Như mê cung
Gia đình anh Đặng Văn Nam (quận Hà Đông, TP Hà Nội) cho cậu con trai lớp Ba nghỉ hè trọn 1 tháng. Từ giữa tháng Sáu, vợ chồng anh đã tìm hiểu các khóa học tiếng Anh trực tuyến cho con. Chị Diệu Ly - vợ anh - lo lắng: “Năm đầu học tiếng Anh ở trường tiểu học, kết quả của cháu không như mong đợi nên tôi rất lo. Các khóa học thì quảng cáo “cha mẹ không biết ngoại ngữ, con vẫn học tốt tiếng Anh”. Đưa đến trung tâm học thì gia đình tôi không sắp xếp được thời gian trong giờ hành chính. Buổi tối thì chúng tôi chỉ muốn cha mẹ, con cái quây quần bù cho cả năm cặm cụi học tối học ngày”.
|
Các khóa học tiếng Anh trực tuyến thường được quảng cáo rất “kêu”, kèm theo nhiều cam kết để thuyết phục phụ huynh |
|
Một lớp học tiếng Anh trực tuyến theo nhóm |
Anh Nam kể: “Vợ tôi tìm thông tin qua mạng xã hội, hỏi ở một vài hội nhóm. Ngay sau đó, có cả chục bình luận quảng cáo, giới thiệu các khóa học. Tôi thì tìm “tiếng Anh online cho trẻ em” trên Google. Chỉ trong 0,32 giây, công cụ này cho đến 190 triệu kết quả làm tôi hoa mắt. Nhiều ngày sau, cả Facebook của tôi và vợ đều xuất hiện các khóa học tiếng Anh. Đa số đều là những cái tên chúng tôi mới biết lần đầu”. Vợ chồng anh đã cẩn thận chọn những khóa học có nhiều tương tác, đánh giá; song hầu hết đều là những nhận xét “có cánh” na ná nhau. Thế nên, anh chị càng bối rối, không biết phải chọn khóa học nào.
Sống ở xã khó khăn của huyện miền núi - Sóc Sơn, TP Hà Nội, chị Trần Thu Lan buôn bán nhỏ ở chợ làng. Không có điều kiện cho con học tiếng Anh ở trung tâm, chị cũng tìm các khóa học tiếng Anh online để con bằng bạn bằng bè. Thấy có quá nhiều khóa học, chị hoang mang. Khóa nào cũng giới thiệu đầy hứa hẹn: “con sẽ chinh phục được tiếng Anh, cam kết điểm thi từ 8 trở lên, 90% học viên tiến bộ rõ rệt sau 10 buổi học…”. Sau khi hỏi ý kiến nhiều người, cuối cùng, chị đăng ký cho con học khóa trực tuyến với cô giáo ở nội thành. Lớp có 4-5 bạn, mỗi buổi học 90 phút, học phí 40.000 đồng/buổi. Chị nhẩm tính: “Hồi trong năm, đi học ở nhà cô giáo đã 30.000 đồng/buổi, mà lớp học mấy chục bạn. Học trực tuyến thế tính ra lại… rẻ. Nhưng cô dạy có tốt không thì thú thực là tôi không biết được”.
Cũng như gia đình chị Lan, chị Đào Thị Mận (huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định) chọn học tiếng Anh trực tuyến cho cô con gái lớp Bảy. Chị Mận cho biết, cháu chịu khó học, ngoài lúc học với cô giáo và các bạn, cháu còn tự ôn tập. Sau hơn 1 tháng học, chị gái của cha cháu về quê ăn giỗ, xem cháu học độ 15 phút thì nói: “Cô giáo phát âm sai nhiều quá”. Chị Mận gãi đầu gãi tai: “Nghe bác nói vậy thì tôi biết vậy. Chứ cháu cứ chăm học là tôi mừng rồi”.
Học trực tuyến không phù hợp trẻ nhỏ
Sau nhiều ngày tìm hiểu, vợ chồng anh Nam, chị Ly đành chọn một khóa học dựa vào… cảm tính. Chị Ly kể: “Tôi chọn khóa học A.E vì thấy fanpage có những bình luận có vẻ không xào nấu na ná nhau như nhiều khóa học khác”. Cháu học được 1 tuần thì chị thấy cô chỉ tập trung vào sách giáo khoa lớp Bốn chứ giữa cô trò ít có sự tương tác dù là lớp 1 kèm 1.
“Nhìn con học uể oải, tôi đề nghị A.E đổi giáo viên khác, hoặc giáo viên phải tăng tương tác để con hào hứng học nhưng họ lại lấy lý do “con tập trung kém, con không hợp tác”. Chị Ly phản ảnh với người đã tư vấn khóa học và tỏ ý muốn dừng việc học của con, đề nghị trả số tiền còn lại. “Nhưng họ nói cháu có dừng học thì cũng không được hoàn tiền, vì chỉ mới đóng 1 tháng. Vợ chồng bảo nhau thôi cho con nghỉ, đành tìm gia sư là sinh viên ngoại ngữ đến nhà kèm con” - chị Ly chia sẻ.
Có hơn 10 năm điều hành trung tâm tiếng Anh ở Hà Nội, bà Phương Hoa cho biết, những năm gần đây, không chỉ trung tâm tiếng Anh, mà các khóa học tiếng Anh phát triển theo cấp số nhân; đặc biệt là sau dịch COVID-19. Chất lượng của các khóa học này thì dường như chưa có bất kỳ tiêu chuẩn hay có đơn vị nào kiểm định. Tất cả trông chờ vào “lương tâm” của người đứng đầu. Nên khi chọn khóa học cho con, cha mẹ cần tìm hiểu kỹ, lựa chọn các đơn vị uy tín chứ không nên tin vào những lời quảng cáo. Cha mẹ có thể cho con học thử 1-2 buổi trước khi quyết định “mua” khóa học; đồng thời cha mẹ cũng cần giám sát để nắm được phản ứng của con khi học với giáo viên cũng như đánh giá mức độ tiếp thu của con.
Bà Phương Hoa cho hay, khi dịch bùng phát năm đầu, đơn vị của bà cũng đã xây dựng khóa học trực tuyến cho học sinh tiểu học, THCS. Tuy nhiên, từ khâu thử nghiệm đã thấy hiệu quả không tốt như với người lớn học tiếng Anh trực tuyến, nên đã không phát triển các khóa học cho trẻ em nữa.
Ngoài vấn đề chất lượng, các nhà sư phạm cũng như các nhà nghiên cứu giáo dục, tâm lý đã nhấn mạnh, với lứa tuổi tiểu học và THCS, khả năng tập trung cũng như sự tự giác học tập của hầu hết các em chưa tốt. Các buổi học tiếng Anh trực tuyến thường kéo dài từ 90-120 phút, trong khi các em thường không thể tập trung liên tục trong 45-60 phút.
Quá trình học trực tuyến gần như được cá thể hóa, với không gian khác lớp học truyền thống nên các em càng dễ bị phân tâm; đặc biệt là với những em phải học theo yêu cầu của cha mẹ. Vô hình trung, sự thuận lợi về địa điểm học - ở mọi nơi, mọi lúc, tiết kiệm về chi phí trong học tiếng Anh trực tuyến trở nên không phù hợp với đặc điểm lứa tuổi.
Uông Ngọc
Cô giáo Lê Dung - dạy tiếng Anh tại một trung tâm ngoại ngữ ở Hà Nội - cho biết, hiện nay có rất nhiều kênh để học sinh có thể tiếp cận, nâng cao trình độ tiếng Anh. Các em có thể học qua các ứng dụng tiếng Anh miễn phí, qua việc xem phim. Hiện nay, kênh truyền hình quốc gia VTV7 đang phát chương trình “Làm quen với tiếng Anh” vào các chiều thứ Hai hằng tuần, với khung giờ 14g cho học sinh lớp Một, 15g cho học sinh lớp Hai. Đây là chương trình có sự cố vấn và thẩm định từ Vụ Giáo dục tiểu học, Bộ GD-ĐT. Giáo viên đứng lớp là cả người Việt và người nước ngoài. Sau các buổi học, cha mẹ có thể tải phiếu bài tập về cho con làm. Theo cô Lê Dung, học sinh tiểu học, THCS ở cả thành phố và nông thôn hiện đang dành nhiều thời gian cho các thiết bị nghe nhìn. Cha mẹ có thể hướng con đến những kênh YouTube dạy tiếng Anh uy tín, những bộ phim hoạt hình nói tiếng Anh, các trò chơi kết hợp học tiếng Anh… Tuy nhiên, việc học qua các kênh này cần có sự đồng hành của phụ huynh để tránh việc các em vô tình “lạc” vào các trò chơi, các video khác; hoặc chỉ chú ý đến phần chơi mà sao nhãng phần học. |
Trau dồi qua câu lạc bộ tiếng Anh Ông Phùng Ngọc Oanh - Trưởng phòng GD-ĐT huyện Ba Vì (Hà Nội) - cho biết: “Tại Ba Vì, các trường thành lập câu lạc bộ tiếng Anh, phụ huynh có thể cho con tham gia với số lượng 2-3 buổi/tuần để nâng cao trình độ tiếng Anh. Câu lạc bộ có giáo viên của trường hướng dẫn và trực tiếp giảng dạy. Học sinh được giao tiếp, ứng dụng, trải nghiệm thực tế nhiều vấn đề, qua đó tạo hứng thú học tập. Tham gia câu lạc bộ, học sinh còn được rèn sự tự tin, kỹ năng giải quyết vấn đề, thuyết trình bằng tiếng Anh...”. |
Đại Minh