Phía sau án phạt 'Vợ ba'

Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) vừa quyết định xử phạt Công ty TNHH Ba Sắc Cầu Vồng 50 triệu đồng vì: “Thêm làm sai nội dung phim Vợ ba đã được phép phổ biến”. Quyết định này dựa trên báo cáo của Cục Điện ảnh, rằng Cục đã 3 lần thẩm định kịnh bản; trong đó 2 lần đầu đề nghị sửa chữa sao cho phù hợp với quan niệm đạo đức truyền thống và pháp luật Việt Nam trước khi tiến hành sản xuất phim. Đến lần thẩm định thứ ba, Cục Điện ảnh mới cấp phép cho thực hiện bộ phim Vợ ba tại Việt Nam. Khi phim công chiếu và dấy lên tranh cãi về việc sử dụng diễn viên nhí, Cục Điện ảnh phát hiện, bản phim chiếu tại rạp khác với bản phim đã được thẩm định, cấp phép và lưu chiểu tại cục.

Những tranh cãi quanh bộ phim Vợ ba là chuyện để trẻ em 13 tuổi đóng cảnh nhạy cảm, nên quyết định xử phạt vì lỗi “thêm làm sai nội dung” của bộ đã không thuyết phục, cũng không khiến công chúng hài lòng. Nếu phim đã qua 3 lần thẩm định, các thành viên của hội đồng duyệt phim quốc gia hẳn đã biết, thấy các cảnh nóng do diễn viên nhí thực hiện. Nếu cho rằng đoàn phim vi phạm pháp luật trong việc sử dụng lao động trẻ em, lẽ ra cục không nên cấp phép. Đó mới là thực hiện đúng vai trò, nhiệm vụ, chức năng của một đơn vị “gác cửa”. Đằng này, khi dư luận lên tiếng, đơn vị chủ quản yêu cầu, cục mới kiểm tra lại quy trình duyệt và thông báo cái sai thuộc về nhà sản xuất.

Một câu hỏi khác là: cũng theo Bộ VH-TT-DL, đơn vị sản xuất đã thừa nhận những nội dung vi phạm và chủ động khắc phục bằng việc ngưng công chiếu bộ phim. Điều này hoàn toàn trái ngược với tuyên bố chủ động ngưng chiếu phim trước đó của nhà sản xuất, vì “không muốn câu chuyện được đẩy đi quá xa”, gây “ảnh hưởng đến gia đình cũng như cuộc sống của diễn viên Trà My”. Rốt cuộc, bộ - cục và nhà sản xuất, ai không nói thật?

Phim Vợ ba ngừng chiếu chỉ sau ba ngày ra mắt tại Việt Nam

Một nửa sự thật không phải là sự thật. Xét về tính logic, không nhà sản xuất nào, chỉ vì tham vài chi tiết không được duyệt, mà đưa ra chiếu một bản phim khác với bản đã được cấp phép. Hơn nữa, quy trình đưa một bộ phim vào chiếu rạp còn có sự tham gia của nhà phát hành và chủ rạp. Khó tin cả hai đơn vị này “ngây thơ” đến nỗi nhận chiếu một bản phim không đúng nội dung kiểm duyệt. Giả sử nhà sản xuất nhận sai, như kết luận của cục, thiết nghĩ bộ phận phát hành và chiếu bóng cũng phải liên đới chịu trách nhiệm.

Tạm gác lại dư luận về chuyện diễn viên nhí và cảnh nóng, cách làm của Bộ VH-TT-DL và Cục Điện ảnh lại một lần nữa cho thấy, cơ quan quản lý cứ phải chạy theo đuôi dư luận - hối hả nhập cuộc khi có chuyện ồn ào, thay vì làm tốt chuyên môn của mình là dự báo, chủ động ngăn ngừa từ đầu. Việc xử lý dư luận bằng cách quy cho nhà sản xuất lỗi không liên quan đến câu chuyện chính là việc làm rất không fair-play. 

Hương Nhu