Phụ nữ trẻ Trung Quốc ngày càng ngại lấy chồng và sinh con

Janet Song, 25 tuổi, hiện đang làm việc tại một quán cà phê thú cưng ở Quảng Châu, cho rằng nếu có chồng và con thì cô sẽ khó có thể đạt được thành công trong cuộc sống.

“Hai người chị em họ của của tôi và tôi đều là con một trong gia đình. Cả hai người này đều đã kết hôn, nhưng bây giờ họ lại khuyên tôi không cần phải làm điều này, nếu tôi không muốn, và họ nói rằng phụ nữ không nhất thiết phải có con”, Song nói.

Nhiều phụ nữ thế hệ Z của Trung Quốc đang tìm cách thoát khỏi "gông cùm'' của hôn nhân và con cái, để sống cho chính mình - Minh họa: Kakuen Lau

Theo nhận định của tờ SCMP, phụ nữ trẻ Trung Quốc, nhất là những người thuộc “thế hệ Z” (sinh trong khoảng thời gian 1995-2010), đang có xu hướng muốn làm “phong phú” cuộc sống và thể hiện cá tính của mình. Hôn nhân không còn là một trong những ưu tiên của họ. Chuyện sinh con lại càng là một mục tiêu xa vời hơn đối với những người phụ nữ này.

Gần đây, Trung Quốc đã triển khai một số chính sách khuyến khích liên quan đến kế hoạch hóa gia đình, cho phép các cặp vợ chồng có thể sinh đến 3 con - một động thái được cho là sẽ khuyến khích thế hệ trẻ lập gia đình.

Tuy nhiên, ông Shen Jiake - một nhà văn nổi tiếng và là một nhà phê bình độc lập, với một số lượng lớn người theo dõi là phụ nữ - cho rằng, để các chính sách như vậy có hiệu quả trong việc tăng tỷ lệ sinh, cần phải làm cho phụ nữ trẻ cảm thấy rằng quyền lợi và chất lượng cuộc sống của họ sẽ được cải thiện nhiều hơn, so với khi không có con.

Theo dữ liệu điều tra dân số quốc gia của Trung Quốc, được công bố vào tháng 5/2021, tỷ lệ sinh ở nước này đã giảm xuống còn 1,3 trẻ em trên một phụ nữ trong năm 2020. (Nếu tỷ lệ này giảm xuống dưới 2,1 thì các quốc gia sẽ có thể phải đối mặt với tình trạng suy giảm dân số).

“Ở phụ nữ trẻ Trung Quốc, quan tâm đến việc kết hôn và sinh con đang ở mức “thấp hơn bao giờ hết”. Điều này thể hiện khá rõ trong lĩnh vực quản lý thương hiệu và quảng cáo. Các bản tin về chuyện xã hội gần đây cũng cho thấy xu hướng này”, bà Liu Xin - giám đốc sáng tạo của một công ty quảng cáo - nhận xét.

Theo bà Liu, “sống cho chính mình” đã trở thành một chiến dịch quảng cáo mà nhiều thương hiệu sử dụng để thu hút khách hàng nữ tại Trung Quốc, vì một số lượng lớn phụ nữ dưới 35 tuổi chỉ muốn “nuông chiều” bản thân trong việc tiêu dùng và lối sống.

“Việc kết hôn và sinh con có thể không khiến cho họ cảm thấy hạnh phúc hơn. Vì nhiều người trong số họ là con một trong gia đình, nên họ muốn có một cuộc sống dễ dàng cho mình”, bà Liu giải thích thêm.

Theo một nghiên cứu, sau khi giảm xuống 12 triệu vào năm 2020, số trẻ sơ sinh ở Trung Quốc có thể đã giảm xuống 10 triệu vào năm ngoái - Ảnh: Xinhua

Theo một cuộc khảo sát của Đoàn thanh niên Trung Quốc vào tháng 10/2021, trong số 2.905 cư dân thành thị chưa muốn kết hôn ở độ tuổi 18-26, có gần 44% phụ nữ cho biết họ không có ý định kết hôn hoặc không chắc điều đó có xảy ra hay không. Tỷ lệ này cao hơn khá nhiều con số hơn 19% ở nam giới có cùng câu trả lời.

Trong khi đó, với 220 triệu thành viên, thế hệ Z là nhóm có tỷ lệ mất cân đối về giới tính nhất ở Trung Quốc, với số nam giới nhiều hơn nữ giới hơn 18 triệu người.

“Trong nhiều thập kỷ, các gia đình thành thị của Trung Quốc đã trở nên giàu có và tích lũy được nhiều tài sản. Và do chính sách một con của Trung Quốc, một phần lớn nguồn tài sản đó hiện thuộc sở hữu của phụ nữ trẻ thành thị. Điều này đã dẫn đến một thực tế khách quan và một xu hướng, đó là nhiều gia đình không ủng hộ con gái kết hôn và sinh con.

Bên cạnh đó, số lượng phụ nữ trẻ được giáo dục tốt và độc lập về tài chính hiện đã ngang bằng, thậm chí vượt qua nam giới cùng lứa tuổi. Tất cả những yếu tố này sẽ dẫn đến sự thay đổi trong quan điểm của những phụ nữ trẻ, vốn đang có ảnh hưởng rất lớn đến xã hội, nhất là trong các xu hướng dân số”, ông Shen giải thích thêm.

Theo niên giám thống kê Trung Quốc năm 2021, phụ nữ nước này chiếm gần 53% những người có bằng cử nhân trở lên, xét trong nhóm những người trưởng thành ở độ tuổi 20-34.

“Chúng tôi cũng nhận thấy rằng những người đưa ra các chính sách và thực hiện chúng chủ yếu là nam giới. Do đó, nhiều chính sách hướng đến việc khuyến khích kết hôn và sinh con có thể khó hiểu, và không phù hợp đối với nhu cầu sâu xa của phụ nữ trẻ”, ông Shen nói thêm.

“Chẳng hạn, theo một điều luật có hiệu lực trong năm nay, các cặp vợ chồng muốn ly hôn cần phải trải qua môt thời hạn 30 ngày để hòa giải. Ngoài ra, các chính sách nhằm kéo dài thời gian nghỉ thai sản có trả lương cho phụ nữ có thể làm tăng sự phân biệt đối xử, mà họ phải đối mặt tại nơi làm việc”, ông dẫn chứng.

Nhất Nguyên (theo SCMP)