Nửa thế kỷ hội họa của họa sĩ Đào Minh Tri

Ngược dòng - Nửa thế kỷ hội họa là triển lãm đặc biệt của họa sĩ Đào Minh Tri vì trong đợt trưng bày này có nhiều tranh tồn tại hơn 50 năm qua, lần đầu được ông công bố. Hơn 60 tranh được chọn lọc sau 50 năm sáng tác cho thấy sức sáng tạo, thái độ làm việc chăm chỉ của ông trong một hành trình dài không phải ai cũng có thể làm được, đặc biệt với người phải trải qua bạo bệnh, liệt nửa người.

Công chúng xem tranh tại triển lãm Ngược dòng - Nửa thế kỷ hội họa

Nhà điêu khắc Nguyễn Xuân Tiên - Chủ tịch Hội Mỹ thuật TPHCM - xúc động khi nói về triển lãm Ngược dòng - Nửa thế kỷ hội họa. Với ông, họa sĩ Đào Minh Tri là tấm gương sáng cho thế hệ họa sĩ Việt Nam sau này noi theo, học hỏi. Những tác phẩm sơn mài hay hội họa nói chung của Đào Minh Tri góp phần tạo ra những vận động, đổi mới cho nền mỹ thuật Việt Nam. Càng xúc động hơn khi sau thời gian mắc bạo bệnh (năm 2007), trên xe lăn, họa sĩ Đào Minh Tri vẫn sáng tác hăng say. Ông hồi phục một cách thần kỳ kể cả về sức khỏe và ý thức thẩm mỹ. Triển lãm My Fish được tổ chức chỉ 4 tháng sau khi họa sĩ Đào Minh Tri hồi phục, là một cột mốc đáng kể.

Ngược dòng - Nửa thế kỷ hội họa trưng bày tranh ở nhiều chất liệu từ sơn mài, màu bột, sơn dầu... cho thấy họa sĩ Đào Minh Tri liên tục thể nghiệm ý tưởng với các chất liệu, tạo ra “vốn liếng” vô cùng đa dạng cho hội họa của ông. Xem triển lãm, ta sẽ liên tục bất ngờ trước một số tác phẩm có tuổi đời vài thập niên nhưng vẫn hiện đại, mang hơi thở của hội họa hôm nay. Đào Minh Tri đặt tên cho tất cả tác phẩm của mình trong triển lãm là Vô đề - như một sự trống rỗng, bao la và có phần đánh đố người thưởng lãm hãy thử tưởng tượng xem tranh ông đang muốn nói điều gì?

Bức Vô đề 29 (kích thước 180x120cm), vẽ bằng sơn mài, hoàn thành năm 2004.

Họa sĩ Ca Lê Thắng - một người bạn của Đào Minh Tri - nói trong tranh của đồng nghiệp, ông thể hiện nhiều hình tượng khác nhau nhưng có 2 chi tiết được lặp lại nhiều, đó là cá và người. 2 chi tiết này có khi lồng vào nhau ẩn hiện khó đoán, có khi lồ lộ để người xem thấy một cách trực quan. Theo họa sĩ Ca Lê Thắng, người bạn Đào Minh Tri hoạt động thầm lặng, nghiêm túc và chính thái độ này giúp ông có được “một ngôi vị riêng” trong nền mỹ thuật Việt Nam.

Dù số lượng tranh được sáng tác ở giai đoạn sau khi ông mắc bạo bệnh chiếm phần không nhỏ trong triển lãm nhưng khi xem trọn vẹn các tác phẩm, công chúng khó thấy sự khác biệt. Chúng gần như liền mạch, nhất quán tựa một dòng chảy. Nếu không nói về câu chuyện bệnh tật, hẳn nhiên khi nhìn tác phẩm, người xem cũng đủ bị thuyết phục bởi tài của người họa sĩ. Nhưng, khi biết ông từng có thời gian trở về từ cõi chết, với một phần cơ thể bị liệt, không thể không dành sự ngưỡng mộ, khâm phục cho ý chí và tài năng vượt nghịch cảnh của ông.

Triển lãm đang diễn ra tại Hội Mỹ thuật TPHCM, kéo dài đến hết ngày 28/3. 

Khánh An