NSƯT Trương Minh Quốc Thái: U50, vẫn đang tìm vai diễn đa tính cách

Phản diện trong Vua bánh mì và người hùng của Lửa ấm 

Dừng chân ven đường Hóc Môn (TP.HCM) hỏi thăm đường, khuôn mặt đã che khẩu trang nhưng khán giả vẫn nhận ra Quốc Thái vì đôi mắt quen thuộc - đôi mắt của ông Tài trong phim Vua bánh mì (đạo diễn Nguyễn Phương Điền, đang phát sóng trên kênh THVL1).

NSƯT Trương Minh Quốc Thái trong phim Lửa ấm - Ảnh: Nhân vật cung cấp

Về Thái Bình quay phim, dân làng gặp hỏi vui: “Anh Minh hôm nay không đi cứu hỏa à?” (Minh là vai diễn trong phim Lửa ấm, đạo diễn Đào Duy Phúc, đang phát sóng trên kênh VTV1). Đến đâu cũng được nhận ra và gọi tên nhân vật là hạnh phúc lớn của người diễn viên, Trương Minh Quốc Thái luôn nhận được sự yêu mến như vậy của khán giả, bắt đầu từ vai chính đầu tiên trong bộ phim Người đàn bà yếu đuối (năm 1999).

Xuất hiện cùng thời điểm với hai vai diễn trái ngược nhau: ông Tài lạnh lùng, tàn ác và đội trưởng đội cứu hỏa Minh ấm áp, giàu tình cảm. Một bên diễn tĩnh, chỉ bằng ánh mắt và cách nói chuyện “không mở miệng” đủ lột tả nội tâm thâm hiểm của nhân vật. Một bên là sự dấn thân hết mình với hình ảnh của người chiến sĩ cứu hỏa không ngại gian khó hiểm nguy. Vai diễn nào cũng có những vất vả riêng, nhưng anh chẳng nề hà gì. Ngay cả khi cánh tay phải bầm tím cả tuần vì bị tủ đè lúc diễn cảnh cứu hỏa, thoại căng thẳng đến mức bị tắt tiếng hay đu người cheo leo trên vách núi, anh vẫn thấy “đã” khi mang đến cho khán giả những phân cảnh chân thực, xúc động. Sau mỗi cảnh quay khó, câu đầu tiên anh hỏi đạo diễn là: “Có chân thật không?”. Nếu không, anh sẽ đề nghị được làm lại. 

Có lẽ vì vậy mà nhiều đạo diễn rất “ưng” Quốc Thái, không chỉ vì thái độ làm việc nghiêm túc, còn vì cách anh ứng xử với những vai diễn của mình. Trong suốt sự nghiệp, nếu phải đặt lên cán cân giữa một vai diễn tâm đắc nhưng ít tiền và một vai diễn kiếm được nhiều tiền hơn, Quốc Thái sẽ chọn điều thứ nhất. Anh đã nhiều lần “vác ba-lô lên và đi” để được “chơi với nghề” - theo cách anh vẫn nói. Thậm chí, có lần phim Tử thi lên tiếng (thuộc series phim Hồ sơ lửa) đang đóng nửa chừng, biết nhà sản xuất không còn đủ khả năng chi trả thù lao cho diễn viên, anh vẫn sáng tối đến phim trường. 

Diễn viên Quốc Thái vào vai Tài trong bộ phim "Vua bánh mì", đang phát trên Đài THVL1

Sau Vua bánh mì và Lửa ấm, anh tiếp tục tham gia phim Khúc mưa (tên ban đầu, đạo diễn Bùi Tuấn Dũng, dự án của Hãng phim Điện ảnh Quân đội, dự kiến ra mắt cuối năm 2020). Lần này là hóa thân vào một nhân vật năm xưa từng vượt biên, lưu lạc xứ người và bị sang chấn tâm lý, rồi trở về Việt Nam tìm mẹ.

Cảm giác đầu tiên mỗi khi quyết định nhận vai của Quốc Thái thường là: “Nhân vật hay quá, lẽ nào mình không nhận?”. Cứ thế, những vai diễn dẫn bước anh đi, đi mãi với sự nghiệp. Những phim anh đóng đã lâu, nhắc lại người xem vẫn rất nhớ: Thám tử tư, Trả giá, Đất mặn, Bóng giang hồ, Nghiêng nghiêng dòng nước, Tình án, Khóc thầm, Tiếng cú đêm… Đã thể hiện rất nhiều dạng vai, từ người hùng, lãng tử, tình cảm đến phản diện, nghiện hút, tử tù… nhưng anh nói mình vẫn đang trên con đường đi tìm những vai diễn đa tính cách. 

Sống trọn với nghề

Lúc nào ngồi với Quốc Thái cũng thấy ngọn lửa nghề đang cháy trong anh. Sau hơn 20 năm, nhiều đồng nghiệp đã bỏ nghề, ít xuất hiện hoặc lui về làm “dàn bao”; anh vẫn được giao những vai chính gai góc, cá tính. Anh nói mình may mắn, nhận được sự yêu thương của Tổ nghiệp, của khán giả. Nhưng người quen thì đều biết, thành quả đó được bắt đầu từ thái độ sống, sự quyết liệt và luôn hết mình với những vai diễn của anh. 

Sáu năm trước ngồi với Quốc Thái, anh nói: “Nghề là đạo”. Bây giờ, không có gì khác. Những buồn vui đi cùng anh suốt 23 năm làm nghề, đều nằm ở những vai diễn. Nhiều vai diễn làm nên tên tuổi Trương Minh Quốc Thái trong quá khứ, có những khi chẳng phải là vai được các đạo diễn “đo ni đóng giày” cho anh, mà là những nhân vật anh quá thích, chủ động tìm đến và thuyết phục đạo diễn.

Vai Dương trong phim "Tử thi lên tiếng" đã mang về cho NSƯT Quốc Thái danh hiệu Nam diễn viên chính xuất sắc nhất phim truyện truyền hình tại Giải Cánh diều 2017

Trong phim Hương phù sa, khi đạo diễn Võ Tấn Bình giao vai Năm Đô (vai diễn của Thành Đạt sau đó), thì Quốc Thái chấp nhận casting bình đẳng để được đóng vai Việt. Ở Hơi ấm bàn tay (trong loạt phim Ký sự pháp đình), được đạo diễn Tường Phương chọn vào vai thẩm phán lịch thiệp, anh chủ động xin đảm nhận vai tử tù bị oan khuất. Anh thậm chí sụt 8kg để được nhận vai nhân vật bị HIV. Những duyên may cứ đến ngay cả với những vai diễn mà anh không phải là người đầu tiên được chọn.

Có câu “yêu nghề, nghề không phụ”. Chính những “cuộc chơi với nghệ thuật” đó lại mang về các giải thưởng: Nam diễn viên chính xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 18 (với vai Nghĩa trong phim Những người viết huyền thoại); Nam diễn viên chính xuất sắc phim truyện truyền hình tại giải Cánh diều 2017 (với vai Dương - bác sĩ pháp y trong phim Tử thi lên tiếng). Phim điện ảnh Người trở về có anh tham gia cũng đoạt giải Cánh diều bạc 2016. 

“Những giải thưởng hay danh hiệu NSƯT được phong tặng, tôi mang về cho ba mẹ vui. Còn bản thân, tôi thấy mình còn nhiều cái chưa biết, chưa làm được”. Quốc Thái bộc bạch, ước mơ lớn nhất của anh là đưa được ba mẹ về Việt Nam chăm sóc, anh cũng đã làm được rồi. Anh không có điều gì phải buồn bã hay tiếc nuối, dù biết tuổi trẻ của mình đã đi qua. U50 rồi, đã biết mình không còn trẻ nữa để “cạnh tranh” với những gương mặt trẻ, anh bảo giờ mình chỉ “loanh quanh đóng phim, chơi, hát, làm MC”. Như thế là đã đủ. 

Bùi Tiểu Quyên