Phụ nữ tị nạn Ukraine chịu đựng thương tổn tinh thần và nỗi đau chia cắt

Cơn ác mộng khủng khiếp và những chấn thương tâm lý

Theo Liên Hiêp Quốc, số người tị nạn Ukraine đã vượt mốc 2 triệu người và một nửa trong số đó là trẻ em, trong khi những người còn lại cũng hầu hết là phụ nữ kể từ khi cuộc xung đột giữa Nga – Ukraine bùng nổ. Phát ngôn viên Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF) James Elder thậm chí gọi cuộc khủng hoảng di cư này là “lịch sử đen tối”.

Helena (phải) và em trai Bodia được nhìn thấy tại khu vực biên giới trên đường di chuyển từ Ukraine sang Ba Lan.

Căng thẳng, nguy hiểm và sợ hãi là tâm trạng hiện tại của những phụ nữ tị nạn Ukraine khi nhớ lại quãng đường di chuyển sang các nước láng giềng lánh nạn. Tuy nhiên nỗi sợ này còn nhân lên gấp bội khi họ nghĩ về tương lai tối tăm, đầy bất định của chính mình đang chờ đợi ở phía trước, nhất là những bà mẹ một mình chăm lo cho con cái ở nơi tha hương.

“Thật khủng khiếp khi thấy những túi đầy cát, xe tăng ở các trạm kiểm soát. Tôi thậm chí không nhớ cả đường đến Moldova vì bản thân quá hoảng loạn. Sau khi vượt biên, các tình nguyện viên đã giúp đỡ chúng tôi về thực phẩm và phương tiện đi lại” – cô Cristina (41 tuổi), người đã rời Ukraine sang Moldova cùng 2 cô con gái 18 tuổi và 3 tuổi, tâm sự.

Bên cạnh những khó khăn về vật chất thì những bà mẹ Ukraine tị nạn còn chịu đựng nhiều thương tổn về tâm lý khi quẩn quanh trong suy nghĩ không biết phải giải thích thế nào về thực trạng hiện tại cho con mình hiểu. Rất nhiều bà mẹ đã chọn câu trả lời trung thực nhưng cũng không ít người lựa chọn che giấu sự thật.

"Tất nhiên rất khó khăn khi bạn di tản cùng một đứa trẻ nhưng tôi đã giải thích với con rằng chúng tôi đang đi nghỉ và chắc chắn một ngày nào đó sẽ về nhà khi mọi thứ kết thúc" - Polina Shulga, người di tản từ Kiev đến Romania, cho biết.

Với những phụ nữ tị nạn hiện tại không còn mong mỏi gì hơn ngoài việc nguyện cầu cơn ác mộng xung đột nhanh chóng chấm dứt, trả lại cho họ cuộc sống bình yên trong quá khứ. Dẫu vậy, trước những diễn biến khó lường trước mắt, họ phải nén nước mắt vào trong, căng thẳng suy nghĩ về vấn đề xây dựng cuộc sống mới cho con cái.

Nỗi đau chia cắt

Căn cứ vào sắc lệnh của chính phủ Ukraine về việc cấm nam giới từ 18 - 60 tuổi rời khỏi quê hương cũng đồng nghĩa với việc gần như những người tị nạn hoàn toàn là phụ nữ và trẻ em. Họ đau đớn chia tay những người cha, người anh, người chồng vẫn đang ở lại để bảo vệ đất nước.

Alina Gafarova, đến từ thành phố Irpin, Ukraine, bế con gái 1 tuổi Zahra tại cửa khẩu biên giới Medyka, Ba Lan

Trong một trại tị nạn ở Moldova, Elena Shapoval không cầm được nước mắt khi nhớ lại khoảnh khắc rời xa người thân, một mình dẫn theo hai con 4 tuổi và 8 tuổi đi lánh nạn. Cô không thể cho phép mình gục ngã trong đau buồn khi nghĩ về cuộc sống mà họ đã bỏ lại phía sau: “Tôi nhận ra rằng bây giờ chúng tôi sẽ phải làm việc thật nhiều…  Bởi vì tôi có hai con và tôi cần phải vực dậy ý chí của mình”.

Trong khi đó, cô Natalia vừa tròn 40 tuổi vào đầu tháng 3 cũng tâm sự về nỗi đau chia cắt mẹ và chồng khi ra đi cùng hai cô con gái 17 và 4 tuổi để đảm bảo an toàn cho các con. Mỗi ngày, cô đều lo lắng cho sự bình an của người thân ở quê nhà: “Tôi muốn ở bên chồng tôi. Chúng tôi ôm nhau khi nói lời tạm biệt và tôi không biết liệu còn có cơ hội gặp lại anh ấy hay không”.

Đây cũng là tâm trạng chung của phần lớn phụ nữ Ukraine tị nạn hiện tại, chỉ biết cố gắng giữ liên lạc với người thân qua điện thoại, cùng với đó là nỗi bất an và lo sợ về điều tồi tệ nhất sẽ đến.

Thu Hương (theo UN Women và ABC)