PNO - PN - Không gian sống của gia đình nhạc sĩ (NS) Phan Long nằm giữa mảng xanh rộng lớn ở Q.9, TP.HCM. Trước cửa nhà ông là dòng sông nhỏ, khuôn viên ven bờ ngập tràn màu xanh hoa lá.
edf40wrjww2tblPage:Content
Lê Minh thuở bé và cha
Khó có thể gặp được cùng lúc NS Phan Long và ca sĩ (CS) Lê Minh (thành viên hát chính của nhóm MTV), vì ngay cả hai cha con ông hàng tuần cũng chỉ chủ yếu liên lạc nhau qua mạng hoặc điện thoại. Ông về hưu đã sáu năm, nhưng vẫn bận bịu như thời còn đương chức ở Đài Tiếng nói VN, khi dạy học, đạo diễn thu thanh cho các hãng băng đĩa, chấm thi tiếng hát truyền hình, lúc làm giám khảo hội diễn ca múa nhạc quần chúng, giao lưu với sinh viên các trường đại học. Lê Minh cũng bận rộn với công việc tập luyện, ca hát, nhất là thời gian vừa qua khi thực hiện chương trình Dấu ấn kỷ niệm 15 năm ca hát của nhóm MTV.
Phan Long là NS trưởng thành trong quân đội. Năm 1968, từ trường Âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc quốc gia VN) ông tình nguyện nhập ngũ. Tay đàn, tay súng, Phan Long cùng đồng đội tuổi thanh xuân phơi phới hành quân vào chiến trường miền Nam. Cuộc chiến đấu gian khổ, sống chết trong gang tấc đã rèn luyện nên tính cách của ông. Những tác phẩm âm nhạc mang dáng dấp riêng của ông cũng liên tục ra đời, được công chúng yêu mến như: Nhớ thành phố hoa đào, Lời yêu gửi nọong, Từ Ra-dơ-líp đến Pắc Bó, Cánh chim tuổi thơ, Chợ tình Sa Pa (thơ Ly Hoàng Ly)... Nổi bật là ca khúc Mẹ (thơ Đoàn Ngọc Thu) khắc họa tấm gương chịu đựng, hy sinh vô bờ bến của phụ nữ Việt Nam, làm rung động trái tim của nhiều thế hệ người nghe.
Bạn đời của ông vừa là đồng đội, vừa là đồng nghiệp - CS Thu Giang, người đẹp Hà thành đảm đang. Ông bà sinh hai người con, cô con gái đầu lòng Thủy Châu được cho đi học piano từ năm lên bốn tuổi, với hy vọng sau này nối nghiệp cha mẹ. Cậu con trai Lê Minh thuở nhỏ được gọi là Gà - Lý Bá Gà. Đến tận bây giờ, khi Lê Minh đã ngoài ba mươi tuổi, bạn bè trong khu tập thể Đài Tiếng nói VN ở Hà Nội vào Sài Gòn chơi, hoặc nhìn thấy cha con ông trên ti vi vẫn gọi bằng cái tên thân mật xa xưa: bố con Lý Bá Gà.
Cha-con trên sân khấu
Biệt danh Gà của Lê Minh xuất phát từ cái chuồng gà 10 con do NS Phan Long nuôi trong góc bếp trên tầng ba khu tập thể. Thời bao cấp cả nước ăn độn, việc NS Phan Long nuôi một đàn gà trong lúc chăm vợ mang thai là cả một gia tài, trở thành chuyện nổi tiếng trong khu tập thể. Lê Minh ra đời sau chị gái đến bảy năm dài đợi chờ, hy vọng, nên trong buổi nhậu cao hứng cùng bạn bè, người cha NS đã đặt tên cho con là Gà theo kiểu tên xấu để dễ nuôi. Từ đó, họ hàng nội ngoại, bạn bè, hàng xóm xa gần, không mấy ai còn nhớ tên khai sinh của Phan Lê Minh nữa.
Lê Minh học giỏi, có năng khiếu ngoại ngữ, nên được bố cho thi vào trường chuyên Anh Lê Quý Đôn, với mong ước sau này con trai đi làm trong lĩnh vực kinh tế. Những năm tháng gian khó, cây đàn organ ngoại nhập đắt như ô tô nhưng bố Phan Long vẫn ráng mua về, thuê thầy dạy nhạc để Minh được hoàn thiện. Ông đâu ngờ, việc làm đó đã truyền cảm hứng cho con mình về sau rẽ hẳn vào con đường âm nhạc chuyên nghiệp, bỏ ngang sự nghiệp kinh tế đã được ông định hướng. NS Phan Long nói vui: “Thế là mình tính không bằng trời tính, đứa chị cho đi học âm nhạc từ nhỏ để nối nghiệp, lớn lên lại làm kinh tế, còn thằng em cho đi học ngành kinh tế thì lại nảy nòi theo nghề âm nhạc…”.
Lê Minh mê âm nhạc, coi cha như thần tượng. Học đến năm thứ tư ĐH Kinh tế TP.HCM, Minh lập nhóm hát sinh viên, lấy chữ cái tên của ba thành viên đầu tiên: Minh, Thành, Vũ đặt tên nhóm là MTV. 15 năm qua, nhiều thành viên đã thay đổi, nhưng nhóm vẫn trung thành với nghệ danh MTV, cùng với các tên tuổi quen thuộc được yêu mến: Phan Lê Minh, Phan Đinh Tùng, Anh Tuấn, Thiên Vương.
Gia đình nhạc sĩ Phan Long
Lê Minh vừa tham gia hát nhóm, vừa đơn ca thành công khá nhiều tác phẩm của cha, với chất giọng nam cao bay bổng, trong sáng, cột hơi khỏe. Được di truyền từ người mẹ CS Thu Giang, Lê Minh còn có phong cách thể hiện bài hát tinh tế và truyền cảm. Lê Minh luôn làm mềm lòng người nghe mỗi khi thể hiện ca khúc nổi tiếng nhất của cha: “Mẹ ơi! Mẹ ơi! Dù năm tháng trôi, mẹ như vầng trăng, rạng rỡ sáng soi. Tỏa mát đời con, những khi va vấp ưu phiền, những khi hạnh phúc êm đềm, con chỉ tìm về với mẹ thôi, trong lòng mẹ bát ngát biển khơi”.
Trưởng nhóm MTV đang tự thưởng cho mình vài ngày nghỉ ngơi thư giãn trước khi cùng đồng nghiệp bước vào kế hoạch biểu diễn mới. Nam CS thành đạt ngoài ba mươi tuổi vẫn là cậu con út ngoan - hiền lành, khiêm tốn, không nhậu nhẹt, thuốc lá, bia rượu - của người cha NS. Trong lòng bố Phan Long tuy không còn cảm giác buồn như khi cậu con bất ngờ tự ý rẽ sang con đường âm nhạc, nhưng “thằng cu Gà” vẫn chưa làm ông yên tâm. Ông vẫn tiếc, giá như ngày trước biết được thiên hướng của con, ông đã chọn cách đầu tư khác để đường đi của Lê Minh được thênh thang hơn.