Phim Việt: Chạy đua từ rạp lên nền tảng mạng

Mở rộng đầu ra cho phim điện ảnh 

Ngày 9/6 tới, Chuyện ma gần nhà sẽ có mặt trên Netflix tại Việt Nam. Như vậy sau khi ra rạp bốn tháng, bộ phim kinh dị này đã xuất hiện ở thị trường OTT (nền tảng mạng). Bẫy ngọt ngào ra rạp cùng thời điểm với Chuyện ma gần nhà, nhưng nhanh chân hơn trong cuộc chạy đua đến nền tảng mạng. Phim đã được phát sóng độc quyền trên VieOn ngày 16/4, tức chỉ hai tháng sau khi chiếu rạp.

Phim Chuyện ma gần nhà (ảnh trên) và Nhà không bán (ảnh dưới) sắp có mặt trên nền tảng mạng

Hai năm trở lại đây, dịch COVID-19 hoành hành khiến nhu cầu xem phim trực tuyến gia tăng. Do đó, ngày càng nhiều phim Việt sau khi rời rạp chiếu đã nhanh chóng bán bản quyền cho các đơn vị cung cấp dịch vụ xem phim theo yêu cầu (VOD) như Netflix, K+, Danet, FPT Play, Galaxy Play, VieOn… Nhiều phim điện ảnh ăn khách như Tiệc trăng máu, Bố già, Gái già lắm chiêu V… lần lượt được chiếu độc quyền trên từng nền tảng khác nhau chỉ sau ba tháng. 

Với phim không đạt hiệu ứng khán giả cao khi chiếu rạp, thời gian lên OTT càng nhanh hơn. Điển hình như phim 1990 chiếu tết năm nay đã có mặt trên Galaxy Play vào tháng Ba vừa qua, tức chỉ một tháng sau khi khởi chiếu ở rạp. Trong khi phim tết Nhà không bán phải đến 26/5 sắp tới mới ra mắt trên Galaxy Play.

Nói về khoảng cách thời gian từ rạp lên mạng, chị Ngô Thị Bích Hiền - Phó Tổng giám đốc BHD (đơn vị sở hữu dịch vụ chiếu phim tại gia Danet) - cho biết: “Điều này tùy thuộc chiến lược của nhà sản xuất định hướng cho phim như thế nào. Nếu nhà sản xuất định đưa phim đi dự liên hoan hoặc bán cho nước ngoài, thì thời gian đưa phim lên mạng chậm, nhưng nhìn chung ai cũng muốn đưa lên sớm. Nếu vòng đời chiếu rạp của phim ngắn, thì phim sẽ có mặt trên mạng nhanh và ngược lại. Hiện nay, thông thường khoảng từ một đến một tháng rưỡi, phim Việt chiếu rạp sẽ được chiếu trực tuyến”. 

Bẫy ngọt ngào được phát sóng độc quyền trên VieOn chỉ hai tháng sau khi chiếu rạp

Để đem đến trải nghiệm khác biệt so với phiên bản chiếu rạp, một số phim có phiên bản riêng khi chiếu trực tuyến. Chẳng hạn Chuyện ma gần nhà sẽ được phát sóng theo dạng series dài ba tập. Tương tự, phim Thất Sơn tâm linh khi phát trên OTT đổi tên thành Thiên linh cái: Chuyện chưa kể gồm năm tập trải dài câu chuyện với những tình tiết mới chưa từng xuất hiện trong bản phim 100 phút chiếu rạp. Như vậy, bên cạnh dòng phim bộ tự sản xuất (original series), những phim chiếu rạp cũng được xem là sản phẩm độc quyền của các đơn vị VOD (chọn nội dung, xem bất kỳ lúc nào, ở đâu). Thậm chí còn trở thành “vũ khí chiến lược” trong cuộc chiến giành khán giả của thị trường OTT.

Tiềm năng nhưng vẫn khó khăn 

Nhìn vào sự xuất hiện ngày càng nhanh của các phim Việt trên thị trường OTT, nhiều người nghĩ rằng việc bán bản quyền phim cho các đơn vị VOD sẽ giúp phim có thêm doanh thu đáng kể. Tuy nhiên, theo chị Ngô Thị Bích Hiền: “Phim Mỹ có thể chiếu song song ở rạp và trên mạng, nhưng với phim Việt, doanh thu ở rạp vẫn là chính. Tiền bản quyền khi phim chiếu online tùy vào mỗi phim. Tuy vậy, chỉ là phần rất nhỏ so với tiền bán vé”.

Phim Tiệc trăng máu

Hiện nay, dẫu các nền tảng chiếu phim trực tuyến ở Việt Nam phát triển, và hình thức chiếu rạp cùng lúc với chiếu trực tuyến đang trở thành xu thế phổ biến trên thế giới, thì có thể thấy OTT vẫn chưa thể là đầu ra hiệu quả của phim Việt. Chị Võ Ngọc Hân - Giám đốc Bản quyền nội dung Galaxy Play (đơn vị sở hữu kho phim Việt chiếu rạp lớn nhất với phần lớn phim có doanh thu chiếu rạp cao) - nhận định: “Trong tương lai, phim Việt có thể chiếu song song ở rạp và trên mạng, nhưng có thành công hay không chưa thể nói trước. Hình thức phát hành này được một số công ty sản xuất lớn như Disney, HBO Max đã áp dụng khi dịch xảy ra, nhưng mức độ thành công hiện tại chưa được công bố”. 

Chia sẻ khó khăn trong việc mua phim Việt, chị Võ Ngọc Hân cho biết: “Việc mua bản quyền phim Việt để phát lại trên OTT chưa bao giờ thuận lợi. Một trong những điểm khó khăn đó là sau hai năm bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, số lượng phim được sản xuất mới không nhiều, nên chất lượng sản phẩm bị ảnh hưởng. Điển hình có thể thấy là sáu tháng gần đây, phim Việt chiếu rạp chưa có bộ nào đạt doanh thu trăm tỷ đồng cả. Galaxy Play luôn mong muốn cung cấp phim chất lượng cho khán giả trên nền tảng xem phim Galaxy Play, vì vậy việc chọn được sản phẩm chất lượng phù hợp là không hề dễ dàng.

Trailer phim Bẫy ngọt ngào: 

Chúng tôi luôn hiểu rằng, việc định giá nội dung phim đúng chất lượng của nó sẽ giúp cho thị trường phát triển bền vững. Tuy nhiên, vẫn có những đơn vị hoặc cá thể chưa hiểu thật sự thị trường, đã vô tình tạo ra bong bóng cho thị trường nội dung. Như thế, về lâu dài sẽ ảnh hưởng đến giá trị thật của các sản phẩm chất lượng. Thời gian phim lên Galaxy Play nhanh nhất sau khi rời khỏi rạp là khoảng một tháng. Galaxy Play không “săn phim” mà được các đối tác, nhà sản xuất chọn, vì họ muốn phim mình được chiếu online trên nền tảng VOD có nhiều người Việt trả tiền xem nhất. Họ hiểu Galaxy Play đánh giá đúng giá trị nội dung mà họ làm ra, và không ngại đầu tư marketing một lần nữa để phim của họ được tiếp cận nhiều hơn với khán giả xem phim online”. 

Năm 2022 được dự báo là giai đoạn phát triển mạnh của thị trường OTT. Phim độc quyền chính là “vũ khí” để các nền tảng chiếu phim nội địa giữ chân người dùng. Cước phí khán giả có thể chưa để bù đắp cho tiền mua bản quyền, nhưng để đi đường dài trong xu thế giải trí mới, các đơn vị kinh doanh trong thị trường này phải chấp nhận phần thiệt trong ngắn hạn. Tương tự, tiền bán bản quyền có thể cũng không đáng bao nhiêu so với kinh phí làm phim, nhưng đưa phim lên online vẫn là hướng đi mà các nhà làm phim phải theo. Người hưởng lợi nhiều nhất trong việc này chính là khán giả. 

Hương Nhu