Nữ cố vấn đặc biệt của Tổng thống Mỹ

Theo các nhà phân tích, sáu tháng còn lại của nhiệm kỳ, Tổng thống Barack Obama sẽ “chạy đua” với nhiệm vụ làm rõ vị trí trung tâm của Việt Nam trong chiến lược xoay trục hướng tới khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Để kịp thời đưa ra kế hoạch, quyết sách quan trọng trong chiến lược trên, Tổng thống Obama luôn bám sát tham vấn của các cố vấn. Trong đó, một nhân vật ít được truyền thông nhắc đến nhưng có vai trò rất đặc biệt, là bà Elizabeth Phu, người Mỹ gốc Việt - Giám đốc phụ trách các vấn đề Đông Nam Á và châu Đại Dương của Nhà Trắng.

Bà là người lên kế hoạch cho chính sách đối ngoại của Mỹ hướng đến các quốc gia Đông Nam Á và ASEAN. Bà cũng tham vấn cho Tổng thống Obama cách ứng phó với các sự kiện ngoại giao, quân sự, kinh tế trong khu vực. Riêng với Việt Nam, bà là nhân tố không thể thiếu trong các cuộc chuẩn bị, gặp gỡ giữa lãnh đạo hai nước.

Cùng gia đình rời Việt Nam 36 năm trước, bà Elizabeth Phu là một trong những nhân tố điển hình về nỗ lực hội nhập. Năm 1997, bà tốt nghiệp hạng ưu cử nhân chính trị học tại Đại học Berkeley. Đây là một trong rất ít trường giảng dạy kỹ về lịch sử Đông Nam Á, chủ đề mà bà đặc biệt quan tâm. Sau đó, bà Elizabeth Phu theo học cao học về ngành quốc tế học tại trường San Diego và trường Eisenhower thuộc Đại học Quốc phòng. Ra trường, năm 2002, bà làm việc ở Bộ Quốc phòng với vị trí trợ lý các chính sách liên quan đến các vấn đề giữa khối NATO với Ukraine và Nga, công việc đòi hỏi nhiều kỹ năng đối ngoại quan trọng.

Bà Elizabeth Phu

Năm 2003, bà Elizabeth Phu được bổ nhiệm vào chức vụ Giám đốc phụ trách các vấn đề ở Đông Nam Á, thuộc Bộ Quốc phòng, dưới quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Donald Rumsfeld (chính quyền Tổng thống George W. Bush). Từ đây, bà có nhiều cơ hội phát triển lĩnh vực mình vô cùng quan tâm và được đào tạo chuyên môn bài bản.

Trong ba năm rưỡi làm việc ở vị trí này, bà tham gia hoạch định chính sách và thương thuyết về các vấn đề liên quan đến chiến lược quân sự với các nước đồng minh của Mỹ tại châu Á - Thái Bình Dương như Singapore, Philippines, Australia. Bà cũng có mặt trong đội đặc nhiệm của Bộ Quốc phòng Mỹ triển khai cứu trợ và khắc phục hậu quả của trận sóng thần xảy ra ở Đông Nam Á năm 2004. Tháng 9/2006, bà Elizabeth Phu được giao phụ trách vấn đề chống vũ khí hủy diệt hàng loạt, tiếp tục soạn thảo những sáng kiến chống vũ khí hủy diệt hàng loạt được đánh giá cao. Năm 2007, bà quay lại với vị trí Giám đốc phụ trách các vấn đề ở Đông Nam Á.

Năm 2009, khi ông Obama nhậm chức tổng thống, bà Elizabeth Phu được tu nghiệp một năm tại Học viện Dwight D. Eisenhower về tiềm lực và chiến lược an ninh quốc gia (tiền thân là Đại học Kỹ nghệ về vũ trang thuộc Đại học Quốc phòng Mỹ), nơi huấn luyện sĩ quan hay các viên chức chính phủ cao cấp có thâm niên trung bình 20 năm. Mỗi năm chỉ có khoảng 300 người được chọn vào học.

Tố chất nổi trội, tư duy nhanh nhạy, sắc sảo và khả năng làm việc nhóm tốt là ưu điểm khiến bà Elizabeth Phu được chọn tham gia dù chỉ có bảy năm kinh nghiệm làm việc ở Bộ Quốc phòng Mỹ. Năm 2010, bà đảm nhiệm Giám đốc về những mối đe dọa toàn cầu, phụ trách ngăn chặn các vấn đề gai góc như khủng bố, tổ chức tội phạm xuyên quốc gia, cướp biển... Giữa năm 2013, bà được bổ nhiệm vào Hội đồng An ninh quốc gia với chức vụ Giám đốc phụ trách các vấn đề Đông Nam Á và châu Đại Dương tại Nhà Trắng cho đến nay.

Vì đặc thù công việc là tạo cơ sở và nền tảng vững chắc cho sự kết nối giữa các quốc gia nên kỹ năng làm việc nhóm, lắng nghe, thấu cảm, viết nhanh và thương thuyết đối với bà là quan trọng nhất. Theo bà Elizabeth Phu, đó cũng là tố chất cần có của người làm công tác ngoại giao.

Anh Thông (Theo Washington Post, Los Angeles Timesgps.ucsd.edu, linkedin)