'Phao cứu sinh' nào cho phim Việt mùa lễ?

Không nằm ngoài dự đoán, “bom tấn” Hollywood Avengers: Infinity war đã xác lập kỷ lục tại VN trong dịp lễ 30/4-1/5 với thành tích cán mốc 100 tỷ nhanh nhất trong lịch sử phim chiếu rạp (5 ngày).

Ra rạp cùng thời điểm với Avengers: Infinity war, phim Việt Lật mặt: Ba chàng khuyết và 100 ngày bên em bị các siêu anh hùng “nuốt chửng” dù chất lượng 2 phim này được đánh giá tốt so với mặt bằng chung của phim Việt hiện nay.

Lật mặt: Ba chàng khuyết (trái) và 100 ngày bên em "thua đau" Avengers: Infinity war trong kỳ nghỉ lễ dài năm nay

Sự thua thiệt của 2 phim Việt trên sân nhà đã được dự báo bởi đặt cạnh gã khổng lồ Avengers: Infinity war- một phim có kinh phí 300 triệu USD, đến từ một nền điện ảnh hùng mạnh lâu đời như Hollywood- thì Lật mặt: Ba chàng khuyết hay 100 ngày bên em chỉ như người tí hon về mức độ đầu tư lẫn chất lượng (dẫu Lật mặt: Ba chàng khuyết tiêu tốn tới 17 tỷ - một con số ấn tượng với một phim hài giải trí bình dân).

Rõ ràng hành trình tìm mẹ hết sức duyên dáng, hài hước của ba chàng khuyết tật trong Lật mặt: Ba chàng khuyết và câu chuyện ngôn tình đẫm nước mắt nhưng không bi lụy của 100 ngày bên em lẽ ra sẽ thu hút người xem hơn nếu ra rạp vào một dịp khác lễ 30/4 -1/5.

Đã có không ít bức xúc từ phía người xem dành cho các đơn vị phát hành phim trước tình trạng xếp lịch cho phim nội đối đầu phim ngoại cùng thời điểm để rồi thua đau trên sân nhà. Sự nóng lòng đó chính đáng, xuất phát từ tình cảm của đám đông dành cho phim Việt, tuy nhiên lịch sử phòng vé phim Việt cũng từng chứng minh phim nội không hề thua kém khi đối đầu với phim ngoại vào dịp lễ lớn 30/4 -1/5. Đó là trường hợp của Em chưa 18.

Ra rạp ngày 28/4/2017 cùng ngày với “bom tấn” Guardians of the galaxy 2 - một sản phẩm chủ đề siêu anh hùng của Marvel giống như Avengers: Infinity war - nhưng Em chưa 18 dễ dàng đè bẹp siêu phẩm Hollywood ở phòng vé.

Bí quyết thành công của Em chưa 18 chỉ gói gọn ở hai từ “chất lượng”. Phim tốt ngoài sự mong đợi đã tạo nên hiệu ứng đám đông đáng kinh ngạc sau 3 buổi chiếu sớm (sneak show), khiến khi bắt đầu khởi chiếu rộng rãi vào dịp lễ Em chưa 18 nhanh chóng xác lập kỷ lục là phim Việt ăn khách nhất mọi thời (171 tỷ đồng).

Rõ ràng so với Em chưa 18, chất lượng của Lật mặt: Ba chàng khuyết hay 100 ngày bên em chưa thể “bùng nổ” bằng nên bị chìm lỉm ở rạp chiếu không có gì là khó hiểu. Huống hồ, lễ 30/4-1/5 là kỳ nghỉ lễ dài, khán giả có dư thời gian để ủng hộ các phim.

Dẫu vậy, cũng đã đến lúc cần phải tính toán lại bài toán phát hành hợp lý để tránh tình trạng phim nội bị chèn ép trên sân nhà trong các kỳ nghỉ lễ. Giải pháp không cho phép phát hành phim ngoại cùng thời điểm dịp lễ với phim nội hoặc lùi thời hạn ra rạp như cách mà Trung Quốc áp dụng (luật điện ảnh Trung Quốc quy định từ tháng 6 đến tháng 8 hằng năm, các phim Bắc Mỹ được nhập về đều bị chiếu lùi lại một vài tháng để nhường rạp cho phim Trung Quốc. Đó là lý do Avengers: Infinity war đến ngày 11/5 mới ra rạp tại TQ) hoàn toàn không thể áp dụng tại VN vì vướng chính sách WTO và làm vậy cũng không công bằng đối với nhu cầu thưởng thức của khán giả.

Hàn Quốc cũng đau đầu về chuyện này và theo tạp chí Variety, giới chức trách Hàn Quốc đang nghiên cứu một đạo luật mới dành cho việc phân bổ suất chiếu phim, phòng chiếu tại quốc gia này, sau khi chứng kiến Avengers: Infinity war chiếm hơn 85% phòng trên toàn quốc. Đạo luật mới yêu cầu các hệ thống rạp chiếu phim chỉ được dành tối đa 40% phòng chiếu cho một phim để tránh độc quyền màn ảnh.

Biện pháp pháp lý bảo hộ phim nội của Hàn Quốc có lẽ là giải pháp hợp lý, đáng lưu ý cho các nhà làm luật ở VN. Tuy nhiên, trong khi chờ đợi sự can thiệp sốt sắng từ phía các cơ quan hữu quan, vẫn có giải pháp mà các nhà làm phim trong nước làm được, đó là tự nâng cao chất lượng phim của mình. Có như vậy thì mới đủ tự tin đối đầu với phim ngoại. Ngược lại, nếu không tự “nâng cấp” thì cho dù có hàng chục, hàng trăm điều luật bảo hộ thì phim Việt vẫn thoi thóp trước phim ngoại vào bất cứ mùa nào, dịp nào. 

Hãy nhớ một điều: Cuộc chiến suất chiếu xuất phát từ nhu cầu thị trường chứ không từ bất kỳ yếu tố gì khác.

Nguyễn Ngọc