Pháp có tân Thủ tướng chỉ sau vài giờ người tiền nhiệm từ chức

Điện Élysée tuyên bố ông Philippe - nhân vật được quan tâm hàng đầu trong cuộc khủng hoảng COVID-19 của Pháp - đã đệ đơn từ chức.

Tuyên bố của Điện Élysée cho biết: “Ngày hôm nay, ông Edouard Philippe đã gửi đơn từ chức cho Tổng thống Pháp và được chấp thuận. Ông Philippe vẫn sẽ sát cánh cùng các thành viên khác của chính phủ để giải quyết những vấn đề hiện tại cho đến khi một chính phủ mới được đề cử”. 

Tổng thống Pháp E. Macron đã bổ nhiệm ông Jean Castex làm Thủ tướng tiếp theo của quốc gia châu Âu này, thay ông Edouard Philippe. Ông Jean Castex, 55 tuổi, từng giữ vai trò trợ lý tổng thư ký của Tổng thống Nicolas Sarkozy, từ năm 2010 cho đến hết nhiệm kỳ. Franck Louvrier, cựu cố vấn cho nguyên thủ quốc gia Pháp nhận định: "Ông Castex giống như một con dao quân đội Thụy Sĩ - có nhiều kết nối và dễ dàng hoàn thành những gì cần phải thực hiện đúng nơi, đúng lúc". 

Cựu thủ tướng Edouard Philippe (trái) và Tổng thống Emmanuel Macron

Ông Castex cũng nắm rõ các vấn đề xã hội, đặc biệt là lĩnh vực bệnh viện. Ông từng giữ vai trò lãnh đạo Hội đồng Giám đốc Bệnh viện và Tổ chức Chăm sóc sức khỏe (DHOS) tại Bộ Y tế và Đoàn kết. Tiếp đến, ông trở thành giám đốc điều hành vấn đề nội bộ cho Bộ trưởng Xavier Bertrand tại Bộ Y tế, sau đó là Bộ Lao động. 

Gần đây hơn, vào tháng 9/2017, ông Jean Castex được bổ nhiệm làm đại biểu liên ngành cho Thế vận hội Olympic, Paralympic 2024 và Chủ tịch Cơ quan Thể thao Quốc gia. Vào ngày 15/3, ông được bầu lại làm người đứng đầu của Prades, một thị trấn nhỏ ở vùng Pyrénées-Orientales ngay từ vòng đầu tiên, với mức ủng hộ hơn 75%. Vào cuối tháng 4, ông Jean Castex được Tổng thống Macron giao nhiệm vụ điều hành phản ứng chống dịch cùng Thủ tướng Edouard Philippe.

Trong khi đó, trong cuộc khủng hoảng COVID-19, ông Edouard Philippe chịu trách nhiệm cung cấp thông tin chi tiết, còn Tổng thống Macron vẽ ra bức tranh lớn hơn. Tại các cuộc họp báo, ông Philippe tỏ ra bình tĩnh, đáng tin và nghiêm túc khi vạch ra các quy tắc giãn cách xã hội, cùng những quy định không phổ biến khác cần thiết trong bối cảnh khẩn cấp về sức khỏe công cộng.

Mức tín nhiệm của Thủ tướng đã tăng lên khi tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Macron giảm xuống, với các cuộc thăm dò mới nhất cho thấy ông Philippe đạt sự tin tưởng của một nửa số cử tri Pháp, còn tổng thống chỉ khoảng 33-39%.

Ông Edouard Philippe, 49 tuổi, được bổ nhiệm vào năm 2017 sau chiến thắng bầu cử của Tổng thống Macron. Vào thời điểm đó, ông là thành viên của đảng Les Républicains (LR) trung hữu. Ông rời khỏi LR nhưng không bao giờ tham gia vào đảng cầm quyền trung tâm La République En Marche.

Thông báo xuất hiện vài ngày sau khi ông Philippe được bầu lại làm thị trưởng của Le Havre với đa số phiếu. Nhiều tin đồn diễn ra kể từ khi Pháp kết thúc 2 tháng phong tỏa nghiêm ngặt vào tháng 5, rằng ông Macron sẽ cải tổ chính phủ trong nỗ lực tái khởi động nhiệm kỳ tổng thống, và nhiều người suy đoán ông Philippe rời ghế thủ tướng.

Tân Thủ tướng của Pháp, Jean Castex

Trước cuộc bầu cử địa phương vào cuối tháng 6, chuyên gia Jérôme Fourquet từ trang thăm dò ý kiến ​​Ifop cảnh báo rằng việc ông Macron từ bỏ Thủ tướng nổi tiếng của mình là bước đi thiếu khôn ngoan, vì điều này sẽ đưa ông Philippe trở thành đối thủ của Tổng thống trong tương lai.

Fourquet nói: "Công chúng phản ứng với ông Macron gay gắt hơn nhiều so với ông Philippe trong cuộc khủng hoảng COVID-19. Lý do có thể là từ sự khác biệt trong cách tiếp cận và phong cách lãnh đạo. Ông Philippe chọn lối diễn đạt thực dụng, nghiêm túc và khiến người dân tin vào khả năng chống dịch; đồng thời giải thích rõ tình hình và nói với họ những gì chính phủ sẽ làm".

Khó khăn đối với Tổng thống Macron là ông Philippe không chỉ nổi tiếng mà còn là một đối thủ tiềm năng. Cánh trái đã sụp đổ và không biết ai sẽ là ứng cử viên Tổng thống tiếp theo. Riêng ông Philippe thu hút rất nhiều ủng hộ từ phía cử tri cánh hữu.

Tấn Vĩ (theo Guardian)