Phó Tổng thống Mỹ từng ra lệnh đóng cửa biên giới khiến hàng ngàn trẻ em bị trục xuất?

 Phó Tổng thống Mike Pence hồi tháng Ba từng chỉ đạo Cơ quan Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) sử dụng quyền hạn khẩn cấp để “niêm phong” biên giới nước Mỹ. Quyết định của ông Pence đến nay đã khiến gần 150.000 trẻ em và người trưởng thành bị trục xuất khỏi nước Mỹ.

Câu chuyện này được báo chí lật lại khi Tổng thống Trump đang điều trị COVID-19 trong bệnh viện và xuất hiện khả năng Phó Tổng thống Pence có thể thay thế vai trò của ông trong một số quyết định quan trọng.

Hãng tin AP cho biết, giám đốc CDC, Tiến sĩ Robert Redfield – người có thẩm quyền xem xét mệnh lệnh trên - lúc đó đã từ chối tuân thủ chỉ thị này với lập luận không có lý do hợp lệ nào về sức khỏe cộng đồng để ban hành lệnh đóng cửa biên giới. Vì vậy, Phó Tổng thống Pence đã phải can thiệp bằng cách gọi điện yêu cầu Tiến sĩ Robert Redfield, sử dụng quyền hạn pháp lý đặc biệt để thực hiện điều này.

Lệnh của CDC bao gồm biên giới Hoa Kỳ với Mexico và Canada, nhưng chủ yếu ảnh hưởng đến hàng nghìn người xin tị nạn và người nhập cư đổ về biên giới phía Nam nước Mỹ. Các chuyên gia y tế công cộng đã thúc giục chính quyền tập trung vào yêu cầu bắt buộc đeo khẩu trang, thực thi giãn cách xã hội và tăng cường truy vết tiếp xúc để quản lý những phơi nhiễm với virus. Nhưng Stephen Miller, một phụ tá hàng đầu của Tổng thống Donald Trump, một nhân vật phản đối mạnh mẽ vấn đề nhập cư, đã thúc đẩy lệnh trục xuất.

Các chuyên gia sức khỏe cộng đồng cho biết chính quyền theo đuổi các mục tiêu chính trị chứ không phải dựa vào khoa học, việc này đã gây nguy hiểm cho nhiều người. Chính vì thế, mãi đến giữa tháng 3, các nhà khoa học của CDC vẫn từ chối tuân thủ chỉ thị của chính quyền. "Đó là khi ông Pence gọi điện yêu cầu nhanh chóng hoàn thành công việc. Sau đó, một luật sư của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ (HHS) đã viết lệnh và gửi nó cho Redfield. Giám đốc CDC xem xét và ký vào mệnh lệnh. “Họ đã ép buộc chúng tôi”, một cựu quan chức y tế tham gia vào quá trình này cho biết. "Đó là việc phải làm, nếu không sẽ bị sa thải”", quan chức này kể lại.

Kể từ khi lệnh đóng cửa biên giới có hiệu lực vào ngày 20/3,  gần 150.000 người - bao gồm ít nhất 8.800 trẻ em không có người đi kèm (đối tượng thường được bảo vệ pháp lý đặc biệt theo thỏa thuận của tòa án và luật liên bang) đã bị đưa trở lại quốc gia họ mà không có trình tự pháp luật chính đáng. Nhiều người được đưa trở lại trong điều kiện nguy hiểm và bạo lực, như ở El Salvador, Honduras và Guatemala.

Lee Gelernt, phó giám đốc Dự án Quyền nhập cư của Liên minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ mô tả lệnh đóng cửa biên giới là "một sự phớt lờ hoàn toàn toàn bộ hệ thống tị nạn và hệ thống bảo vệ trẻ em không có người đi kèm”.

Hàng ngàn người Honduras đang bỏ quê hương di cư đến Mỹ vì nghèo đói

Trước tháng 3, trẻ em Trung Mỹ, nếu đến Mỹ một mình, thường được gửi đến các cơ sở do Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh giám sát. Tại các nhà tạm trú, các em đều có giường và cung cấp chỗ học. Hầu hết trẻ em cuối cùng đều được đoàn tụ với gia đình hoặc bạn bè của gia đình, những người đóng vai trò người bảo trợ trong khi chờ đợi ngày ra tòa.

Nhưng kể từ khi quyết định trên được ban hành, chính quyền đã giam giữ một số trẻ em nhập cư trong các khách sạn nhiều tuần rồi sau đó trục xuất các em về nước.

Sau khi chứng kiến một ​​thanh niên bị sát hại bởi nhóm băng đảng tội phạm và một cậu bé khác 16 tuổi người Honduras bị chính quyền giam giữ trong một khách sạn, Liên đoàn Tự do Dân sự Mỹ (ACLU) đệ đơn kiện quyết định trên. Vào tháng 8 vừa qua, cậu bé người Honduras mới được phép ở lại và đã được đoàn tụ với cha mình ở Texas. Hiện nay, cậu bé này đang đi học trực tuyến.

Ngay sau khi báo chí lật lại tin này, người phát ngôn của ông Pence, Katie Miller (cũng là vợ của Stephen Miller) hôm 3/10 đã phản đối thông tin là "không đúng sự thật". Cô trả lời trong email rằng, “Phó Tổng thống Pence chưa bao giờ chỉ đạo CDC về vấn đề này”.

Quế Lâm