Phó giám đốc Sở GDĐT TPHCM: Chuyển đổi số để thay đổi mạnh mẽ giáo dục

Giáo dục thay đổi mạnh mẽ nhờ chuyển đổi số

*Phóng viên: Ông đánh giá chuyển đổi số đã tác động như thế nào đến ngành giáo dục trong năm 2023?

Ông Nguyễn Bảo Quốc: TPHCM xác định chuyển đổi số là nhiệm vụ quan trọng, song hành cùng đổi mới giáo dục. Thông qua các đề án về chuyển đổi số, giáo dục thông minh, thành phố (TP) chỉ rõ, chỉ có chuyển đổi số mới đưa giáo dục bứt phá, khắc phục khó khăn, thực hiện hiệu quả mục tiêu mà Chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 hướng tới.

Trong năm 2023, chuyển đổi số đã giúp thay đổi mạnh mẽ diện mạo giáo dục TP khi không chỉ giúp ngành từng bước giải bài toán thiếu giáo viên, kéo giảm khoảng cách giáo dục ở những khu vực ngoại thành và trung tâm, mà còn mở ra những phương pháp dạy học mới, nâng cao chất lượng giáo dục toàn ngành. 

Ông Nguyễn Bảo Quốc - Phó giám đốc Sở GD-ĐT TPHCM

Cụ thể, năm qua TP lần đầu triển khai lớp học số để giải quyết bài toán thiếu giáo viên Tiếng Anh, Tin học, thí điểm tại 2 trường tiểu học ở Củ Chi và Cần Giờ. Với những kết quả đạt được, TP đã mạnh dạn đưa mô hình lớp học số “phủ” khắp các trường tiểu học còn thiếu giáo viên toàn thành phố trong năm học 2023-2024, mở rộng ra nhiều môn học khác như Mỹ thuật, Âm nhạc...

Năm 2023, mô hình trường học số cũng được TPHCM xác lập, đặt mục tiêu 50 trường học số đến năm 2025 chào mừng 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/2025). Với trường học số, từ phương thức dạy học cho đến quản trị nhà trường, con người đều được số hoá, mang lại những thuận lợi không chỉ cho giáo viên trong đổi mới phương pháp, tạo hứng thú cho học sinh khi học tập mà còn giúp quá trình vận hành của mỗi nhà trường được thông suốt, kết nối nhiều hơn với phụ huynh, học sinh.

Hiện nay, nhiều trường học ở TPHCM đã từng bước “số hoá” từ lớp học, phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá, quản lý học sinh cho đến quản trị nhà trường, giảm tải hồ sơ, sổ sách... mang lại những diện mạo mới trong đổi mới.

Xuyên suốt trong năm 2023, chuyển đổi số giáo dục của mỗi nhà trường đã tạo ra một hệ sinh thái giáo dục số cho toàn ngành: TPHCM đã hoàn thiện cơ sở dữ liệu ngành; Học liệu số theo Chương trình GDPT 2018 đang được ngành hoàn thiện nốt cho những khối lớp cuối cùng; Lớp học trực tuyến kết hợp song song với lớp học trực tiếp được giáo viên ở tất cả các khối lớp duy trì thông qua hệ thống học tập trực tuyến… 

Đưa "giáo viên số" vào giảng dạy

*Những điểm mới nào trong chuyển đổi số sẽ được ngành giáo dục triển khai trong năm 2024, thưa ông?

- Kết quả năm 2023 được xem là cú hích để ngành giáo dục TP mạnh dạn đưa vào những mô hình mới về chuyển đổi số giáo dục trong năm 2024. Mới đây, ngành giáo dục TP đã thực hiện ký kết hợp tác với 2 doanh nghiệp lớn trong nước và quốc tế là Viettel và Google for Education. Qua chiến lược hợp tác này, ngành giáo dục TPHCM muốn thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa chuyển đổi số giáo dục, hướng tới hoàn thiện năng lực số cho đội ngũ, hoàn thiện hệ sinh thái giáo dục số ở khắp trường học từ hạ tầng, trang thiết bị cho đến con người…

Năm 2024, TPHCM sẽ đưa "giáo viên số" vào giảng dạy

Đặc biệt, năm 2024, cùng với việc duy trì các lớp học số, TP sẽ ứng dụng AI đưa giáo viên số vào giảng dạy, giải bài toán thiếu giáo viên ở nhiều khối lớp và mở ra sự tương tác mới cho học sinh trong môi trường số.

Việc đổi mới phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá, bồi dưỡng giáo viên trên môi trường số cũng sẽ được triển khai đồng bộ, hiệu quả trong năm 2024… Mục tiêu hướng tới là làm sao giúp cho việc học sinh mang thiết bị đến trường học không còn rời rạc, thiếu kiểm soát mà gắn với việc học, trở thành công cụ để việc dạy và học trở nên hiệu quả…

Chuyển đổi số đào tạo ra công dân số

*Có thể nói, với chuyển đổi số, TPHCM đang đào tạo ra những thế hệ công dân số, hướng tới công dân toàn cầu, nguồn nhân lực chất lượng cao. Điểm lại những dấu ấn đào tạo công dân toàn cầu ngành giáo dục TP đã triển khai trong năm 2023, ông ấn tượng với kết quả nào?

-Với đề án “Nâng cao năng lực, kiến thức, kỹ năng ứng dụng tin học cho học sinh phổ thông TPHCM theo định hướng chuẩn quốc tế, giai đoạn 2021-2030”, năm 2023, ngoài giảng dạy Tin học theo chương trình của Bộ GD-ĐT, TP còn đẩy mạnh giảng dạy tin học theo định hướng chuẩn quốc tế. Học sinh từ tiểu học đến THPT được trang bị thêm những kiến thức, kỹ năng tin học quốc tế, bao gồm MOST, IC3, ICDL, tuỳ theo đặc thù và đối tượng học sinh của mỗi nhà trường. 

Trong năm, TPHCM đã triển khai giảng dạy năng lực công dân số cho học sinh tiểu học. Ngoài bộ môn Tin học, việc hình thành công dân số còn được lồng ghép trong nhiều môn học và hoạt động giáo dục, học sinh được trang bị năng lực sử dụng công nghệ thông tin, làm việc nhóm, tự học trên nền tảng số.

Với chuyển đổi số, TPHCM đang đào tạo ra thế hệ công dân số

Cũng trong năm 2023, TPHCM tiếp tục duy trì và thực hiện hiệu quả đa dạng các mô hình dạy học ngoại ngữ: tiếng Anh tăng cường, tiếng Anh với người nước ngoài, tiếng Anh với phần mềm bổ trợ, tiếng Anh tích hợp… 

Với việc được trang bị tốt kỹ năng tin học, ngoại ngữ, học sinh TP có thể tự tin, mạnh dạn thiết kế các dự án học tập hoặc đơn giản là làm các sản phẩm học tập có ứng dụng CNTT, tự học hiệu quả trên môi trường số.

Trong nỗ lực đào tạo công dân số, năm 2023, ngành giáo dục TPHCM đã triển khai mạnh mẽ các chương trình giao lưu, hợp tác quốc tế. Khắp các trường học trên địa bàn TP từ tiểu học đến THPT, việc đón các đoàn học sinh, giáo viên nước ngoài đến giao lưu, học tập, trao đổi kinh nghiệm diễn ra rất phổ biến. Học sinh và giáo viên TP tự tin “xuất khẩu” đặc sản của thành phố về năng lực tiếng Anh, lớp học số, trường học hạnh phúc… đến bạn bè quốc tế. 

*Thực tế rào cản về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, quan điểm của phụ huynh học sinh… vẫn là những khó khăn mà ngành giáo dục TP phải đối diện trong năm 2024 khi thực hiện chuyển đổi số. Giải pháp được TPHCM đưa ra là gì, thưa ông?

-TPHCM là đô thị lớn nhất cả nước và cũng vì thế mà áp lực sĩ số học sinh, trường lớp, cơ sở vật chất… trở thành những khó khăn trong đổi mới giáo dục cũng như chuyển đổi số. 

Khắc phục khó khăn này, TPHCM đang nỗ lực xây mới 4.500 phòng học để đảm bảo chỉ tiêu 300 phòng học/10.000 dân. Trong năm 2024, các địa phương sẽ liên tiếp đưa vào sử dụng mới hàng loạt các trường học, từ đó kéo giảm sĩ số học sinh/lớp, giúp nhà trường thuận lợi thực hiện chuyển đổi số.

Trong hệ sinh thái chuyển đổi số, con người được xác định là từ khoá then chốt, quan trọng. Năm 2024, TPHCM sẽ đẩy mạnh bồi dưỡng năng lực số cho đội ngũ thông qua các khoá học trực tiếp, trực tuyến, đồng thời tập trung hơn nữa công tác tuyên truyền cho phụ huynh học sinh về vai trò của chuyển đổi số, tăng cường cho phụ huynh tham gia vào quá trình học của con trong các lớp học số… để phụ huynh hiểu và đồng thuận.

Xin cảm ơn ông!

Quốc Trung (thực hiện)