Phim nghệ thuật lặng lẽ ở rạp

Chỉ còn 1 tháng nữa, lễ trao giải Oscar 2023 sẽ diễn ra. Tính đến nay, khán giả Việt đã được thưởng thức 5/10 tác phẩm được đề cử Phim hay nhất mùa giải năm nay tại rạp. Mới nhất là The Fabelmans (khởi chiếu ngày 10/2). Trước đó, các phim Avatar: The way of water, Elvis, Everything everywhere all at once, Top Gun: Maverick đều đã được nhập về Việt Nam.

Phim The Fabelmans giành 7 đề cử Oscar đang chiếu tại Việt Nam

Sự kén khách của dòng phim này khiến các rạp, kể cả cụm rạp cũng là đơn vị nắm bản quyền phát hành phim, ít ưu ái suất chiếu cho phim. Đơn cử như The Fabelmans chỉ có 1-3 suất chiếu/ngày, thời điểm chiếu đa số rơi vào khung giờ đi làm của những ngày trong tuần. Hiếm hoi mới có những phim được đề cử thuộc hàng “bom tấn” như Avatar: The way of water có lịch chiếu thuận lợi nên đem về doanh thu khủng (hơn 276 tỉ đồng). Còn lại doanh thu đa phần ảm đạm như Everything everywhere all at once  dẫn đầu đề cử Oscar năm nay chỉ thu hơn 4 tỉ đồng, Elvis ra cùng ngày thu chưa đến 800 triệu đồng. Top Gun: Maverick chưa một lần đứng đầu bảng doanh thu tại Việt Nam bởi sức hút quá lớn của “thương hiệu” Doraemon: Nobita và cuộc chiến vũ trụ tí hon ra cùng thời điểm.

Năm ngoái, siêu phẩm toàn sao hạng A Hollywood, có 4 đề cử Oscar Nightmare alley (Con hẻm ác mộng) cũng chỉ thu hơn 200 triệu đồng, hoàn toàn lép vế so với các phim khởi chiếu cùng thời điểm như Bóng đè, Xe cấp cứu, Rừng hiến tế.

Trailer phim Avatar: The way of water

Nếu chỉ nhìn vào số suất chiếu hay doanh thu, những ai yêu bộ môn nghệ thuật thứ bảy đều sẽ chạnh lòng vì số phận của phim tại thị trường Việt. Nhưng đây là quy luật tất yếu của dòng phim này, kể cả ở nước ngoài cũng vậy. Sự thất thu tại phòng vé Việt một phần do tính chất hàn lâm của phim và phần khác do đặc trưng của thị trường điện ảnh Việt. Cần nhìn nhận ở khía cạnh vui hơn: lượng phim chất lượng cao đổ bộ vào Việt Nam đã nhiều hơn. Chưa bao giờ khán giả trong nước được xem nhiều ứng viên Oscar như năm nay, chưa kể thêm phim Babylon - ứng viên giải Quả cầu vàng 2023 - cũng ra rạp vào đầu tháng này. 

Không chỉ phim truyện, khán giả còn được xem nhiều phim hoạt hình đề cử Oscar. Cùng với xu hướng ngày càng nhiều phim ăn khách, “bom tấn” góp mặt trên đường đua Oscar, có thể tin rằng khán giả Việt ngày càng có cơ hội tiếp cận với nhiều ứng viên Oscar hơn. Đây là tín hiệu đáng mừng vì sẽ giúp tư duy thưởng thức phim ảnh được nâng tầm, tiệm cận với công chúng thế giới. Bức tranh điện ảnh ở Việt Nam không bị rơi vào trạng thái đơn điệu chỉ một màu phim giải trí.

Nhưng kể cả khi số lượng phim nghệ thuật đổ bộ vào Việt Nam  ngày càng ít đi thì cũng không cần buồn cho số phận phim nghệ thuật ở Việt Nam; bởi mỗi thể loại, dòng phim đều có tệp khán giả riêng. Những tác phẩm kén khách vẫn có người xem và đem đến những trải nghiệm quý giá. Bằng chứng là trên các diễn đàn phim ảnh, mạng xã hội thỉnh thoảng vẫn có những bài bình luận, những tranh cãi về các bộ phim nghệ thuật đang chiếu. Đó cũng là sức sống ngầm riêng cho phim. 

Nguyễn Ngọc