàng, đậu hũ thúi được đóng gói, mỗi gói gồm nhiều gói nhỏ, bạn có thể mua về làm quà. Món ăn này được chế biến rất công phu. Đậu hũ được chiên giòn với dầu cây trà trong lửa nhỏ, khi ăn cho dầu mè và xốt tương ớt. Đậu phụ thúi có vị béo của đậu hũ và cay mặn của gia vị.

Một phần đậu hũ thúi

Ẩm thực Trung Quốc luôn cay và nhiều dầu mỡ. Ớt được bày bán ở mọi nơi như đặc sản. Dĩ nhiên trong các món ăn, ngoài ớt xanh xào, còn có những món ăn bỏ nguyên ớt trái vào. Gần khu du lịch Thiên Tử Sơn, cả dãy phố ngoài việc bán các món ăn hấp dẫn còn bày bán cả ớt bột, ớt trái. Ớt có ở khắp mọi nơi, Hồ Nam chỉ là một tỉnh trong các tỉnh mà người dân coi ớt là gia vị không thể thiếu trong bữa ăn hằng ngày, tương tự Tứ Xuyên, Trùng Khánh, Quảng Tây…

Trung Quốc có câu: “Ớt thế giới nhìn về Trung Quốc, ớt Trung Quốc lại phải xem Giao Châu”. Lý do có câu trên bởi thành phố Giao Châu, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc là nơi tập kết hàng ớt khô lớn nhất ở phía bắc Trung Quốc, trong đó thị trường giao dịch ớt khô hằng năm lên tới 12 tỉ nhân dân tệ, chiếm 70% kim ngạch giao dịch toàn Trung Quốc, xuất khẩu hơn 80% sản phẩm ớt của đất nước này tới hơn 30 quốc gia và vùng lãnh thổ. Hiện nay, Giao Châu tập trung 365 doanh nghiệp gia công ớt, trong đó 72 doanh nghiệp có giấy phép xuất khẩu…

Có rất nhiều món xiên que cho du khách chọn

Tục ngữ Trung Quốc cũng có câu “Người Tứ Xuyên không sợ đồ cay, người Hồ Nam không sợ cay ở bất kỳ cấp độ nào và người Quý Châu sợ ăn thức ăn không cay”. Một trong những nét đặc trưng trong ẩm thực của Hồ Nam là cay và rất cay, đến mức ngay cả những người Trung Quốc đến từ các vùng chuyên ăn cay cũng phải chịu thua. Tại Trương Gia Giới ngay khu vực biểu diễn “Trương Gia Giới thiên cổ tình” có nhiều gian hàng bán ớt. Không chỉ là ớt tươi mà cả ớt khô xâu từng chùm, ớt bột, ớt xanh, tương ớt, ớt trộn mè, ớt kim chi…

Lẩu cá cay là một trong những món ăn ở Phượng Hoàng cổ trấn mà bạn được mời ăn. Nồi lẩu đầy ắp nước dùng cay, cá đã bỏ sẵn, chỉ thêm rau, chủ yếu là nấm. Tất nhiên khi ăn cũng phải hít hà vì quá cay.

Bánh nếp

2 món ăn liên quan tới ớt mà du khách đến Phượng Hoàng cổ trấn đều được ăn là thịt heo xào ớt và sườn heo cay. Món thịnh hành nhất là xiên nướng có tên Shakao (còn gọi là “sao-khảo”) bán khắp mọi nơi. Mùi xào nấu thơm lừng ở các điểm ăn uống, du lịch luôn hấp dẫn du khách.

Tỉ dụ như ở thác nước làng cổ Thập Phần, bạn sẽ nghỉ chân ngay khu vực bán đồ nướng và trái cây. Cách tẩm gia vị khiến cho món đồ nướng xiên que khá ngon và dễ kích thích cảm giác thèm ăn. Lên tận Thiên Tử Sơn, bạn cũng được nghỉ chân ở một khu vực bán đồ nướng. Đặc tính của các món ăn nơi đây là để bạn vừa đi vừa ăn. Tôi rất ấn tượng với món thịt heo xắt vuông vức tẩm gia vị nướng trên lửa than và bánh nếp nướng.

Mỗi chuyến đi đến một vùng đất nào đó, ăn các món ăn địa phương là một trải nghiệm thú vị. Những món ăn nhiều ớt ở Phượng Hoàng cổ trấn cứ khiến tôi nhớ mãi.

Khuê Việt Trường