Omicron nhẹ với cá nhân nhưng nặng với cộng đồng

Các nghiên cứu cho thấy biến thể Omicron gây bệnh nhẹ hơn chủng Delta. Nhờ đó, nguy cơ nhập viện và tử vong sẽ thấp hơn. Dù vậy, biến thể có tốc độ lây lan nhanh, đe dọa tạo ra làn sóng lây nhiễm diện rộng khiến hệ thống y tế lại rơi vào khủng hoảng.

Hy vọng cho cá nhân 

Omicron có thể không gây tổn thương phổi nhiều như biến thể Delta, cộng với việc được bảo vệ bởi vắc-xin, bệnh nhân mắc Omicron thường không phải nhập viện hoặc đối mặt tử vong như những bệnh nhân nhiễm các biến thể khác trước đây. Tuy nhiên, Joe Grove - giảng viên cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu vi-rút Đại học Glasgow (Anh) - cho biết: “Ngay cả khi Omicron nhẹ hơn so với Delta, điều này không giúp căn bệnh biến thành cảm lạnh thông thường”. Thêm vào đó, các chuyên gia cho rằng, khả năng lây nhiễm dữ dội của Omicron cho thấy dù là biến thể vi-rút ít độc lực hơn vẫn có thể gây ra nhiều thiệt hại đặc biệt ở người lớn tuổi hoặc có bệnh từ trước, chưa được tiêm phòng.

Biến thể Omicron đe dọa đưa hệ thống y tế trở lại thời kỳ căng thẳng vì khả năng lây nhiễm nhanh chóng - ẢNH: AP

Một loạt nghiên cứu mới trên động vật và trong phòng thí nghiệm cho thấy Omicron không lây nhiễm sang mô phổi nhiều như các biến thể trước đó. Đồng thời, nó không gây ra nhiều tổn thương hoặc phản ứng viêm. Đáng chú ý, Omicron sinh sản nhanh tại các mô trong mũi và cổ họng. Grove cho biết: “Việc ưa thích đường hô hấp trên có thể giúp giải thích tại sao Omicron lại dễ lây nhiễm như vậy, thông qua việc ho hoặc hắt hơi của bệnh nhân”. 

Các bác sĩ ở Nam Phi nói rằng bệnh nhân Omicron không bị bệnh nặng trong làn sóng lây nhiễm mới. Các quan chức y tế ở Anh cũng báo cáo những quan sát tương tự. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo, nguy cơ mắc bệnh nặng có thể thấp hơn nhưng tỷ lệ mắc Omicron lại cao hơn và ở quy mô cộng đồng, việc có số lượng lớn những người bị nhiễm là đáng lo ngại hơn nhiều so với việc biến thể vi-rút này gây bệnh nhẹ hơn.

Nỗi lo của cộng đồng 

Đại dịch cuối cùng rồi cũng sẽ kết thúc, ngay cả khi Omicron đang làm phức tạp thêm câu hỏi khi nào thời điểm ấy đến. Nhưng chắc chắn điều đó không đơn giản như chúng ta bật hay tắt một công tắc. Thế giới sẽ phải học cách tồn tại với loại vi-rút không thể biến mất. Omicron đang đẩy số ca nhiễm lên mức cao nhất từng có và gây ra sự hỗn loạn khi thế giới đã quá mệt mỏi đối phó với dịch bệnh nay lại phải tiếp tục căng mình ngăn chặn sự lây lan của biến thể mới. 

Tại Mỹ, TP.New York chứng kiến số người nhập viện tăng gấp ba lần chỉ trong vài tuần qua. Bang New Jersey đang có số ca nhập viện cao nhất trong toàn bộ đại dịch. Đối với hầu hết mọi người - đặc biệt là những người đã tiêm chủng - Omicron biểu hiện như một cơn đau họng hoặc sự khó chịu nhẹ. Tuy nhiên với không ít bệnh nhân đang nằm viện, chưa tiêm chủng, tình trạng dần trở nên nghiêm trọng. Craig Spencer - bác sĩ phòng cấp cứu tại TP.New York - chia sẻ: “Vào một ca trực gần đây, tôi vẫn thấy bệnh nhân COVID-19 khó thở và cần hỗ trợ ô-xy. Tất cả họ đều chưa được tiêm phòng. Tôi còn thấy những người lớn tuổi, những bệnh nhân mà COVID-19 khiến họ quá yếu, không thể rời khỏi giường. Tôi đã điều trị cho những người bị bệnh tiểu đường, với vi-rút gây ra các biến chứng nghiêm trọng và có khả năng tử vong”. Omicron cũng thúc đẩy làn sóng lây nhiễm đáng báo động ở trẻ em - nhất là nhóm đối tượng chưa được tiêm chủng - khi hệ thống giáo dục tái mở cửa. 

Cuối cùng, số lượng bệnh nhân dương tính cũng đang tạo ra nguồn lây nhiễm khác cho các nhân viên y tế, vốn đang bị giảm số lượng nhanh trên toàn thế giới do nhiều người rời bỏ công việc. Nếu mọi người cảm thấy rất mệt mỏi với COVID-19 thì với các nhân viên y tế, sự mệt mỏi đó lớn hơn nhiều lần. Một biến thể rất dễ lây lan như Omicron, ngay cả khi chỉ gây ra bệnh nhẹ, vẫn có nguy cơ dẫn đến sự thất bại của hệ thống chăm sóc sức khỏe công cộng.

Việc sử dụng khẩu trang chất lượng cao, ở nhà nếu cảm thấy không khỏe và tiêm phòng, tiêm nhắc lại nếu đủ điều kiện là những biện pháp rất cần thiết hiện nay để giúp hệ thống bệnh viện và nhân viên y tế không rơi vào khủng hoảng. 

Tấn Vĩ (theo AP, New York Times)