Okja sẽ sắp đặt lại luật lệ phát hành phim?

Sau khi gây tranh cãi ở Liên hoan phim (LHP) Cannes 2017, khiến ban tổ chức LHP này phải đưa ra quy định mới - buộc phim tranh giải Cành cọ vàng phải ra rạp tại Pháp, Okja - sản phẩm hợp tác giữa Netflix và nhà làm phim Bong Joon-ho - tiếp tục gây ồn ào trong khâu phát hành tại quê nhà Hàn Quốc.

Okja của đạo diễn Hàn Quốc Bong Joon-ho bị từ chối tại quê nhà - điều chưa từng có ở Hàn

Okja được lên lịch phát hành tại các rạp và trên hệ thống truyền hình trả tiền Netflix vào ngày 28/6 tới; nhưng hiện phim đã bị ba cụm rạp lớn ở Hàn là CJ CGV, Megabox và Lotte Cinema tẩy chay.

Theo truyền thống ở Hàn, phim chỉ được chiếu trực tuyến sau khi ra rạp ba tuần. Điều này đồng nghĩa với việc Okja sẽ mất 93% thị phần và chỉ có cơ hội kiếm tiền ở 7% thị phần còn lại - 90 phòng chiếu ở các cụm rạp nhỏ lẻ.

Tuy vậy Okja lại nhận được tín hiệu vui khi tính đến cuối tuần qua, phim đã bán trước được 9.257 vé. Với khán giả xứ kim chi, Netflix không phổ biến như ở Mỹ nhưng Bong Joon-ho là một trong những đạo diễn được yêu thích của họ.

Netflix trước nay ít chú trọng đầu ra ở các rạp, nhưng với Okja thì khác. Bộ phim tiêu đến 50 triệu USD - một trong những phim đắt nhất lịch sử điện ảnh Hàn. Rất tiếc, thỏa thuận giữa Netflix với các chủ rạp đã không thành công. Giới chủ rạp cương quyết chỉ chiếu phim nếu Netflix chấp nhận lùi ba tuần; còn Netflix nhất định phát hành phim vào ngày 28/6, bởi không thể để cho các khách hàng thuê bao - nguồn sống chính của họ - bị thiệt thòi.

Tuy đây không phải lần đầu phim của Netflix bị rạp chiếu tẩy chay (năm 2015 Ngọa hổ tàng long 2 cũng bị các rạp ở Mỹ từ chối vì lý do tương tự), nhưng với rắc rối lần này tại Hàn, xem ra cuộc chiến giữa các nhà phát hành truyền thống với những nhà kinh doanh trực tuyến đã đến cao trào. Đạo diễn Bong Joon-ho bày tỏ hy vọng “phim sẽ mở đường cho những nỗ lực thiết lập những quy định, luật lệ mới xung quanh chuyện phát hành phim”.

Ở LHP độc lập Sundance, thống kê cho thấy ba năm trở lại đây, Netflix và Amazon chi “khủng” để thu tóm quyền phát hành rất nhiều phim hay, đẩy giá trung bình bán phim tăng gấp đôi.

Cụ thể, năm 2014, không có phim nào bán hơn 5 triệu USD; nhưng lần lượt năm 2015, 2016 và 2017 có 4, 5 và 11 phim; trong đó phim Mudbound mà Netflix vừa mua ở Sundance năm nay có giá đến 12,5 triệu USD.

Không chỉ giành quyền phát hành những phim đặc sắc, Netflix còn bỏ vốn lớn để làm phim như Bright được đầu tư 90 triệu USD,  The Irishman tới 120 triệu USD. Càng đầu tư nhiều, phim càng cần có thêm đầu ra nên cần phải giải quyết sớm mâu thuẫn với chủ rạp. Đứng ở góc độ khán giả, công chúng mong hai bên tìm được tiếng nói chung. Sẽ rất đáng tiếc khi những tác phẩm điện ảnh hay lại bị dìm chết ở các rạp chiếu. 

Quang Huy