Phó thủ lĩnh Hamas bị hạ sát ở Lebanon

Ông Saleh Al Arouri phát biểu tại Cairo vào tháng 10/2017 - Ảnh: Nariman El-Mofty/AP

Vụ ám sát có thể châm ngòi cuộc chiến lớn hơn

Ông Arouri (57 tuổi) là lãnh đạo chính trị cấp cao đầu tiên của Hamas bị ám sát kể từ khi Israel phát động cuộc tấn công trên không và trên bộ nhằm vào những người nắm quyền Hamas ở Gaza khoảng 3 tháng trước, sau vụ việc phiến quân Hamas hung hãn tấn công các thị trấn của Israel.

Đài phát thanh và truyền hình của Hamas và đài truyền hình Mayadeen của Lebanon đã xác nhận thông tin rằng Saleh al-Arouri - một thành viên trong bộ chính trị của phong trào Hồi giáo Palestine ở nước ngoài và là người đồng sáng lập cánh quân sự của Hamas, Lữ đoàn Izz-el-Deen al-Qassam - đã thiệt mạng khi một máy bay không người lái tấn công văn phòng của Hamas ở phía nam Beirut.

Tổng cộng, cuộc tấn công bằng máy bay không người lái đã giết chết 6 người ở vùng ngoại ô phía nam thành phố Daliyeh, một cứ điểm của nhóm Hezbollah, hãng thông tấn nhà nước Lebanon cho biết.

Được yêu cầu xác nhận rằng Israel đứng sau vụ ám sát Arouri, phát ngôn viên quân đội Israel Daniel Hagari nói trong một cuộc họp báo: "Chúng tôi đang tập trung vào việc tiêu diệt Hamas".

Mark Regev, cố vấn của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình rằng Israel "không chịu trách nhiệm về vụ tấn công này".

Ông Regev nói: "Nhưng dù ai đã làm điều đó thì tôi cũng xin khẳng định rằng đây không phải là một cuộc tấn công vào nhà nước Lebanon. Bất cứ ai làm điều này đã thực hiện một cuộc tấn công cụ thể nhắm vào ban lãnh đạo Hamas".

Israel cáo buộc ông Arouri ra lệnh và giám sát các cuộc tấn công của Hamas ở Bờ Tây do Israel kiểm soát trong nhiều năm.

Ông Arouri gần đây đã dành thời gian ở cả Lebanon và Qatar, nơi một quan chức Hamas cho biết ông là "trung tâm của các cuộc đàm phán" do Cairo và Doha tiến hành về các cách giải quyết xung đột Gaza và việc thả số con tin mà Hamas đã bắt giữ vào ngày 7/10 - khi nhóm này xâm nhập vào lãnh thổ Israel.

Thủ tướng tạm quyền Lebanon Najib Mikati lên án vụ tấn công là "tội ác mới của Israel" và là nỗ lực kéo Lebanon vào giao tranh Israel - Hamas. Văn phòng thủ tướng cho biết ông đã yêu cầu bộ trưởng ngoại giao của mình nộp đơn khiếu nại lên Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc về tất cả "những hành vi vi phạm mới của Israel đối với chủ quyền Lebanon".

Nasser Kanaani - người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Iran - cho biết, việc giết Arouri "chắc chắn sẽ khơi dậy một làn sóng phản kháng khác và tạo động lực chiến đấu chống lại những kẻ chiếm đóng, không chỉ ở Palestine mà còn lan rộng khắp khu vực, giữa những người tìm kiếm tự do trên toàn thế giới".

Trong một bài phát biểu trên truyền hình vào tháng 8/2023, thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah đã cảnh báo Israel không thực hiện bất kỳ vụ ám sát nào trên đất Lebanon, đồng thời thề sẽ có "phản ứng mãnh liệt" để đáp trả.

Hàng trăm người Palestine đã xuống đường ở Ramallah và các thị trấn khác ở Bờ Tây để lên án vụ giết Arouri, đồng thời hô vang "Trả thù, trả thù, Qassam!"

Khói bốc lên từ tòa nhà được cho là trụ sở của Hamas sau cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Israel, ở ngoại ô Beirut, Lebanon vào ngày 2/1/2024 - Ảnh: Reuters

Người dân tụ tập gần nơi diễn ra cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Israel - Ảnh: Reuters

Người dân Palestine tham gia cuộc biểu tình phản đối vụ sát hại quan chức cấp cao của Hamas, Saleh al-Arouri, ở thành phố Ramallah, khu vực Bờ Tây do Israel chiếm đóng - Ảnh: Reuters

Đề xuất ngừng bắn bên rìa sụp đổ

Cuộc chiến ở Gaza được châm ngòi bởi một cuộc tấn công gây sốc xuyên biên giới của Hamas nhắm vào các thị trấn của Israel vào ngày 7/10 mà Israel cho rằng đã giết chết 1.200 người, với ít nhất 240 con tin được đưa trở lại Gaza. Đây được cho là ngày đẫm máu nhất trong lịch sử 75 năm của nhà nước Do Thái.

Trong khi đó, Bộ Y tế Gaza cho biết, tổng số người Palestine thiệt mạng được ghi nhận đã tăng lên 22.185 trong gần 3 tháng chiến tranh ở Gaza, đánh dấu giai đoạn chết chóc nhất trong cuộc xung đột Israel - Palestine kéo dài hàng thập kỷ.

Không lâu trước khi Arouri bị giết, lãnh đạo tối cao của Hamas Ismail Haniyeh - người cũng đang ở bên ngoài Gaza - cho biết, phong trào này đã đưa ra hồi đáp trước đề xuất ngừng bắn của Ai Cập - Qatar.

Ông nhắc lại rằng các điều kiện của Hamas đòi hỏi phải "chấm dứt hoàn toàn" cuộc tấn công của Israel để đổi lấy việc thả thêm con tin.

Israel tin rằng 129 con tin vẫn còn ở Gaza, sau khi một số được thả trong khoảng thời gian ngừng bắn ngắn ngủi vào cuối tháng 11/2023 và một số khác đã thiệt mạng trong các cuộc không kích, nỗ lực giải cứu hoặc trốn thoát bất thành.

Israel quyết sẽ tiếp tục chiến đấu cho đến khi tiêu diệt được Hamas nhưng không rõ họ dự định làm gì với khu vực này nếu thành công, và liệu một nhà nước Palestine độc lập có thể tồn tại hay không.

Tấn Vĩ (theo Reuters, CNN, ABC)