"Phơi sáng" - nỗ lực làm phim chống tham nhũng

Cùng với Đào, phở và piano và Hồng Hà nữ sĩ, Phơi sáng (hãng phim Giải Phóng sản xuất, đạo diễn Xuân Cường) là 1 trong 3 phim do Nhà nước đặt hàng ra mắt trong năm nay. Phim đề cập chủ đề được xã hội quan tâm là đấu tranh chống tham nhũng. Để thể hiện chủ đề mang tính chính luận, khó và khô này, đạo diễn Xuân Cường chọn cách tiếp cận hấp dẫn bằng việc mở đầu chuyện phim là một vụ án mạng ly kỳ, lấy chất liệu từ sự việc có thật.

Quân (Hoàng Nguyên đóng) đối diện nhiều hiểm nguy trong quá trình đi tìm sự thật về cái chết của đại gia Ngô Kế

Phim mở màn với câu chuyện về Quân - một thanh niên yêu thích săn ảnh nghệ thuật - trong lúc đi chụp hình giữa đêm khuya đã chứng kiến một vụ cháy nổ xe ô tô. Hôm sau báo chí đưa tin nạn nhân là trùm đại gia bất động sản Ngô Kế. Tuy nhiên, chỉ mình Quân biết cái chết của vị đại gia này có nhiều uẩn khúc, vì anh đã kịp quay lại toàn bộ quá trình trước khi chiếc xe phát nổ.

Ngọc (Huỳnh Như đóng) là người sát cánh cùng Quân trong quá trình đưa cái chết Ngô Kế ra ánh sáng

Phim dẫn nhập bằng vụ án đốt xác khá ấn tượng, được đạo diễn Xuân Cường lấy ý tưởng từ vụ án có thật: bí thư xã đốt cháu vợ trong xe, dựng hiện trường giả để trục lợi bảo hiểm gây rúng động dư luận 3 năm trước.

Việc đặt nhân vật chính là Quân vào nghề chụp ảnh, và chọn tựa là Phơi sáng - một quy trình in tráng phim - là một sự liên tưởng và ẩn dụ khá hay của phim. Khi xem, khán giả hiểu phơi sáng cũng chính là quá trình Quân đưa ra ánh sáng những kẻ xấu.

Ngô Duy (Minh Luân đóng), con trai Ngô Kế, có nhiều việc làm khuất tất

Câu chuyện phim diễn tiến với nhiều tình tiết gay cấn. Quân sau khi quay xong đoạn phim, biết mình bị phát hiện đã bỏ trốn. Nhưng bọn xấu tìm được đến tận nhà Quân, đánh anh bất tỉnh, lấy đoạn clip bằng chứng, đồng thời đốt luôn căn phòng trọ của bạn Quân - nơi Quân thường lui tới dựng phim để xóa sạch dấu vết.

Vụ cháy khiến bạn Quân thiệt mạng. Quân quyết tâm tìm hiểu sự thật về cái chết của vị đại gia kia. Bước đầu anh phát hiện con trai của Ngô Kế là Ngô Duy có nhiều khuất tất.

Cách quay, góc máy, các cảnh hành động chưa toát lên được sự gay cấn, hồi hộp

Lập tức Quân bị Duy tống vào bệnh viện tâm thần. Tại đây Quân gặp Ngọc, một nữ bác sĩ tâm lý. Cô tinh ý phát hiện Quân bị kẻ xấu gài bẫy đưa vào viện, nên đã giúp anh trốn thoát. Hành trình của anh cùng Ngọc và thượng tá Trung - người quen cũ của ba Quân - là hành trình đấu tranh chống lại thế lực “ngầm” được “chống lưng” với những chiêu trò, thủ đoạn đầy mưu mô và tàn ác.

Diễn xuất của các diễn viên chính trong phim không đem lại nhiều cảm xúc cho người xem

Là một tác phẩm Nhà nước đặt hàng, kinh phí có hạn nên điều này thể hiện rõ trên phim. Bối cảnh tận dụng có sẵn, góc máy, ánh sáng đậm chất truyền hình. Dàn diễn viên chính như Hoàng Nguyên (vai Quân), Minh Luân (vai Ngô Duy), Tăng Huỳnh Như (vai Ngọc) là những gương mặt quen thuộc trong phim của đạo diễn Xuân Cường. Cả ba sở hữu lối diễn không có chất điện ảnh. Những pha đánh đấm, hành động thiếu sự quy mô, hoành tráng, vì lực lượng diễn viên quần chúng không đông.

Cảnh vây bắt ông trùm trên sông chỉ có 2 ca nô và vài anh công an

Trận chiến cuối rất căng thẳng giữa công an và tội phạm diễn ra ở ngôi nhà xưa của Ngô Kế, trong rừng và trên sông Sài Gòn được miêu tả khá chóng vánh, sơ sài. Trong cảnh rượt đuổi vây bắt “ông trùm” trên sông chỉ có vỏn vẹn 2 chiếc ca nô chở công an rượt theo ca nô của ông trùm, trong khi đây là nhân vật rất nguy hiểm. Tuy nhiên, 3 cảnh cháy nổ trong phim bao gồm cảnh cháy xe ô tô, cháy căn phòng trọ và cháy ca nô chở ông trùm được xử lý khá chân thật.

3 cảnh cháy nổ trong phim được xử lý khá tốt

Phơi sáng có lối kể chuyện tuyến tính, diễn tiến mạch lạc nhưng ít ngôn ngữ điện ảnh. So với tầm vóc của chủ đề, câu chuyện, nhân vật, những gì phim thể hiện chưa đủ độ gai góc, sắc bén để truyền đi thông điệp chống tham nhũng mạnh mẽ.

Chất lượng phim phần nào được đánh giá qua việc Phơi sáng chỉ chiếu trong chương trình Toàn cảnh, không được chọn tranh giải tại Liên hoan phim Việt Nam 2023 vừa qua như 2 phim đặt hàng cùng năm: Hồng Hà nữ sĩ; Đào, phở và piano.

H.Nhu