Ô nhiễm không khí gây lão hóa da, làm da chảy xệ, nổi mẩn ngứa

Ảnh mang tính minh họa: Internet

Không khí bẩn được biết đến là mầm mống gây ra ung thư phổi, bệnh tim, tiểu đường và các bệnh về thần kinh, nhưng ảnh hưởng dễ thấy nhất của nó là những tác động lên da, điều mới chỉ được nhiều người quan tâm gần đây. Giám đốc Viện nghiên cứu Leibniz tại Đức, giáo sư Jean Krutmann nói: “Ngoài những yếu tố làm lão hóa da chúng ta thường biết như tiếp xúc với tia cực tím, dinh dưỡng, hút thuốc lá… thì ô nhiễm không khí là nguyên nhân gây ra các đốm sạm, đồi mồi trên da. Ở các thành phố lớn tập trung đông dân, mức độ ô nhiễm cao, chúng ta sẽ khó tránh khỏi tình trạng này”.

Ô nhiễm không khí ở đô thị hầu hết đến từ phương tiện giao thông. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Đức, khí bẩn chứa các hạt nhỏ gọi là PMs, thủ phạm gây ra các nốt sạm và nếp nh ăn cho làn da. Một số khí như nitơ dioxít (NO2 ) là nguyên nhân thúc đẩy quá trình lão hóa nhanh hơn. Một khảo sát trên người Đức cho thấy, tuy mức tăng ô nhiễm không khí nơi họ sống tương đối thấp (chỉ 10 microgram NO2 /m3 không khí) nhưng các đốm đồi mồi trên má tăng đến 25%. Trong khi đó, nhiều nơi tại Anh, nhất là ở London có mật độ NO2 vượt ngưỡng cho phép (trên 200 microgram NO2 /m3 không khí). Điều này cho thấy chỉ cần mức tăng NO2 tương đối thấp đã đủ tác động xấu đến làn da.

Lão hóa da đang có xu hướng tăng nhanh ở người trẻ. Các tác nhân ô nhiễm thâm nhập qua da và gây viêm da nhanh hơn. Điển hình là tế bào melanocyte bị kích thích sản xuất nhiều sắc tố hơn mức bình thường làm da mau sạm; hoặc các mạch máu dưới da phát triển mạnh, dẫn đến mụn trứng cá, nốt đỏ viêm da. Nếu da bị tổn thương hoặc viêm do các chất gây ô nhiễm, các enzym trong da sẽ loại bỏ nhiều hơn lượng collagen, dẫn đến tình trạng chảy xệ và các nếp nhăn sẽ xuất hiện.

Tẩy tế bào chết quá nhiều cũng làm khí bẩn dễ xâm nhập qua da hơn. Ô nhiễm môi trường không những gây lão hóa da mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe da. Một nghiên cứu năm 2015 củ a mộ t thương hiệu mỹ phẩm nổi tiếng công bố rằng, bệnh chàm và phát ban xuất hiện ở những người tiếp xúc với không khí bị ô nhiễm ở Mexico.

Nhiều nhóm nghiên cứu và các thương hiệu mỹ phẩm bắt đầu tìm kiếm giải pháp và cho ra đời các dòng sản phẩm chống lão hóa da do ô nhiễm môi trường. Tiến sĩ Frauke Neuser cùng nhóm nghiên cứu đã tìm ra được chất niacinamide (vitamin B3) có hiệu quả trong việc ngăn ngừa lão hóa da. Bà cho biết: “Gần đây, chúng tôi đã tăng hàm lượng niacinamide trong các sản phẩm của mình lên đến 40%”. Nhiều thương hiệu mỹ phẩm còn cho ra đời loại máy rửa mặt giúp làm sạch sâu bụi bẩn bám trên da mặt.

Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu đang làm việc trên các loại hợp chất thuốc (medicine-like compounds) có thể chống lại tác động xấu từ không khí bị ô nhiễm. Trong khi đó, một số ý kiến khác cho rằng, hai loại axít phổ biến trong mỹ phẩm là retinoic và glycolic lại làm mất đi lớp mỡ có nhiệm vụ bảo vệ da, tránh độc tố gây hại cho da. Do đó, các loại sản phẩm chứa các thành phần bảo vệ lớp màng này cần được phát triển nhiều hơn. Mặt khác, chúng ta có thể trang điểm bằng các loại mỹ phẩm khoáng chất (mineral makeup) để ngăn chặn sự xâm nhập của các loại hạt xấu trong không khí. 

Nguyễn Khanh (Theo The Guardian)