Phụ nữ làm giàu nhờ khai thác tiềm năng quê nhà

U Minh Thượng (tỉnh Kiên Giang) là vùng đất có nhiều tiềm năng nhưng do chưa được khai thác nên đời sống của người dân còn nhiều khó khăn. Vài năm trở lại đây, nhiều chị em phụ nữ đã mạnh dạn khởi nghiệp từ những lợi thế của địa phương. Điển hình là chị Trần Thị Vỹ - Giám đốc Hợp tác xã Kênh 10.

Củ khoai mỡ đi xa

Chị Trần Thị Vỹ - Giám đốc Hợp tác xã Kênh 10 - với sản phẩm sợi tơ chuối khô

Năm 2019, Hợp tác xã (HTX) Kênh 10 được thành lập với 36 thành viên, sở hữu 95ha đất nông nghiệp, chị Vỹ được bầu làm giám đốc. Chị tìm cách thúc đẩy HTX phát triển, đưa các sản phẩm nông nghiệp của địa phương đến với đông đảo người tiêu dùng. Cái khó là đầu ra của các sản phẩm còn bấp bênh, chưa có thương hiệu nên người tiêu dùng chưa biết đến.

Về phía người nông dân, từ lâu chỉ quan tâm đến số lượng mà không chú trọng đầu tư nâng cao chất lượng sản phẩm. Để đáp ứng yêu cầu khó tính của thị trường, chị Vỹ đã chọn củ khoai mỡ Mộng Linh - giống khoai ngon của vùng U Minh Thượng - để xây dựng thương hiệu nhằm đưa sản phẩm đến với đông đảo người tiêu dùng.

Được sự hỗ trợ của Liên minh HTX Kiên Giang, củ khoai mỡ Mộng Linh và các sản phẩm nông nghiệp của HTX Kênh 10 bước đầu có cơ hội tiếp cận với thị trường thông qua các hội chợ, hội nghị xúc tiến thương mại. Tuy nhiên, để đưa sản phẩm ra thị trường là một quá trình gian nan. Chị Vỹ phải tìm đối tác, thay đổi cách thức sản xuất cũng như mạnh dạn đầu tư khoa học kỹ thuật vào sản xuất.

Theo đó, toàn bộ diện tích sản xuất được đầu tư lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt, sử dụng phân bón hữu cơ, chăm sóc theo chuẩn VietGAP. Chị Vỹ thuyết phục các hộ gia đình thành viên thực hiện nhất quán từ khâu gieo trồng, đến chăm sóc, thu hoạch nhằm đảm bảo sản lượng cũng như chất lượng sản phẩm. Khi 2 yêu cầu về sản lượng và chất lượng được đảm bảo, các đối tác mới yên tâm ký kết thu mua.

Và rồi, thương hiệu khoai mỡ Mộng Linh đã thành công, được các công ty chế biến thực phẩm thu mua và các siêu thị tại TPHCM chấp nhận đưa lên kệ. Trong những năm gần đây, khoai mỡ được giá, nhiều hộ xã viên đã tăng sản lượng. Với giá bao tiêu là 9.000 đồng/kg, người trồng khoai sẽ có lời khoảng 20 triệu đồng/1.000m².

Ngoài khoai mỡ, HTX Kênh 10 còn trồng khoai từ, khoai môn, mướp, dưa, rau ngò… để cung cấp cho các chợ đầu mối Bình Điền, Thủ Đức (TPHCM). Mỗi năm HTX cung ứng ra thị trường hơn 1.000 tấn rau củ quả các loại, trong đó riêng khoai mỡ là hơn 500 tấn.

Làm giàu từ thân cây chuối

Ở vùng đệm vườn quốc gia U Minh Thượng có khoảng 3.500ha chuối được trồng tại 2 xã Minh Thuận và An Minh Bắc. Nhận thấy cây chuối chưa được khai thác triệt để, thân cây bỏ đi rất phí, đầu năm 2023, chị Vỹ đã tham gia đề án “Hỗ trợ ứng dụng máy móc tiên tiến vào sản xuất sản phẩm thủ công mỹ nghệ từ sợi chuối” của Sở Công Thương.

Được Nhà nước hỗ trợ gần 254 triệu đồng, chị Vỹ đã mạnh dạn đầu tư hơn 500 triệu đồng mua hệ thống máy móc sơ chế thân cây chuối gồm máy chẻ, máy tách sợi, máy ép bã, máy ép bẹ, máy kéo tơ, đồng thời đầu tư xây nhà kính hơn 200m² để phơi dây chuối sau sơ chế nhằm chủ động nguồn nguyên liệu vào những lúc thời tiết xấu.

Chị Vỹ cho biết, hiện nay vùng nguyên liệu chuối tự trồng của HTX có khoảng 47ha của 50 hộ gia đình, ước tính cung cấp trên 150 tấn sợi/năm. Cứ 100kg thân cây chuối tươi làm ra được 8kg sợi tơ chuối khô, có giá bán sỉ là 135.000 đồng/kg. Nhờ ứng dụng máy móc tiên tiến, chế biến với số lượng lớn đã giúp doanh thu của HTX đạt vài tỉ đồng mỗi năm, lợi nhuận hơn 280 triệu đồng. Riêng khâu sản xuất sợi tơ chuối, HTX đang tạo việc làm cho hơn 20 lao động địa phương với mức lương bình quân khoảng 6 triệu đồng/người/tháng.

Về phía người nông dân, bà Nguyễn Thị Bé - ấp Minh Kiên, xã Minh Thuận Bắc - cho biết, cứ mỗi cây chuối tươi được thu mua tại vườn với giá 2.000 đồng. Với gần 2ha chuối, mỗi tháng, ngoài hơn 10 triệu đồng tiền bán quả, gia đình bà còn thu thêm được 2 triệu đồng tiền bán cây, thay vì vứt bỏ như trước.

Đầu năm 2024, HTX Kênh 10 đã ký hợp đồng bán 10 tấn tơ chuối mỗi tháng cho một doanh nghiệp xuất khẩu, góp phần ổn định đầu ra cho các xã viên. Dự kiến năm 2025, HTX sẽ nâng quy mô sản xuất lên gấp đôi với mong muốn nâng cao lợi nhuận và tạo thêm việc làm cho người lao động địa phương.

Nhiều thành viên HTX chia sẻ, trước kia đầu ra của sản phẩm nông nghiệp gặp nhiều khó khăn. Nhưng từ ngày có HTX Kênh 10, việc tiêu thụ ngày càng thuận lợi.

Hội LHPN huyện U Minh Thượng cho biết, thời gian qua hội luôn tranh thủ sự giúp đỡ của các cấp hỗ trợ kinh phí, khoa học kỹ thuật, cũng như tạo điều kiện giúp đỡ HTX Kênh 10 tiếp cận các nguồn vốn, đầu tư máy móc trang thiết bị phục vụ sản xuất, góp phần đưa sản phẩm nông nghiệp của vùng đến với nhiều địa phương trong cả nước.

Phú Hữu