Ô cửa sách ở thành phố hoa

1. Tôi đến thăm “Ô cửa sách” vào những ngày khá bận rộn của thạc sĩ Vũ Thị Thanh Tâm - người sáng lập dự án phát triển văn hóa đọc “Ô cửa sách” (i1, khu tập thể Dinh 1, P.10, TP.Đà Lạt). Đó là khi chị vừa phải chăm chút không gian đọc sách cho du khách tại homestay cho thuê, vừa chuẩn bị những hoạt động cuối tuần cho “Ô cửa sách”; rồi lại vào TP.HCM tham gia chương trình chia sẻ, truyền cảm hứng về đọc sách, sáng tạo cho trẻ nhỏ… 

Thạc sĩ Vũ Thị Thanh Tâm cùng các bạn nhỏ trong một buổi đọc tại “Ô cửa sách” - Ảnh: Fb nhân vật

Vũ Thị Thanh Tâm (sinh năm 1986) vốn là người Đà Lạt, chị từng giảng dạy tại Trường Phổ thông Năng khiếu và là giảng viên Khoa Hàn Quốc học, Trường đại học Khoa học xã hội và Nhân văn TP.HCM. Tháng 6/2018, “Ô cửa sách” được ra đời ở Sài Gòn, với mục tiêu lan tỏa, phát triển văn hóa đọc cho các em nhỏ và thanh thiếu niên. Nhưng một thời gian ngắn sau đó, chị về lại phố núi và đưa dự án về quê nhà.

Chị Vũ Thị Thanh Tâm nói, thời điểm đó, không khí đọc cũng như các hoạt động liên quan đến sách cho trẻ em ở Đà Lạt rất trầm lắng. Thời gian đầu, “Ô cửa sách” đón những độc giả nhí đầu tiên đều là con cái của bạn bè, người thân quen ở Đà Lạt. Đến giờ, số lượng bạn nhỏ gắn bó thường xuyên với “Ô cửa sách” trên dưới 20 em, còn tham gia các hoạt động đọc sách/sáng tạo được tổ chức ngoài trời thì rất đông. Chính những bạn nhỏ của “Ô cửa sách” đã cùng nhau làm nên “kỳ tích” với bộ sách COVID trong mắt trẻ thơ (gồm bảy tập, Nhà xuất bản Phụ Nữ ấn hành vào cuối năm 2021, được chọn vào chung khảo giải thưởng Dế Mèn lần 3-2022 của Báo Thể thao & Văn hóa).

Bộ sách COVID trong mắt trẻ thơ do thạc sĩ Vũ Thị Thanh Tâm viết lời, phần minh họa và chuyển ngữ sang tiếng Anh do các em thiếu nhi (đều dưới 12 tuổi) cùng nhau thực hiện. Các bé Hoàng Phương, Sinh Hùng, Trọng Hiếu, Gia Linh, Tú Uyên, Thuần Nhiên, Hoàng Long, Hoàng Phúc… đã chăm chút vẽ những cuốn sách tranh với nội dung ý nghĩa, xúc động về đại dịch: Cô giáo phù thủy, Lồng đèn bí đỏ, Chiếc bóng mùa đông, Virus có ăn được trăng rằm, Ngài Lu, Virus có ăn được mùa đông và Chuyện gì xảy ra khi rái cá vào thành phố? 

Câu chuyện Ngài Lu – tập sách thuộc bộ sách COVID trong mắt trẻ thơ được các em nhỏ hào hứng lắng nghe

Sau dự án này, thạc sĩ Vũ Thị Thanh Tâm nói chị mong muốn hướng các bé đến việc tự sáng tạo nội dung câu chuyện, để trẻ nhỏ viết cho trẻ nhỏ đọc. Vì vậy mà dự án “Khi trẻ là tác giả” tiếp tục phát triển, với những buổi workshop rèn dạy kỹ năng viết dành cho các bé vào những dịp cuối tuần.

Chủ nhật vừa qua, ngày 7/8, tại “Ô cửa sách”, các em nhỏ đã được cùng tham gia buổi học sáng tạo Xây dựng nhân vật, thuộc dự án “Khi trẻ là tác giả”. 

2. “Ô cửa sách” có lẽ là dự án phát triển văn hóa đọc cho trẻ em và thanh thiếu niên hiếm hoi của phố núi. Trong gian phòng nhỏ nhìn ra rừng thông, lúc nào cũng đầy sách và hoa. Những tác phẩm văn học thiếu nhi trong và ngoài nước, những bộ sách tranh, sách kỹ năng, khoa học - khám phá… lúc nào cũng sẵn sàng chờ các bạn nhỏ.

Thạc sĩ Vũ Thị Thanh Tâm nói, hầu như ba mẹ nào đưa con đến với sách cũng có cùng mục đích là để trẻ hạn chế được việc mải mê xem điện thoại hoặc chơi game. Nhưng rồi các bé dần đắm chìm vào những trang sách, say mê những câu chuyện và hào hứng với các hoạt động sáng tạo từ sách. Các bé đến với “Ô cửa sách” khi còn là học sinh cấp I, cùng nhau lớn dần lên với những trang sách mở ra. 

Thi thoảng, người sáng lập “Ô cửa sách” cũng kết nối mời các nhà văn, tác giả về phố núi trò chuyện cùng trẻ nhỏ. Mở đầu cho hoạt động Trải nghiệm và viết (thuộc dự án “Khi trẻ là tác giả”), “Ô cửa sách” đã tổ chức một hoạt động cắm trại và đọc sách chủ đề “Thở giữa thiên nhiên” thú vị và ý nghĩa cho trẻ nhỏ ở Dinh 1 vào cuối tháng Bảy vừa qua.

Vào một ngày cuối tuần, các bạn nhỏ cùng nhau dựng lều, rồi thực hiện “nhiệm vụ” nhặt rác, giải mật mã; sau đó dạo một vòng dinh để chọn loài cây mình yêu thích, viết một đoạn văn ngắn miêu tả cây. “Ngài Lu” - chú chó nhân vật thuộc bộ sách COVID trong mắt trẻ thơ cũng có mặt chơi đùa với các em nhỏ trong hoạt động này. Đặc biệt là các em có dịp được lắng nghe các tác giả Trang Hoàng, Nguyễn Hữu Quỳnh Hương và Lã Thanh Hà chia sẻ về việc đọc và viết. Đó cũng là cách mà thạc sĩ Vũ Thị Thanh Tâm truyền cảm hứng cho các em nhỏ về tình yêu dành cho sách, cho thiên nhiên, phát triển khả năng cảm nhận, tư duy và sáng tạo cho trẻ nhỏ. 

Không chỉ là hoạt động ở “Ô cửa sách” giữa thành phố hoa, thạc sĩ Thanh Tâm nói, chị mong muốn có thể đưa sách đến với trẻ em nhỏ ở những nơi xa xôi hơn của tỉnh Lâm Đồng. Tháng Bảy vừa qua, “Ô cửa sách” đã tổ chức chuyến về huyện đầu tiên đến Thư viện Cô Hoa, Trường tiểu học Phú Hội (H.Đức Trọng, cách Đà Lạt khoảng 30km). Đọc sách cho các bé nghe và trao tặng bút, vở, cặp, sách giáo khoa cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn.

“Tôi ngạc nhiên và cũng thật hạnh phúc khi nhìn thấy các bé say mê ngồi xung quanh nghe đọc sách. Hy vọng rằng trong thời gian tới, “Ô cửa sách” sẽ có điều kiện tổ chức các chuyến đi, đưa sách về với các bạn nhỏ ở vùng sâu vùng xa nhiều hơn nữa” - thạc sĩ Vũ Thị Thanh Tâm bày tỏ.

“Ô cửa sách” bắt đầu từ ý tưởng và tâm huyết của một cá nhân, dần dần nhận được sự kết nối và yêu thương của các bậc phụ huynh, các nhà văn, cộng đồng yêu sách. Những giá trị đẹp đang ngày một lan tỏa giữa thành phố ngàn thông. Từ nơi ấy, thế giới kỳ vĩ trong trang sách mở ra trước mắt trẻ thơ, và cũng từ nơi ấy, có những câu chuyện của riêng trẻ nhỏ đã và đang bắt đầu được hình thành… 

Lục Diệp