Pfizer, Moderna có khả năng tạo miễn dịch lâu dài

Các phát hiện bổ sung thêm bằng chứng cho thấy hầu hết những người được tiêm vắc xin mRNA (Pfizer, Moderna) có thể không cần thuốc tăng cường - Ảnh: Reuters

Các phát hiện bổ sung thêm bằng chứng ngày càng tăng cho thấy hầu hết những người được chủng ngừa vắc xin mRNA (Pfizer, Moderna) có thể không cần thuốc tăng cường miễn dịch, miễn là virus và các biến chủng của nó không tiến hóa nhiều ngoài các dạng hiện tại đã có (một điều khó có thể đảm bảo).

Phó giáo sư Ali Ellebedy, chuyên gia miễn dịch học Đại học Washington ở St Louis (Mỹ), người đứng đầu một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature, cho biết: “Đó là một dấu hiệu tốt cho thấy vắc xin mRNA có khả năng tạo ra miễn dịch bền bỉ”.

Mặc dù nghiên cứu không xem xét vắc xin Johnson & Johnson (J&J), nhưng theo phó giáo sư Ellebedy, J&J tạo ra phản ứng miễn dịch kém bền hơn so với phản ứng miễn dịch từ các vắc xin mRNA.

Các nhà nghiên cứu cho rằng khả năng miễn dịch có thể tồn tại trong nhiều năm, có thể là suốt đời, ở những người đã bị nhiễm COVID-19 và sau đó được tiêm chủng. Nhưng vẫn chưa rõ liệu chỉ tiêm vắc xin có thể có tác dụng lâu dài như vậy hay không.

Nhóm của Phó giáo sư Ellebedy đã tìm cách giải quyết câu hỏi đó bằng cách xem xét nguồn gốc của các tế bào nhớ: các hạch bạch huyết, nơi các tế bào miễn dịch huấn luyện để nhận ra và chống lại virus. Phạm vi hoạt động càng rộng và luyện tập càng lâu thì các tế bào này càng có nhiều khả năng ngăn cản sự xuất hiện của các biến chủng virus.

Nhóm nghiên cứu của Phó giáo sư Ellebedy phát hiện ra rằng 15 tuần sau liều vắc xin đầu tiên, trung tâm mầm vẫn hoạt động mạnh ở tất cả 14 người tham gia và số lượng tế bào nhớ nhận dạng được COVID-19 không hề suy giảm. "Thực tế là các phản ứng vẫn tiếp tục trong gần 4 tháng sau khi tiêm chủng, đó là một dấu hiệu rất tốt", ông Ellebedy nói.

Kết quả nghiên cứu cho thấy phần lớn người được tiêm chủng sẽ được bảo vệ lâu dài, ít nhất là chống lại các biến chủng virus gây bệnh COVID-19 hiện có. Nhưng người lớn tuổi, những người có hệ thống miễn dịch yếu và những người dùng thuốc ngăn chặn khả năng miễn dịch có thể cần thêm thuốc tăng cường, còn những người đã từng bị COVID-19 sau đó đã được chủng ngừa có thể không bao giờ cần đến chúng nữa.

Trong một diễn biến đáng chú ý khác, một nghiên cứu sơ bộ cho thấy việc trộn vắc xin Pfizer và AstraZeneca (tiêm phối hợp) mang lại hiệu quả bảo vệ mạnh mẽ.

Tiêm phối hợp vắc xin Pfizer và AstraZeneca có thể có hiệu quả bảo vệ mạnh mẽ - Ảnh: Reuters

Kết quả ban đầu từ một nghiên cứu vắc xin của Anh cho thấy việc phối hợp các nhãn hiệu vắc xin khác nhau có thể tạo ra phản ứng miễn dịch bảo vệ chống lại COVID-19. Trong thử nghiệm, các tình nguyện viên đã sản sinh ra lượng kháng thể và tế bào miễn dịch cao sau khi tiêm một liều vắc xin Pfizer-BioNTech và một liều tiêm AstraZeneca-Oxford.

Tiến sĩ Matthew Snape, một chuyên gia về vắc xin tại Đại học Oxford (Anh), cho biết việc tiêm vắc xin theo thứ tự nào cũng có khả năng mang lại hiệu quả bảo vệ mạnh mẽ. Phát hiện trên được tiến sĩ Snape công bố tại một cuộc họp báo hôm 28/6. Ngoài ra, ông Snape cũng cho biết và các đồng nghiệp đã bắt đầu một thử nghiệm tương tự, bổ sung thêm các vắc xin Moderna và Novavax.

Tiến sĩ Snape nói, hiện tại, cách tốt nhất vẫn là tiêm hai liều vắc xin giống nhau. Các thử nghiệm lâm sàng lớn đã chứng minh rõ ràng rằng chiến lược này làm giảm nguy cơ lây nhiễm COVID-19. “Mặc định của bạn phải là thứ đã được chứng minh là hiệu quả”, ông Snape nói.

Hoàng Diệu (theo New York Times, Reuters)