Philippines tính đến quan hệ Nga-Trung khi bàn thỏa thuận thăm dò Biển Đông với Nga

Tuy nhiên, Philippines luôn phải để mắt đến Trung Quốc, khi Bắc Kinh đang tiến hành chính sách “phá đám” các dự án thăm dò dầu khí quốc tế ở Biển Đông, đặc biệt là việc Trung Quốc đưa tàu khảo sát địa chất Haiyang Dizhi 8 vào khu vực bãi Tư Chính thuộc vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Hành động của Trung Quốc cũng đe dọa ảnh hưởng đến hoạt động của dự án thăm dò dầu khí Nga-Việt tại khu vực này.  

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã thảo luận về phát triển dầu khí với ban giám đốc tập đoàn Rosneft của Nga trong chuyến thăm Moscow vào tuần trước - Ảnh: AFP

Các nhà quan sát cho rằng, Tổng thống Nga Vladimir Putin rất coi trọng quan hệ đặc biệt nồng ấm với Trung Quốc, một mối quan hệ thể hiện chính sách ngoại giao hướng về phía Đông của Moscow, nên Nga dường như sẽ không làm điều gì khiến Trung Quốc phải thất vọng.

Trong bối cảnh đó, việc Tổng thống Rodrigo Duterte của Philippines kêu gọi tập đoàn dầu khí khổng lồ của Nga Rosneft xem xét thỏa thuận thăm dò dầu khí ở Biển Đông được coi là một động thái có thể làm phức tạp thêm tình hình tại một tuyến đường thủy nhộn nhịp và giàu tài nguyên nhất thế giới.

Lời mời của Manila được đưa ra tại cuộc hội đàm giữa Tổng thống Duterte với các lãnh đạo của Rosneft, bao gồm cả giám đốc điều hành Igor Sechin.

“Tổng thống mời Rosneft, tập đoàn dầu khí hàng đầu của Nga, đầu tư vào Philippines, đặc biệt là để phát triển dầu khí, ông cam kết các khoản đầu tư của họ an toàn ở Philippines và tuyên bố ông sẽ không dung thứ cho bộ máy quan liêu tham nhũng của đất nước”, phát ngôn viên của Tổng thống Philippines cho biết. Tổng thống Philippines cũng cho biết bất kỳ thỏa thuận nào với Nga đều không thể làm tổn hại quyền của Manila trong khu vực.

Vai trò của các công ty dầu khí Nga ở Biển Đông được chú ý đến kể từ tháng Bảy khi tàu khảo sát địa chất Haiyang Dizhi 8 được các tàu hải cảnh hộ tống đi vào ngoài khơi bờ biển Việt Nam. Tàu Trung Quốc đã cố gắng ngăn chặn hoạt động của giàn khoan dầu liên doanh giữa Việt Nam và Rosneft gần khu vực bãi Tư Chính mà Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền.

Trung Quốc, Việt Nam, Philippines, Đài Loan, Malaysia và Brunei có các yêu sách chồng chéo ở Biển Đông, nơi có trữ lượng dầu khí khoảng 2,5 nghìn tỷ USD.

Bắc Kinh cảnh báo Việt Nam từ bỏ các dự án thăm dò với các công ty nước ngoài mà họ cho rằng đã đe dọa chủ quyền của Trung Quốc. Dưới áp lực của Bắc Kinh, năm ngoái đối tác Repsol của Tây Ban Nha đã ngừng khoan dầu khí ở khu vực này.

Tàu khảo sát Haiyang Dizhi 8 cản trở hoạt động thăm dò dầu khí của Rosneft (Nga) với Việt Nam tại khu vực bãi Tư Chính - Ảnh: Weibo

Nhưng Rosneft dường như không hề nao núng trước sự quấy nhiễu của Trung Quốc, tình hình này khiến các nhà phân tích cho rằng Hà Nội đang áp dụng chiến lược duy trì quan hệ với một cường quốc bên ngoài ở Biển Đông như là một “đối trọng” với Bắc Kinh.

Chuyên gia về Đông Nam Á Zhang Mingliang Zhang thuộc Đại học Tế Nam, Quảng Châu, nhận định, Trung Quốc sẽ không đối xử với dự án thăm dò dầu khí của Nga giống như cách đối xử với công ty của Tây Ban Nha. Ông Zhang nói rằng dường như Philippines đang theo dõi đường đi nước bước của Việt Nam khi mời các công ty dầu khí của Nga đến thăm dò ở Biển Đông.

Phó giáo sư Artyom Lukin tại Trường Nghiên cứu Khu vực và Quốc tế tại Đại học Liên bang Viễn Đông của Nga tại Vladivostok, nhận định rằng trong khi Moscow có thể muốn giữ quan hệ truyền thống với Việt Nam, một người bạn lâu năm và là đối tác quan trọng nhất của Nga ở Đông Nam Á, chưa chắc Moscow muốn mở rộng sự hiện diện của mình ở Biển Đông, một nơi được cho là khu vực Trung Quốc luôn muốn xây dựng ảnh hưởng lâu dài.

Trong lúc đó, các quan chức Nga, cũng như Rosneft và Gazprom, hai công ty năng lượng hàng đầu có các dự án chung với Việt Nam, đều rất kín tiếng về hoạt động của họ tại các khu vực ngoài khơi Việt Nam.

Tổng thống Vladimir Putin tiếp Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đến thăm Moscow - Ảnh: AFP

Các nhà phân tích cũng tin rằng Tổng thống Vladimir Putin sẽ không thỏa hiệp quan hệ với Trung Quốc khi thảo luận về thỏa thuận dầu mỏ với Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Họ phân tích, “Moscow có lợi ích và cổ phần ở Biển Đông và họ sẽ cố gắng bảo vệ, ngay cả khi điều đó có thể khiến Bắc Kinh khó chịu”.

Quế Lâm (Theo SCMP)