Ong mật có thể là chìa khóa giúp các nước nghèo xét nghiệm nhanh COVID-19

Hôm 3/5, các nhà nghiên cứu Hà Lan cho biết, họ đã huấn luyện ong mật thè lưỡi khi được tiếp xúc với mùi hương độc đáo của virus, qua đó hoạt động như một loại thử nghiệm nhanh.

Mặc dù đây là một phương pháp ít phổ biến hơn so với các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm, nhưng nhóm tác giả tin tưởng việc dạy ong chẩn đoán COVID-19 có thể giúp lấp đầy khoảng trống ở các quốc gia thu nhập thấp bị hạn chế tiếp cận với công nghệ phức tạp hơn, chẳng hạn như vật liệu cho các xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase (PCR).

Giáo sư Wim van der Poel đến từ Đại học Wageningen, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết: “Không phải tất cả các phòng thí nghiệm đều có khả năng xử lý mẫu xét nghiệm, đặc biệt là ở các nước có thu nhập thấp hơn. Riêng loài ong có ở khắp mọi nơi, và quá trình huấn luyện không phức tạp lắm”.

Các nhà khoa học đã huấn luyện khoảng 150 con ong bằng phương pháp nuôi dưỡng Pavlovian, trong đó họ cho côn trùng uống dung dịch nước đường mỗi khi chúng tiếp xúc với mùi của COVID-19. Khi những con ong được đưa ra một mẫu âm tính với virus, chúng không nhận được phần thưởng nào.

Sau nhiều lần đưa vòi để lấy nước đường, những con ong đã học cách đưa vòi để nhận biết mẫu dương tính, ngay cả khi không được thưởng nước đường.

Chỉ trong vòng vài giờ, các cá thể côn trùng này đã được huấn luyện để xác định virus thành công, cho kết quả vài giây sau khi tiếp cận mẫu thử.

Ong mật học cách đưa vòi về phía mẫu thử nhiễm COVID-19

Trong khi nghiên cứu tiếp tục, G.S van der Poel cho biết các nhà khoa học tin rằng nếu sử dụng nhiều côn trùng để đánh hơi từng mẫu họ có thể đạt được tỷ lệ chính xác khoảng 95%, dù hiện tại kết quả nghiên cứu vẫn chưa được công bố chính thức.

Ông nói thêm: “Mục tiêu đầu tiên của chúng tôi là chứng minh rằng chúng ta có thể huấn luyện ong để chẩn đoán COVID-19, và chúng tôi đã thành công. Bây giờ chúng tôi đang tính toán, tiếp tục công việc để xem phương pháp này nhạy bén đến mức nào".

Những con ong đã ngửi thấy mùi COVID-19 ở mẫu thử của cả chồn và người, và cho kết quả tương tự nhau trong việc xác định virus trong cả hai trường hợp.

Ý tưởng cho nghiên cứu xuất phát từ những người sáng lập công ty khởi nghiệp công nghệ côn trùng Hà Lan InsectSense, trước đây đã sử dụng ong để phát hiện quặng và mỏ đất giàu khoáng chất.

InsectSense cho biết họ đang nghiên cứu một cỗ máy có thể huấn luyện nhiều con ong đồng thời để đưa ra các chẩn đoán, cũng như một con chip sinh học sử dụng các gen từ các tế bào giúp ong ngửi mùi nhằm phát hiện virus. Phương pháp đó sẽ tránh được nhu cầu sử dụng côn trùng sống.

Trong khi các nhà nghiên cứu cũng đang kiểm tra xem liệu chó có thể được sử dụng để phát hiện COVID-19 hay không, van der Poel cho biết ông tin rằng các nhà khoa học có thể dễ dàng kiểm tra mẫu với một số con ong hơn là một bầy chó, do việc xử lý ong tương đối dễ dàng. Một nghiên cứu công bố bởi Đại học Pennsylvania (Mỹ) vào tháng Tư cho thấy rằng chó có thể phát hiện ra COVID-19 với độ chính xác đến 96%.

Ngọc Hạ (theo Washington Post)