Phích nước Rạng Đông bể, có làm phỏng người có trách nhiệm?

Lửa cháy phừng phực suốt hơn 10 tiếng đồng hồ. Lửa nuốt chửng mọi thứ, chỉ còn lại đống tro, hoang tàn. Không có thiệt hại về người. Ước tính thiệt hại tương đương 5% tài sản công ty, khoảng 150 tỷ đồng.

Đó là những gì có thể liệt kê “bằng mắt” sau vụ hỏa hoạn tại Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông.

Còn những nguy cấp, hiểm họa không thể đo đếm được lại đang chực chờ, ám ảnh sau những dòng khuyến cáo trong công văn số 112 của UBND phường Hạ Đình, Q.Thanh Xuân, TP.Hà Nội vừa gửi đến người dân sống trên địa bàn phường - giáp ranh với phường Thanh Xuân, nơi trú đóng của Công ty Rạng Đông.

Công văn của UBND phường Hạ Đình khuyến cáo an toàn cho người dân

Theo khuyến cáo của UBND phường Hạ Đình, người dân phải rửa mắt, súc miệng hàng ngày bằng nước muối sinh lý nhiều lần trong 7-10 ngày tới. Không sử dụng thực phẩm, rau, hoa quả, trái cây, gia cầm, cá tôm được nuôi, trồng trong vòng bán kính 1km, tính từ tâm đám cháy.

Các loại rau, trái cây người dân tự trồng trong vòng bán kính 500m cũng phải tiêu hủy. Nếu muốn trồng tiếp thì phải thay đất, trồng bằng dung dịch thủy canh. Tất cả người già, trẻ nhỏ, người bệnh nên sơ tán ra khỏi khu vực chịu ảnh hưởng của vụ cháy. Các hộ dân phải thay và giặt toàn bộ quần áo có nhiễm khói bụi, phải súc rửa toàn bộ bể nước, cây cối, ban công, tường cửa bằng nước xà phòng đặc 2 - 3 lần, sau đó rửa lại bằng nước nhiều lần…

Ít nhất thì cũng có một văn bản khuyến cáo của chính quyền sở tại. Dù chỉ mới là cấp phường. Nhưng tại sao chỉ là UBND phường? Họ dựa trên mức độ quan sát nào, cấp độ khảo sát ô nhiễm nào để ra công văn khuyến cáo cấp tốc? Tại sao không phải là Sở Y tế, Phòng Y tế hay một cơ quan chuyên trách nào có mặt tức thời để ngoài những biện pháp “ cơ học” bảo vệ  - di dời nêu trên sẽ còn có những giải pháp khoa học, như khuếch tán - ngăn chặn độ lây lan của ô nhiễm trong từng loại môi trường…

Việc khuyến cáo không sử dụng thực phẩm được nuôi trồng trong bán kính 1km kể từ tâm đám cháy trong 21 ngày tới đã được dựa trên cơ sở khảo sát, đo đếm mức độ ô nhiễm? Sau 21 ngày, liệu không khí đã sạch, môi trường đã được đảm bảo?

Hoang mang, cuống cuồng, hoảng sợ, ám ảnh phải rời bỏ, di tản ra khỏi ngôi nhà, khu phố mình đã và đang sinh sống, chẳng ai còn kịp nhớ gần 2 năm trước, cũng ngay tại khu xưởng của Rạng Đông, mỗi ngày 1 giờ, khoảng 7 giờ sáng, một luồng khói bụi trắng lại xả ra. Người dân phản ánh. Đại diện công ty Rạng Đông xác nhận chất khí bụi màu trắng thải ra đó chính là bột sơn tĩnh điện, do trong dây chuyền phun sơn tĩnh điện lên sản phẩm có hai tấm fillter lọc bị rách, khiến bột sơn lọt ra ngoài. Phía công ty thừa nhận bột sơn tĩnh điện là loại hóa chất độc hại. Công ty đã khắc phục bằng cách mua thêm thiết bị để thay thế, cam kết kiểm soát tốt hơn để bột sơn không phát ra môi trường.

Hóa chất từ nhà máy Rạng Đông đe dọa sức khỏe người dân xung quanh sau vụ cháy. Ảnh: Nguyễn Thương

Giờ thì, chẳng biết ngoài bột sơn tĩnh điện, còn có các phụ gia, các vật liệu gia công khác trong quá trình cháy, tỏa nhiệt, ô nhiễm không khí, ô nhiễm đất, qua hệ thống nước ngầm… sẽ dẫn tới đâu, kết tủa, tích tụ tại đâu. Tất cả đang phủ trùm lên nỗi sợ hãi, hoang mang, tan tác ở mỗi gia đình, người dân.

Ngoài sợ hãi, họ không biết phải nương cậy vào đâu, thắc mắc đến ai khi một nhà xưởng bề thế như Rạng Đông, tính từ tháng 1/2015 - khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 130 về việc di dời các cơ sở sản xuất công nghiệp, bệnh viện, giáo dục nghề nghiệp… ra khỏi nội thành, vẫn án binh tại chỗ.

Giờ thì “phích nước” bể tan tành, chưa biết rồi có làm bỏng một ai có trách nhiệm hay không, chỉ thấy dân tình phải lếch thếch kéo nhau “sơ tán”.

Còn có bao nhiêu Rạng Đông mang ẩn họa trên địa bàn Hà Nội và các tỉnh thành khác? Câu trả lời hẳn sẽ có khi lại thêm những công văn khuyến cáo như của UBND phường Hạ Đình ra đời. Người dân sẽ ngửa mặt kêu trời, biết đâu trời cứ tưởng xanh mà cũng nhiễm xạ mất rồi…

Ái Mỹ