Phụ nữ Nhật hiện đại

Sasaki Hiroko vẫn có thể theo đuổi sự nghiệp riêng cũng như quán xuyến gia đình cùng chồng và hai con
- Ảnh: YASUYUKI TAKAGI

Sasaki đã không vâng lời mẹ, quyết tâm bước vào trường đại học. Nay, ở tuổi 43, cô đã lập gia đình và có hai con nhỏ. Đồng thời, cô là tác giả chuyên viết sách dạy nấu ăn khá thành đạt. Sasaki cho biết, việc hôn nhân qua mai mối đã lỗi thời, phụ nữ hiện nay có học vấn cao, kết hôn muộn, thậm chí quan hệ trước hôn nhân cũng là chuyện thường. Nhưng, quan niệm truyền thống làm vợ và làm mẹ quan trọng hơn sự nghiệp vẫn còn là đám mây mờ bao phủ suy nghĩ của nhiều người.

Tại Nhật, chỉ 34% các bà mẹ có con dưới sáu tuổi đi làm. Con số này khá thấp so với 55% tại Anh. Ngoài ra, 70% phụ nữ Nhật rời nhiệm sở khi có đứa con đầu tiên và nhiều người trong số họ không bao giờ trở lại làm việc.

Điều này cũng dễ hiểu khi việc kiếm người chăm con rất khó ở Nhật. Mỗi ngày, Sasaki chỉ ngủ ba tiếng. Thời gian ngoài giờ làm việc, cô dành cho việc chăm con, nấu nướng, dọn dẹp nhà cửa. Vợ chồng cô từng sống và làm việc ở Mỹ, Hồng Kông, cô nhận xét, ở Nhật là khó sống nhất khi phải vừa làm mẹ vừa đi làm.

Bà Tanake Chikako, tuy thành công trong nghề nghiệp nhưng vẫn bị cho là chưa hạnh phúc trọn vẹn
vì không có con - Ảnh: YASUYUKI TAKAGI

Đối với nhiều phụ nữ Nhật, sự lựa chọn giữa con cái và sự nghiệp vẫn là vấn đề nan giải. Bà Tanabe Chikako ở độ tuổi 60 là một điển hình thành công hiếm hoi trong thế hệ của bà. Mẹ của bà vẫn còn hờn dỗi vì vợ chồng Tanabe không có con. Việc bà có vị trí quan trọng trong nghề nghiệp hiện nay, là giám đốc bảo tàng và tư vấn nghệ thuật, không được xem là niềm hạnh phúc trong cuộc sống so với việc bà không sinh con. Nhưng, bà Chikako khẳng định, nếu có con, bà đã không thể thành công trong công việc như hiện nay.

Tại Nhật, với tinh thần làm việc chăm chỉ, thì việc ở lại văn phòng qua đêm là không tránh khỏi. Theo thống kê, các ông bố ở Nhật chỉ có khoảng một giờ dành cho con cái trong ngày, so với 2,5 giờ của các ông bố ở những nước khác. Rất hiếm gặp hình ảnh cha con nô đùa với nhau trong các công viên tại Nhật. Trong khi đó, nhu cầu tìm người giữ trẻ hoặc gửi con vào trường học vẫn còn rất khó khăn tại đây, thậm chí danh sách chờ có thể kéo dài nhiều năm liền cũng là điều cản trở các bà mẹ trở lại công sở.

Iizuka Kumiko, 41 tuổi lập gia đình với một đồng nghiệp nam và đã bỏ việc sau khi sinh con. Mỗi ngày, cô dậy từ sáu giờ sáng để làm việc nhà. Chồng cô chỉ về nhà sau 11 giờ đêm và hai vợ chồng trao đổi vắn tắt những câu chào hỏi vào buổi sáng. Iizuka thú nhận rất muốn đi làm trở lại nhưng không biết bắt đầu từ đâu.

Iizuka Kumiko bỏ việc sua khi sinh con, giờ muốn đi làm trở lại - Ảnh: YASUYUKI TAKAGI

Thực tế, so với các thế hệ trước, tỷ lệ phụ nữ Nhật đi làm ngày nay đã tăng đáng kể, nhưng con số 63% vẫn còn đứng sau nhiều nước giàu khác. Thủ tướng Nhật Shinzo Abe đã có những chính sách thúc đẩy việc phụ nữ nắm giữ khoảng 30% vị trí hàng đầu trong các doanh nghiệp cũng như chính phủ vào năm 2020. Nhưng đây rõ ràng là thách thức đầy khó khăn, vì theo báo cáo của hãng Grant Thornton, tại Nhật chỉ có 10% vị trí quản lý cao cấp do phụ nữ phụ trách (so với 19% tại Anh và 51% tại Trung Quốc), cũng như chỉ có một phần mười số ghế của Quốc hội Nhật là phụ nữ.

Đối với thế hệ phụ nữ trẻ hơn, việc tìm bạn đời cũng là vấn đề không đơn giản. Áp lực công việc khiến các bạn trẻ không còn hứng thú hẹn hò. Thay vào đó chỉ là những mối quan hệ tình dục chóng vánh. Tỷ lệ ly hôn cũng trên đà tăng cao.

Setoyama Hoshino đang phát tờ rơi, kiếm tiền để du lịch. Với cô, cuộc sống có nhiều điều để trải nghiệm
thay vì trở thành bà nội trợ - Ảnh: YASUYUKI TAKAGI

Giữa thành phố Tokyo đầy nhà chọc trời, một cô gái mặc bộ kimono đỏ truyền thống đang phát tờ rơi cho du khách. Cô là sinh viên 21 tuổi, đang kiếm tiền để du lịch: “Tôi muốn đi khắp thế giới, mở rộng tầm nhìn với nhiều thứ khác nhau”. Được hỏi, khi trở về, cô sẽ ổn định cuộc sống và trở thành một bà nội trợ? Cô trả lời không cần suy nghĩ: “Tôi vẫn đi làm, tôi không thích ngồi nhà, chán lắm”.

PHAN QUỲNH DAO
(Theo Telegraph)