Oral sex có gây ung thư?

Thông tin dưới đây giúp bạn hiểu rõ những nguy cơ có thể nhiễm HPV khi quan hệ tình dục bằng miệng (oral sex), và những biện pháp giúp bạn bảo vệ mình.

Ở Việt Nam, ung thư khoang miệng là một trong 10 loại ung thư thường gặp nhất. Ung thư khoang miệng thuộc nhóm ung thư đầu cổ, bao gồm ung thư môi, lưỡi, hạnh nhân khẩu cái (amidan), thực quản, thanh quản, tị hầu (vùng trung gian giữa mũi và họng) và tuyến giáp.

Nguyên nhân gây ung thư khoang miệng?

Những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ung thư khoang miệng là hút thuốc lá và uống rượu. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy nhiễm HPV cũng là một nguyên nhân quan trọng gây ra ung thư.

Có khoảng 25% ung thư miệng và 35% ung thư hầu họng liên quan đến HPV, nhưng con số chính xác thì thay đổi theo từng nghiên cứu. Sự khác biệt trong thống kê được cho là do những bộ xét nghiệm virus khác nhau, hoặc do tình trạng hút thuốc, uống rượu và các yếu tố nguy cơ khác thay đổi theo từng bệnh nhân.

Nếu xét nghiệm virus HPV dương tính trên bệnh nhân ung thư khoang miệng, cũng không có nghĩa là HPV gây ra ung thư. Nói chính xác hơn, virus là yếu tố thúc đẩy, bởi chúng trở thành một phần trong bộ gen của tế bào ung thư, điều này khiến ung thư có thể phát triển.

Vì sao nhiễm HPV trong khoang miệng?

Có hơn 100 type HPV, khoảng 15 type liên quan đến các loại ung thư nói chung. 15 type này được gọi là các type HPV nguy cơ cao.

Những type HPV tìm thấy trong khoang miệng hầu hết là lây qua đường tình dục, vì vậy quan hệ tình dục bằng miệng được coi là cửa ngõ đầu tiên làm bạn nhiễm HPV. Các type HPV nguy cơ cao cũng lây nhiễm khi quan hệ tình dục đường âm đạo, hậu môn.

Chúng liên quan đến các loại ung thư khác như ung thư cổ tử cung, ung thư âm đạo và âm vật, ung thư hậu môn, ung thư dương vật, ung thư thanh quản, ung thư hạnh nhân khẩu cái.

Một số type có thể lây qua tiếp xúc da và gây ra mụn cóc, gồm cả mụn cóc sinh dục. Những type gây mụn cóc này thường có nguy cơ thấp và không giống những type gây ung thư.

Khoảng 90% người quan hệ tình dục (trước 25 tuổi) đã từng tiếp xúc với các HPV sinh dục, kể cả nguy cơ thấp và nguy cơ cao, nhưng chỉ có 2-3% những người này có mụn cóc sinh dục. Như vậy, hầu hết chúng ta đều nhiễm, nhưng rất ít người bị ảnh hưởng thực sự bởi virus này.

Tỷ lệ nhiễm HPV ở khoang miệng vẫn chưa được xác thực. Một nghiên cứu tại Hoa Kỳ vào năm 2009 đưa ra kết luận rằng, tỷ suất hiện mắc HPV khoang miệng ở nước này là 10% ở nam và 3,6% ở nữ.

Hiện nay, có rất ít nghiên cứu so sánh về những nguy cơ khi quan hệ bằng miệng cho người nam so với người nữ. Tuy nhiên, chúng ta biết được tỷ lệ ung thư hầu họng ở nam gấp đôi so với nữ, và thường gặp nhất ở nam giới quan hệ tình dục với nữ trong độ tuổi 40, 50 (so với tỷ lệ ở nam giới quan hệ đồng tính).

Dù chưa có bằng chứng xác thực, tuy nhiên, thực tế lượng HPV ở vùng da mỏng, ẩm của âm hộ cao hơn rất nhiều so với vùng da dày hơn, khô hơn ở dương vật - một yếu tố ủng hộ cho quan điểm trên. Một nghiên cứu khác chỉ ra rằng HPV có thể có trong tinh dịch và lây nhiễm khi xuất tinh.

Ngoài ra, có những bệnh lây nhiễm khi quan hệ bằng miệng với bằng chứng chắc chắn hơn, như herpes, chlamydia, giang mai, bệnh lậu. Vì vậy, việc quan hệ bằng miệng an toàn là hết sức cần thiết cho cả bạn và người bạn đời.

HPV gây ung thư bằng cách nào?

HPV không trực tiếp làm bạn bị ung thư, nhưng chúng gây ra những xáo trộn trong tế bào cơ thể bị nhiễm virus, những tế bào này trở thành tế bào ung thư. 

Rất ít người nhiễm HPV bị ung thư. Khoảng 90% trường hợp nhiễm HPV sẽ không còn nhiễm (sạch virus) trong vòng hai năm. Tuy nhiên, những người hút thuốc lá thì không sạch virus được.

Khói thuốc lá làm tổn thương các tế bào giám sát miễn dịch trên da, khiến virus có thể tồn tại. Ung thư cổ tử cung và ung thư âm hộ rất hiếm gặp ở phụ nữ không hút thuốc lá, trừ khi họ có tình trạng suy giảm miễn dịch.

Sự thay đổi trong tế bào nhiễm HPV cũng diễn ra rất lâu, có thể hàng chục năm. Ung thư khoang miệng liên quan đến HPV cũng đáp ứng điều trị tốt hơn ung thư không liên quan đến HPV.

Tiêm vắc-xin HPV có ích cho đàn ông cũng như phụ nữ không?

Có! Tại Anh, nữ 12-13 tuổi được tiêm vắc-xin HPV định kỳ. Lý do vì hầu hết ung thư cổ tử cung liên quan đến HPV, vắc-xin sẽ giúp phòng bệnh cho phụ nữ. vắc-xin cũng bảo vệ phụ nữ khỏi ung thư liên quan đến HPV ở âm đạo và âm hộ. Ngoài ra, tiêm vắc-xin cũng giúp bảo vệ họ khỏi ung thư hậu môn và ung thư khoang miệng, những loại ung thư có liên quan đến HPV.

Vắc-xin HPV giảm số ca nhiễm HPV ở phụ nữ nên cũng làm giảm tỷ suất nhiễm trong dân số chung. Vì vậy, nó giúp giảm tỷ lệ mắc ở nam cũng như nữ. Điều này đã được minh chứng tại Australia, khi họ bắt đầu chiến dịch vắc-xin được bốn năm thì tỉ lệ mụn cóc sinh dục giảm xuống rất nhanh ở nữ và nam có quan hệ tình dục khác giới dưới 21 tuổi.

Tuy nhiên, nếu chỉ tiêm vắc-xin cho nữ thì sẽ không đem lại lợi ích cho những người nam quan hệ đồng tính. Vắc-xin HPV cũng không được tiêm cho người nam vì họ không cần bảo vệ khỏi nguy cơ ung thư cổ tử cung.

Đàn ông quan hệ đồng tính có thể tăng nguy cơ ung thư hậu môn liên quan HPV, tồi tệ hơn nữa là nhiễm HIV đồng thời. Có những nghiên cứu đưa ra bằng chứng vắc-xin HPV có thể bảo vệ khỏi ung thư hậu môn liên quan HPV và giảm tỷ lệ tái phát ung thư này sau điều trị.

Dấu hiệu nhận biết ung thư khoang miệng

Nếu bạn có một số yếu tố, nguy cơ kể trên và đang lo lắng về ung thư khoang miệng, lời khuyên tốt nhất là hãy gặp chuyên gia để được khám và tư vấn. Các triệu chứng của ung thư miệng khá rõ ràng. Khi phát hiện sớm, điều trị sẽ dễ dàng hơn. Tuy nhiên, có một nửa số trường hợp ung thư phát hiện khi đã lan ra vùng cổ.

Quan hệ tình dục bằng miệng an toàn

Theo kết quả Điều tra quốc gia về lối sống và thái độ tình dục của Anh, thực hiện từ năm 2010-2012, có hơn 75% đàn ông và phụ nữ từ 16-44 tuổi đã từng quan hệ tình dục bằng miệng.

Bạn có thể quan hệ an toàn bằng cách sử dụng bao cao su cho nam, vì nó như một hàng rào ngăn cách miệng và dương vật. Màng ngăn (một miếng plastic hình vuông mỏng và mềm) cơ quan sinh dục nữ cũng giúp bảo vệ bạn.

Tuyến Trần (tổng hợp)