Oscar 2014: An toàn và... tức tưởi

Hậu Oscar: Leonardo DiCaprio thành đề tài trào lộng

Niềm vui của đoàn phim 12 năm nô lệ

Cũng 10 đề cử, nhưng ra về trắng tay quả là kết quả khó nuốt cho những tay "săn tiền kiểu Mỹ". Bộ phim có một kịch bản tốt, tiết tấu và thắt mở hấp dẫn, dàn diễn viên "hot" lại diễn xuất đồng đều, thành công về cả nghệ thuật lẫn thương mại... Nhưng cũng như Sói già phố Wall, tác phẩm không miêu tả sự vươn lên của những "người tốt việc tốt". Nếu 12 năm nô lệ kể về hành trình khổ nhục và cuộc đào thoát của người đàn ông da màu Solomon, Gravity là cuộc trở về với cuộc sống từ không gian của Ryan, Dallas Buyer Club miêu tả nghị lực và bản lĩnh đáng kinh ngạc của một gã tay chơi mắc bệnh AIDS... thì xem ra thông điệp của American hustle và The wolf of Wall Street "khó nuốt" hơn hẳn. Một phim với kết thúc có hậu dành cho những kẻ lừa đảo chuyên nghiệp, gài bẫy các nhân vật cao cấp của chính phủ và chơi xỏ cả FBI; một phim tiếng chửi thề cũng nhiều như lời thoại và bị không ít đánh giá "ca ngợi sự sa đọa"...

Trong một năm có nhiều phim xuất sắc, lựa chọn 12 năm nô lệ của AMPAS đầy an toàn về thông điệp, ý nghĩa, như MC Ellen DeGeneres nửa đùa nửa thật - "hoặc 12 year a slave là phim hay nhất, hoặc tất cả mọi người ở đây sẽ trở thành kẻ phân biệt chủng tộc".

...Và nỗi buồn của Jennifer Lawrence

Cú trượt ngã trên thảm đỏ của cô đào trẻ đắt giá nhất Hollywood hiện giờ Jennifer Lawrence, trong bộ váy đỏ Dior tuyệt đẹp, được những người tin vào thuyết tâm linh coi là "điềm xấu" cho bộ phim cô được đề cử nữ phụ. Quả thế, dường như Viện hàn lâm vẫn chưa mở lòng với những bộ phim miêu tả những khía cạnh xấu xí nhất của người Mỹ một cách giễu nhại, châm biếm tột cùng... Cùng với Gravity quá xuất sắc về công nghệ, kịch bản để thử thách mọi giới hạn điện ảnh - khiến một bộ phim chỉ hai diễn viên và một bối cảnh ngoài không gian trở thành hiện tượng, không có cửa nào ở Oscar 2014 mở ra cho Săn tiền kiểu Mỹ.

Leo chúc mừng Matthew giành tượng vàng

Và cho dù bao nhiêu fan có thương khóc chàng Leo, Matthew McConaughey vẫn ôm tượng vàng dành cho Nam diễn viên chính hay nhất. Oscar có truyền thống ưu ái những trai xinh gái đẹp chịu hành xác, hy sinh nhan sắc vì nghệ thuật. Nicole Kidman đoạt Oscar với một chiếc mũi giả xấu xí trong The hours, Charlize Theron tăng cả chục ký và đeo răng giả để làm một ả tội phạm "quái vật" thật sự trong Monster... Giảm 23kg, chấp nhận những nguy cơ cho sức khỏe về sau, cùng với diễn xuất tuyệt vời để người ta quên đi hình ảnh một anh chàng nhạt nhẽo trong những phim giải trí, có thiên vị Leonardo thế nào cũng khó phủ nhận sự xứng đáng của Matthew. 

Dẫu danh giá đến đâu, Oscar vẫn là một giải thưởng như bao nơi phân phát danh hiệu khác, không tránh khỏi trường hợp thực lực không thoát ra khỏi "mục đích, ý nghĩa". Việc Đệ nhất phu nhân Mỹ công bố tượng vàng cho Argo năm ngoái là một minh chứng. Trượt ngã đau đớn như Săn tiền kiểu Mỹ hay bị làm ngơ nhiều lần như Leonardo DiCaprio có lẽ đủ đẳng cấp để hiểu điều đó.

Cũng không thể trách sự an toàn của Oscar, khi nhiều giải thưởng "dự báo" trước đó đã điểm mặt chỉ tên đầy đủ những bộ phim, gương mặt xứng đáng nhất để khi họ được vinh danh tại nhà hát Kodak cũng không còn mấy bất ngờ.

Năm thứ 86, Oscar đang ngày càng đến gần khán giả hơn, khi danh sách đề cử phim hay nhất đều là những bộ phim dễ xem nếu xét theo tiêu chí giải trí và không ít phim hốt bạc ngoài rạp chiếu hơn cả những phim giải trí đơn thuần, như Săn tiền kiểu Mỹ, Sói già phố Wall, Gravity, Croods, Frozen... Sự đồng đều đó là điều bao nhiêu nền điện ảnh ao ước.

Và đó là lý do dù thành công hay thất bại năm nay thì người trong cuộc lẫn khán giả vẫn hoài mong mùa giải năm sau.

ÁI NGUYÊN