Núi lửa phun trào ở Congo khiến 15 người thiệt mạng, hàng ngàn người tháo chạy

Hình ảnh từ máy bay cho thấy đường đi chết chóc của dòng dung nham - Ảnh: Reuters

Dung nham ngưng tụ gần quận Buhene, ngoại ô Goma, sau khi chôn vùi hàng trăm ngôi nhà và thậm chí cả những công trình lớn. Các nỗ lực tái thiết có thể sẽ mất nhiều tháng.

Ít nhất đã có 15 người chết nhưng con số này có thể sẽ tăng lên khi các quan chức đến được những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất. 9 trong số các nạn nhân đã tử vong trong một vụ tai nạn giao thông khi mọi người tháo chạy hỗn loạn. 4 người khác đã thiệt mạng khi họ cố gắng trốn thoát khỏi một nhà tù trong khi 2 người bị thiêu chết, phát ngôn viên chính phủ Congo Patrick Muyaya cho biết.

Hôm 23/5, người dân Congo đã quay trở lại những ngôi nhà bị núi lửa tàn phá, nhiều người tìm kiếm những người thân còn mất tích khi chạy nạn.

Người dân địa phương trở lại Goma, trước mặt họ là những gì còn sót lại của những ngôi nhà bị san phẳng - Ảnh: Reuters

Theo Quỹ nhi đồng LHQ (UNICEF), hơn 170 trẻ em được cho là đã mất tích và 150 em khác đã bị chia cắt khỏi gia đình. UNICEF sẽ cùng chính quyền địa phương thành lập các trung tâm để giúp đỡ những trẻ vị thành niên không có người đi kèm.

Sông dung nham vượt qua một đường cao tốc nối Goma với thành phố Beni, cắt đứt một tuyến đường tiếp tế và viện trợ quan trọng. Tuy nhiên, sân bay của thành phố vẫn còn nguyên vẹn.

Các nhà chức trách Rwandan cho biết hơn 3.000 người đã chính thức sơ tán khỏi Goma. Một số người bắt đầu trở lại hôm 23/5 trong khi số khác đi đến vùng đất cao hơn ở phía tây thành phố.

Người dân Congo chạy qua Rwanda khi núi lửa phun trào và quay trở lại Goma (Congo) vào sáng 23/5 - Ảnh: CNN

Cư dân địa phương bắt đầu rời khỏi nhà ngay cả trước khi chính phủ công bố kế hoạch sơ tán. Vào ban đêm, người ta nhìn thấy những đám đông chạy bộ trốn khỏi khu vực nguy hiểm, trên vai họ là những tấm nệm nằm và đồ dùng cá nhân khác.

Ông Richard Bahati. một cư dân Goma cho biết khi đang ở trong nhà thì ông nghe thấy tiếng la hét và vô cùng lo lắng khi thấy bầu trời đỏ rực bên ngoài. Ông nói: “Tôi đã sống qua tai họa núi lửa phun năm 2002, nó đã tàn phá tất cả nhà cửa và tài sản của gia đình tôi”.

Có thể sẽ mất nhiều tháng mới có thể xây dựng lại những khu vực bị ảnh hưởng - Ảnh: Reuters

Thành viên Hội đồng Người tị nạn Na Uy (NRC) ở Goma, Tom Peyre-Costa, nói với phóng viên những gì đã xảy ra: "Dung nham chảy khá chậm, khoảng 1km/h, nhưng nó không dừng lại. Nó bắt đầu thiêu cháy các ngôi nhà", ông nói và cho biết thêm rằng các tổ chức nhân đạo đang cố gắng giải quyết nhu cầu của người dân.

Dung nham chảy qua các ngôi làng ở ngoại ô Goma nhưng dừng lại ngay trước ngưỡng cửa thành phố Goma - Ảnh: Reuters

Trong số trẻ em mất tích hoặc bị chia cắt khỏi gia đình sau khi núi lửa hoạt động, nhiều em có thể đã chạy qua biên giới Rwanda. Theo số liệu của Bộ Quản lý khẩn cấp Rwanda, khoảng 8.000 người đã vượt biên vào Rwanda từ CHDC Congo để tìm nơi ẩn náu.

Cư dân thành phố Goma rời thành phố sau khi núi lửa Nyiragongo phun trào hôm 22/5 - Ảnh: CNN

"Ở khắp mọi nơi trong thành phố, bạn thấy mọi người bưng bê đồ đạc, bế cõng con cái, thậm chí ôm theo cả con dê của họ và bất cứ thứ gì họ có thể mang theo được. Hầu hết họ chỉ ngồi bên đường để chờ cho đến lúc có thể quay lại", Peyre-Costa nói với CNN. 

Theo ước tính của NRC, sáu trăm ngôi nhà ở Goma đã bị phá hủy và năm trường học bị san phẳng.

Quang cảnh từ đảo Tchegera trên hồ Kivu ở Congo cho thấy ngọn lửa phun ra từ núi Nyiragongo hôm 22/5 - Ảnh: CNN

Núi lửa Nyiragongo cao 457m là một trong số những ngọn núi gần biên giới của Congo với Rwanda và Uganda, một khu vực rừng mưa nhiệt đới và là nơi sinh sống của loài khỉ đột núi quý hiếm.

Núi lửa hoạt động cách thành phố Goma 10km, lần cuối cùng nó hoạt động vào năm 2002 khiến 250 người tử vong và 120.000 người mất nhà cửa. Lần núi lửa Nyiragongo phun trào giết chết nhiều người nhất là vào năm 1977, khi nó cướp đi mạng sống của hơn 600 người.

Hoàng Diệu (theo Reuters, CNN)