Phía sau những giọt nước mất đi

Những người trân quý từng giọt nước

Với người làm việc trong ngành nước, tỉ lệ thất thoát nước là chỉ số quyết định sự phát triển của ngành. Nước sạch đi từ nhà máy đến nhà dân, qua quãng đường dài và nhiều bể chứa. Mỗi giọt nước thất thoát là tài nguyên thất thoát, người dân có nguy cơ thiếu nước xài, nhà máy phải sản xuất nhiều hơn.

Trong mỗi lần chúng tôi hội thảo với các công ty thuộc ngành nước trong khu vực và trên thế giới, tỉ lệ thất thoát nước luôn là chủ đề được thảo luận nhiều nhất. Tất cả cùng tìm giải pháp tối ưu để giảm chỉ số này. Đôi khi, đây là những con số gây đau đầu. Có giảm được thất thoát nước, mới tăng được dòng nước sạch về đến nhà dân, doanh nghiệp.

Công việc của công nhân dò bể thường bắt đầu vào đêm khuya và kết thúc khi rạng sáng - Ảnh: Kiều Anh Dũng

Giảm được thất thoát nước là tiết kiệm được tài nguyên, bảo vệ nguồn nước cho tương lai bền vững. Trong tình cảnh thế giới ngày càng thiếu hụt nguồn nước sạch, hạn hán xảy ra thường xuyên, giảm được thất thoát nước là giảm áp lực lên môi trường sống quanh ta.

Nước không bị mất đi cũng tiết kiệm được công sức nhà máy vận hành, giảm việc liên tục đầu tư xây dựng nhà máy nước mới. Giảm mỗi phần trăm lượng nước thất thoát đem lại những giá trị quan trọng cho sự phát triển lâu dài của thành phố. Chính vì thế, tỉ lệ giảm thất thoát nước chính là con số đo đếm thành quả công việc hằng ngày và lâu dài của mỗi đơn vị trong ngành cấp nước.

Với người làm việc ở Tổng công ty Cấp nước Sài Gòn (SAWACO) như tôi, khi thấy tỉ lệ thất thoát nước giảm là thấy công sức người thợ đi dò từng bể nước, đường ống, là thấy công sức và trách nhiệm của những đơn vị sửa chữa, phản ứng nhanh.

Ngay khi người dân báo sự cố rò rỉ, chảy nước, người thợ phải lập tức có mặt sửa chữa đường ống, khắc phục hư hỏng. Ngay khi trên hệ thống máy tính báo có điểm rò rỉ hay có tình trạng thất thoát, nhà máy phải lập tức phản ứng để ngăn chặn sự rò rỉ này. Trong ngành nước, mọi người hay đùa rằng, người thợ đi dò bể cũng như dò đường đi trong trái tim người yêu, phải kiên trì, cẩn thận và chú tâm hết sức. Việc dò bể, tìm vị trí nước rò rỉ phải được thực hiện vào đêm khuya, vì không gian tĩnh lặng mới nghe được tiếng nước chảy. Họ phải nhiệt tình và kiên trì tìm kiếm. Đó chính là những người thợ mang trái tim của ngành nước.

Niềm tự hào với bạn bè quốc tế

Trong kế hoạch phát triển đến năm 2030, SAWACO đặt mục tiêu giảm tỉ lệ thất thoát nước xuống 15%. Nhưng mới đến năm 2023, tỉ lệ này đã là 14,09%.

Vài năm trước, khi tham dự các hội thảo quốc tế, chúng tôi cảm thấy kinh ngạc về tỉ lệ thất thoát nước chỉ khoảng 5% của Singapore - một con số khiến những tập đoàn, công ty cung cấp nước khắp thế giới từ Mỹ đến châu Âu cũng phải mơ ước. Nhưng đến đầu năm 2023, những đồng nghiệp ở Công ty cổ phần Cấp nước Phú Hòa Tân đã làm được đến con số này. Anh em đã nỗ lực giảm tỉ lệ thất thoát nước xuống còn 5% và duy trì con số này suốt 2 năm qua.

Tôi tự hào được làm đồng nghiệp với anh em ở các công ty cấp nước Gia Định, Bến Thành - những đơn vị có thành tích giảm tỉ lệ thất thoát nước xuống còn 7% và 9,7%. Giảm thất thoát nước xuống đến mức tối thiểu giúp SAWACO và những công ty thành viên phát triển tốt hơn bao giờ hết: lợi nhuận tốt hơn, dòng nước cung cấp cho 13 triệu dân TPHCM đạt chất lượng và luôn thông suốt.

Để làm được điều đó, đội ngũ kỹ sư, công nhân viên SAWACO và các công ty thành viên đã ứng dụng chuyển đổi số vào hoạt động cấp nước, phát hiện được tình trạng rò rỉ sớm nhất có thể, bảo trì hệ thống đường ống đúng hạn và thường xuyên. Công nghệ dữ liệu lớn (Big data) và trí tuệ nhân tạo (AI) cho phép chúng tôi quản lý luồng nước ra vào, tình trạng tiêu hao và sử dụng trên toàn hệ thống với chi phí thấp hơn, tốn ít công sức và tài nguyên hơn, phát hiện rò rỉ sớm hơn, làm giảm hơn nữa tỉ lệ thất thoát nước.

Trong những hội thảo quốc tế sắp tới của ngành nước, SAWACO của TPHCM có thể tự hào giới thiệu những thành quả như Công ty cổ phần Cấp nước Phú Hòa Tân đã đạt được từ năm 2023 và duy trì đến nay, đó là giảm tỉ lệ thất thoát nước bền vững xuống mức 5%, không thua gì công ty cấp nước ở quốc gia phát triển như Singapore.

Vẻ đẹp đó của nước bắt đầu từ tình yêu và sự tận tụy với nghề của các đồng nghiệp chúng tôi ở SAWACO.

Nguyễn Văn Đắng - Phó tổng giám đốc SAWACO