Philippines tố Trung Quốc xây dựng đảo ‘hết công suất’

Phó Tư lệnh Bộ chỉ huy miền Tây Chuẩn Tướng Guillermo Molina Jr. trao đổi với sĩ quan Mỹ trên máy bay do thám P3 Orion trong thời gian diễn tập quân sự Mỹ-Philippines - Ảnh: AP

Thiếu tá Eugenio bito-onon, người chỉ huy quần đảo Kalayaan do Philippines kiểm soát, hôm 26/6 cho biết ông thấy Trung Quốc xây dựng “hết công suất”, với nhiều tàu hút bùn và cần cẩu khổng lồ, khi ông bay gần bãi san hô ngầm có tên là Đá Xu Bi trong tuần trước.

Đây là một trong ít nhất bảy dải đá ngầm và đảo san hô ở Biển Đông, mà Mỹ và Philippines từng bày tỏ quan ngại rằng Trung Quốc xây dựng đảo nhân tạo để sử dụng làm căn cứ cho máy bay quân sự và tàu chiến, nhằm đe dọa các bên tranh chấp khác, củng cố yêu sách lãnh thổ của Bắc Kinh đối với hầu hết khu vực và đe dọa tự do hàng hải tại một trong những tuyến đường biển nhộn nhịp nhất thế giới.

"Trung Quốc đã dồn hết sức cho việc xây dựng một cách quy mô không thể tin nổi”, ông nói với hãng tin AP và khẳng định, Trung Quốc còn phải mất nhiều tháng nữa mới hoàn thành công việc xây dựng của mình. Ông Eugenio nói rằng tại phần trung tâm nổi lên của đảo nhân tạo là một đường băng dài 3km.

Ý kiến của quan chức Philippines được đưa ra sau những phát hiện tương tự của các chuyên gia quân đội Mỹ vũng như các nhà phân tích quốc phòng độc lập.

Cùng ngày, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Anthony Blinken nói các dự án tôn tạo, bồi đắp quy mô lớn của Trung Quốc đe dọa hòa bình và ổn định trong khu vực, và kêu gọi Bắc Kinh cũng như các bên yêu sách khác “đóng băng” các hoạt động đó và giải quyết sự khác biệt căn cứ luật pháp quốc tế.

Phát biểu tại Trung tâm An ninh mới (CNAS) của Mỹ ở Washington, ông Blinken nói: "Tại Đông Ukraine cũng như Biển Đông, chúng ta đang chứng kiến những nỗ lực đơn phương và cưỡng chế nhằm thay đổi hiện trạng, những hành động sai trái mà Hoa Kỳ và các đồng minh, các đối tác cùng đoàn kết chống lại”.

Trung Quốc triển khai xây dựng đảo "hết công suất" - Ảnh: Reuters/Getty Images

Hai quan chức quân sự cấp cao của Philippines (giấu tên) nói với báo giới rằng ngoài Đá Xu Bi, Trung Quốc vẫn tiếp tục xây dựng tại Đá Vành khăn trong quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

Ngày 16/6, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết các dự án cải tạo đất trên một số đảo và đá ngầm "sẽ sớm được hoàn thành trong những ngày sắp tới”. Tuy nhiên, diễn biến tình hình cho thấy ngày đó còn xa vời, trong bối cảnh nhà chức trách Bắc Kinh tuyên bố trên website của mình rằng Trung Quốc tiếp tục xây dựng cơ sở hạ tầng cho hoạt đọng tìm kiếm cứu nạn hàng hải, bảo vệ môi trường và nghiên cứu khoa học.

Khi được hỏi khi nào kết thúc việc xây dựng đảo, Đại tá Yang Yujun, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc, hôm 25/6 đã đưa ra một câu trả lời mơ hồ rằng điều này "phụ thuộc vào tiến độ thực hiện tại hiện trường”.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng chống chế rằng dự án xây dựng đảo "không ảnh hưởng đến tự do hàng hải và hàng không của tất cả các nước và căn cứ theo luật pháp quốc tế ở Biển Đông”.

VIỆT HƯNG
(Theo AP, Reuters)