Phát triển Khu đô thị sáng tạo phía đông TP.HCM 'sẽ ngăn chặn được cán bộ 'ăn tiền', nhũng nhiễu'

Ngày 12/4, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Trần Vĩnh Tuyến và PGS. TS. Huỳnh Thành Đạt - Giám đốc ĐHQG TP đồng chủ trì Hội thảo quốc tế “Khu đô thị sáng tạo phía đông TP.HCM - Thảo luận một lộ trình chiến lược”.

Khu đô thị sáng tạo ở phía Đông TP, bao gồm 3 quận Thủ Đức, quận 2 và 9 với diện tích hơn 22.000 ha, có quy mô dân số hơn 1 triệu dân, hai Khu công nghệ cao, Khu công nghiệp – Khu chế xuất và 12 trường đại học (ĐH) kết hợp với trung tâm hành chính hiện đại sẽ tạo nên một thành phố bên trong thành phố.

Mở đầu hội thảo, ông Huỳnh Thành Đạt cho hay, cuối năm 2017, ý tưởng tích hợp quận 2, quận 9 và Thủ Đức thành một khu sáng tạo được Bí thư Thành uỷ TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân khởi xướng, ngay sau đó ĐHQG-TP.HCM đã giao cho Khu công nghệ phần mềm ITP thuộc ĐHQG TP làm đầu mối công việc và hình thành một nhóm nghiên cứu về đô thị sáng tạo phía đông TP.

Giám đốc Đại học Quốc gia TP.HCM phát biểu tại hội thảo

Dựa trên nhận thức “đô thị sáng tạo” là một chủ đề mới cả trên bình diện đô thị trên thế giới, nhóm nghiên cứu bắt đầu tiếp xúc và thảo luận với các đối tác cả trong và ngoài nước. Mục tiêu đầu tiên của hoạt động này là hình thành một khung nghiên cứu cho đề tài, qua đó xác định nền tảng lý thuyết, phương pháp tiếp cận, cũng như các trường hợp nghiên cứu điển hình (cả những bài học thành công, lẫn kinh nghiệm thất bại).

Ông Đạt cho biết, bản chất của khu đô thị sáng tạo là nơi có các hoạt động sáng tạo và khởi nghiệp diễn ra với cường độ và mật độ cao. Thực tiễn các nước cho thấy khu đô thị sáng tạo luôn gắn với các đại học nghiên cứu, đóng vai trò là nguồn cung các nhà cách tân và các doanh nhân khởi nghiệp tiềm năng, chủ thể của các hoạt động sáng tạo và khởi nghiệp.

Phó chủ tịch UBND TP.HCM Trần Vĩnh Tuyến cho rằng, trước đây 3 quận nói trên vốn chỉ là 1 quận. Quận 9 hiện có Khu công nghệ cao lớn thứ nhì cả nước với hơn 700 ha, 35.000 lao động, 6 tỉ đô la Mỹ vốn đầu tư; quận Thủ Đức với 12 trường ĐH, trung tâm ĐHQG sáng nhất cả nước. Hai quận này tạo nên hai cực công nghệ và trí tuệ cao, kết hợp với trung tâm hành chính ở quận 2 sẽ trở thành khu đô thị sáng tạo tương tác cao. Đây cũng sẽ là trung tâm để các doanh nghiệp (DN) khởi nghiệp sáng tạo.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Trần Vĩnh Tuyến

“Sự sáng tạo của đô thị còn nằm ở chỗ sự tương tác của cư dân sống trong đó với những thiết chế quản trị của địa phương và cộng đồng. Nhưng muốn làm được thì sự hài lòng của người dân, DN, khởi nghiệp với các dịch vụ công, dịch vụ đô thị là quan trọng. Trong đó, người dân, chính quyền và mối quan hệ giữa dân - chính quyền là nền tảng căn bản. Đặc biệt, xây dựng thành công Khu đô thị sáng tạo, ở đó mọi công việc liên quan tới người dân và DN đều thông qua CNTT. Và chỉ có vậy, mới ngăn chặn được cán bộ “ăn tiền”, nhũng nhiễu người dân và DN” – Phó chủ tịch UBND TP nói.

Trong khi đó, ông Nguyễn Đỗ Dũng - nhà quy hoạch chính, tư vấn viên CPG và sáng kiến Việt Nam - Singapore cho rằng, để xây dựng đô thị sáng tạo thành công, cần xác định vị trí xây dựng phù hợp, phải có người chịu trách nhiệm tránh tình trạng “cha chung không ai khóc”, phải hiểu lĩnh vực đang làm và hiểu nhà đầu tư cần gì, phải tạo tính linh hoạt và tạo sự hấp dẫn nhà đầu tư.

Còn theo ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP, sức hấp dẫn khu Đông TP đến từ tốc độ phát triển hạ tầng và quy hoạch tương lai. Nổi bật là quận 9 bởi hạ tầng đang được đầu tư rất mạnh, kết nối nhanh chóng với trung tâm TP cũng như các tỉnh miền Đông Nam bộ, môi trường sống trong lành, thu hút nhiều tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới rót vốn đầu tư và lượng người nhập cư liên tục gia tăng.

Tuy nhiên, ông Lê Hoàng Châu cũng “cảnh báo” về phân lô, bán nền tràn lan đang diễn ra tại quận 9, Thủ Đức làm phá vỡ quy hoạch, nhất là cuối năm 2017 Thủ tướng đã phê duyệt về điều chỉnh quy hoạch phát triển TP. Thời gian qua, một số đối tượng đã đưa ra những thông tin sai lệch, cũng như một số đối tượng tiếp tay để đẩy giá đất tăng ảo. Điều này không những làm giá đất, nhất là đất nền tăng ảo mà còn thể hiện sự buông lỏng của một số địa phương.

“TP phải quyết liệt chấn chỉnh, xử lý nghiêm cán bộ tiếp cho giới đầu cơ để quy hoạch TP cũng như việc triển khai khu đô thị sáng tạo mới bền vững và triển khải được” – ông Lê Hoàng Châu cho hay.

Giáo sư Phan Văn Trường đóng góp ý kiến tại hội thảo

Giáo sư Phan Văn Trường (chuyên gia về kinh tế đô thị, quy hoạch và đàm phán quốc tế) đánh giá cao ý tưởng xây dựng khu đô thị sáng tạo. Tuy nhiên, ông Trường đặc biệt lưu ý, nhằm biến khu Đông trở thành khu đô thị sáng tạo thật sự thì lãnh đạo TP phải lưu tâm, có giải pháp đối với các khu đô thị cũ của TP để những khu đô thị cũ cũng phải đáng sống, làm việc hiệu quả. Không chỉ chăm chút cho những “ý tưởng đô thị mới”, mà còn có việc “điều chỉnh” những thói quen xấu của người dân khiến giao thông lộn xộn, vỉa hè bị lấn chiếm...

Quỳnh Mai