Phim phát hành online: Cần 'cửa chặn' từ 'người phán xử'

Nhà đài phát hành phim online, kiểm duyệt nội dung bị ngó lơ?

Có thể thấy, việc phát hành phim online để thoát kiểm duyệt là một thực trạng nhức nhối đã tồn tại từ khá lâu, tuy nhiên đến nay ở Việt Nam vẫn chưa có cơ quan chức năng nào phụ trách kiểm tra, rà soát nội dung của các sản phẩm văn hóa lưu hành trên mạng internet.  

“Lỗ hổng” này ngày càng lớn khi hàng hà sa số phim online được đăng tải trên YouTube, mạng xã hội hay trang cá nhân đều chứa nội dung phản cảm, bạo lực hay thậm chí mang tính gợi dục.

Phim Người phán xử tiền truyện do VTV sản xuất và phát hành online chứa nhiều cảnh bạo lực, văng tục

Mới đây nhất, phim Người phán xử tiền truyện do VTV sản xuất và đăng tải trên website giải trí của đài cũng rơi vào tình trạng này. Ngay trong tập đầu tiên của phim, đạo diễn Khải Anh đã làm “thốn mắt, chói tai” khán giả khi công chiếu những cảnh quay đầy tính bạo lực, đâm chém đẫm máu, thanh trừng nhau bằng mã tấu giữa các băng nhóm giang hồ cùng hàng loạt câu thoại tục tĩu của diễn viên.

Điều này khiến dư luận vô cùng bức xúc bởi VTV là đơn vị truyền hình mang tầm quốc gia, trực tiếp kiểm duyệt nội dung các chương trình trước khi lên sóng, do vậy VTV hiểu rất rõ những quy định trong việc tiết chế nội dung mang tính tiêu cực. Tuy nhiên trong sản phẩm phát hành online lần này, chính VTV cũng đã "xả giàn", để phim đầy rẫy cảnh nóng, bạo lực và lời thoại dung tục.  

Nói về điều này, chính đại diện Hãng phim truyền hình Việt Nam cũng cho biết đây chỉ là sản phẩm phát hành online và phục vụ chủ yếu cho cộng đồng mạng nên họ có thể "phá cách" trong việc thể hiện nội dung, lời thoại sao cho thực tế nhất, bởi trước nay các phim phát sóng truyền hình đều thực hiện mang tính an toàn và phù hợp với quy định kiểm duyệt.

Quan điểm trên của đại diện đơn vị kiểm duyệt nội dung phim Người phán xử tiền truyện một lần nữa dấy lên hồi chuông cảnh báo “lỗ hổng” trong công tác quản lý nội dung với các sản phẩm phát hành trên mạng internet.

Nếu như phim truyền hình hay điện ảnh phải trải qua khâu kiểm duyệt nội dung gắt gao trước khi công chiếu thì với phim phát hành online, nhà sản xuất có thể dễ dàng tránh được quy trình này. Tuy nhiên, khán giả sẽ có nguy cơ đối diện với rủi ro tiếp cận những sản phẩm online kém chất lượng, có nội dung không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam.

Cần đồng bộ chuyện kiểm duyệt nội dung phim... kể cả online

Ở góc độ chuyên môn, đạo diễn Phương Điền kịch liệt phản đối suy nghĩ cho rằng cứ phát hành online tránh được chuyện kiểm duyệt thì có thể tự do phóng tác nội dung sao cũng được.

“Nội dung phim phát hành online hiện nay rất tràn lan và tiềm ẩn nhiều tính chất độc hại nên việc cơ quan chức năng sớm vào cuộc kiểm duyệt là cần thiết. Với một bộ phim phát sóng trên truyền hình, lời thoại trong phim đâu thể nào chửi thề, cũng không thể chứa hình ảnh bạo lực nhưng với phim online hiện tại chưa bị “sờ gáy” vấn đề này.

Tôi nghĩ Nhà nước cần có văn bản quy định, xem xét thực trạng trên để đồng bộ khâu kiểm duyệt, chứ không người ta cứ nghĩ phim phát trên mạng nên không ảnh hưởng gì đến ai thì cũng không được.

Vì thực tế, đối tượng sử dụng internet hiện nay đa phần là các bạn trẻ, trong đó có cả thiếu nhi, chúng ta không thể nào kiểm soát các bé xem gì mọi lúc mọi nơi nên nếu để nội dung tiêu cực tràn lan thì mức độ nguy hiểm là rất lớn”, nam đạo diễn thẳng thắn bày tỏ.

Ngoài ra, đạo diễn Phương Điền nhấn mạnh thêm rằng: “Dù có thể việc tiết chế lời thoại khiến tính cách nhân vật không thật như ngoài đời nhưng chúng ta cần phải xét đến văn hóa người Việt. Mình đang ở Việt Nam chứ không phải ở Mỹ, làm như vậy sẽ không phù hợp với văn hóa xã hội của đất nước dù đó là sự thật và có thiệt ngoài đời sống nhưng chúng ta không thể nào bưng nguyên xi toàn bộ cái thật ấy lên phim ảnh, nhất là với đơn vị sản xuất thuộc đài truyền hình quốc gia”.  

Có thể thấy, phim phát hành online hiện nay chỉ bị kiểm soát bởi vấn đề bản quyền và tránh những hình ảnh khiêu dâm do YouTutube thực hiện, ngoài ra không có một “cửa chặn” nào khác đối với nội dung phim mang tính bạo lực, đâm chém máu me như trường hợp của Người phán xử tiền truyện mới đây.

NSƯT Thanh Thúy khẳng định cơ quan chức năng sẽ vào cuộc kiểm soát nội dung sản phẩm văn hóa phát hành trên mạng

Thấy rõ nguy cơ tiềm ẩn của thực trạng trên, Phó Giám đốc Sở VH-TT TP.HCM – NSƯT Thanh Thúy đã từng có kiến nghị, đề xuất lên UBND TP.HCM kế hoạch phối hợp cùng Sở Thông tin - Truyền thông TP.HCM tìm ra phương hướng quản lý, kiểm soát nội dung các sản phẩm văn hóa hiện đang được phát hành trên mạng, nhằm góp phần định hướng thị trường nghệ thuật một cách hiệu quả hơn.

“Trên thực tế, để quản lý được các sản phẩm, văn hóa phẩm trên mạng trực tuyến thì phải có một hình thức khác, đó là mong muốn của Sở VH-TT ở thời điểm hiện tại. Sở đang tích cực nghiên cứu sau khi có chỉ đạo của UBND TP.HCM để xây dựng kế hoạch một cách đúng quy định và mang lại hiệu quả tốt nhất. Sở VH-TT TP.HCM và Sở Thông tin - Truyền thông TP.HCM sẽ cùng bàn bạc phương pháp để có thể làm tốt hơn công tác quản lý văn hóa phẩm trong môi trường mạng truyền thông”, NSƯT Thanh Thúy nhấn mạnh.

Trên thế giới, việc kiểm soát nội dung các sản phẩm văn hóa online đã được nhiều quốc gia áp dụng để đảm bảo an toàn cho đời sống giải trí của người dân. Tại Trung Quốc, các trang phim online đều bị cấm. Quy định này được đưa ra nhằm góp phần tăng cường, nâng cao công nghiệp điện ảnh số của quốc gia này, bên cạnh các yếu tố chính trị.

Đạo diễn Bảo Hoàng (bên trái)

Là một người từng có nhiều năm sinh sống và làm việc trong nền điện ảnh Trung Quốc, đạo diễn Bảo Hoàng cho biết: “Bạn quay phim tào lao kiểu mấy phim YouTube thì còn lâu mới có chỗ để đăng lên hoặc đăng lén ở một phần mềm hay “sân chơi” nào đó. Còn các trang phim chính thống được xác nhận thì muốn đăng tải phim hay gì lên phải xin phép và xét duyệt, nhận được giấy phép phải ghi số giấy phép lên khi chiếu trên mạng. Do đó, phim dù là chiếu chơi trên mạng cũng phải đảm bảo chất lượng về biên kịch lẫn sản xuất”.

Việc sớm đưa ra phương thức quản lý, kiểm soát nội dung các sản phẩm văn hóa phát hành online được xem là bước đi cần thiết của cơ quan chức năng nhằm ngăn chặn sự lan truyền những hình ảnh tiêu cực đến khán giả nói riêng và tạo ra môi trường giải trí lành mạnh trên mạng nói chung. 

Quang Hùng