NS Lê Bình: Ông Tư Tại đã rong chơi xa, rất xa…

Nghệ sĩ (NS) Lê Bình có đôi mắt rất buồn, nỗi buồn cứ thăm thẳm, ngay cả lúc ông cười hay diễn những vai hài hước, dí dỏm. Có lẽ hơn ai hết, ông hiểu nỗi buồn trong sâu thẳm tâm hồn mình nên luôn tìm mọi cách để vượt qua nó.

Nghệ sĩ Lê Bình trong vai Tư Tại, phim Đất Phương Nam

Sinh thời, NS Lê Bình nói ông thích nghèo vui hơn nghèo buồn. Phải biết tin vào những điều tốt đẹp trong tương lai, nghèo mà vẫn lạc quan thì một ngày nào đó sẽ hết nghèo… Sống với quan niệm đó, ông lầm lũi một mình vượt qua không biết bao biến cố của đời người. Trong mắt bạn bè, đồng nghiệp, NS Lê Bình là một người vui tính, hay cười. Mọi người vẫn thấy ông tếu táo cười đùa, vẫn hóm hỉnh trong những cuộc nói chuyện, hiếm khi nghe ông thở than, ngay cả những lúc ông đang phải vẫy vùng giữa sóng gió cuộc đời.

Ông Tư Tại ở Đất phương Nam, một người hào khí, nghĩa hiệp sẵn sàng hy sinh cả mạng sống của mình để bảo vệ gia đình, người thân dường như có rất nhiều điểm tương đồng với suy nghĩ, cảm xúc của NS Lê Bình trong cuộc sống.

Nghệ thuật từng mang lại cho ông cơ hội kiếm được rất nhiều tiền, đủ để ông lo cho gia đình một cuộc sống sung túc, mua được căn nhà khang trang. Nhưng những biến cố gia đình cũng lấy đi của ông tất cả, chỉ còn lại một căn hộ nhỏ với nhiều lo toan, gánh nặng. Không than van, oán trách, mỗi khi nhắc lại chuyện xưa, NS Lê Bình chỉ nói ông rất ân hận vì đã không giữ được cho các con một gia đình trọn vẹn.

Vai Năm Na - phim Vịt kêu đồng

Cuộc sống thiếu thốn, nhưng chưa ai nghe ông than van, kể khổ. NS Lê Bình nói ông không muốn người khác thương hại mình, khi mình vẫn còn đủ sức để tự lo toan thì đừng làm phiền người khác. Khi chỉ còn ba ngày nữa vở Bên đàng dệt mộng lên sàn tập thì ông trả vai do… mệt. Cả ê-kíp sốc và giận.

Nhưng NS Lê Bình thà bị giận chứ không để người khác thương hại, không “khai” việc mình phải nhập viện điều trị. Ông tự trọng đến mức nhiều đồng nghiệp, bạn bè thân thiết đã giận khi biết ông bệnh nặng mà vẫn âm thầm chịu đựng.

Mọi người chỉ biết ông bị ung thư khi vào thăm diễn viên Mai Phương đang nằm điều trị cùng bệnh viện với ông. Đến lúc đó NS Lê Bình vẫn từ chối lời giúp đỡ, muốn nhường cơ hội lại cho Mai Phương, ông lý giải vì Mai Phương còn trẻ lại phải lo lắng, chăm sóc cho con gái nhỏ, còn ông thì già rồi, sao cũng được.

Khi cơ thể không còn đủ sức tiếp nhận điều trị, ông đã nói các con ngưng nhận tiền giúp đỡ từ các Mạnh Thường Quân và gởi gắm tâm nguyện dùng số tiền còn lại cùng với tiền phúng viếng làm từ thiện, giúp đỡ cho những hoàn cảnh khó khăn.

Vai ông Phát - phim Có ngôi nhà nằm nghe nắng mưa

NS Lê Bình là vậy, hơn ba mươi năm theo nghệ thuật, ông chẳng làm mích lòng ai. Khi mới chuyển từ anh hoạ sĩ chuyên vẽ tranh tuyên truyền cổ động và quảng cáo sang làm quen với sân khấu, cho đến khi trở thành nghệ sĩ nổi tiếng, ông vẫn sống giản dị, luôn nghĩ cho người khác nhiều hơn bản thân mình và rất có trách nhiệm.  

Trong suy nghĩ của NS Lê Bình chưa bao giờ có vai lớn, vai nhỏ, chỉ có vai diễn và sự lao động nghệ thuật của người nghệ sĩ. Đồng nghiệp của NS Lê Bình ngưỡng mộ và yêu mến ông bởi thái độ làm việc nghiêm túc và khả năng sáng tạo không mệt mỏi ấy.

NS Lê Bình trong vở Ảo và Thật

Nhận vai diễn, dù chính hay phụ, thậm chí chỉ có vài lớp diễn ngắn, ông cũng  luôn tìm tòi cho mình những sáng tạo rất riêng, đôi khi chỉ là một dáng ngồi cô độc đến xót xa; hay kiểu nhấn nhá, bỏ chữ khi thoại lời làm khán giả bật cười thích thú… Tất cả rất tinh tế và chi tiết đủ để khán giả không thể quên được nhân vật của ông khi bước ra khỏi nhà hát. Xem NS Lê Bình diễn ở sân khấu, dễ dàng nhận ra rất nhiều lần ông tự tiết chế diễn xuất của mình, chấp nhận bước lùi lại để nhường đất cho các diễn viên trẻ.

Khi phát hiện mình bị ung thư và bắt đầu xạ trị, ông vẫn nén đau để đến đoàn phim thực hiện cho xong những cảnh quay của mình. Có những lần quá đau đớn, phải dùng thuốc giảm đau vẫn không thể làm tốt vai diễn của mình, khi đó, ông mới thú thiệt mình đang điều trị bệnh để đạo diễn sắp xếp cho ông có thêm thời gian nghỉ giữa các cảnh quay.

NS Lê Bình và Hồng Thắm trong vở Kính thưa osin

Người thân, bạn bè biết chuyện khuyên NS Lê Bình trả lại vai diễn để giữ sức khoẻ, ông nói không muốn vì mình mà làm ảnh hưởng đến cả đoàn phim. Có những vai diễn đã thực hiện dở dang, giờ trả vai bộ phận biên kịch sẽ vất vả để sửa chữa kịch bản cho phù hợp với sự vắng mặt của ông. Thôi thì cố gắng thêm chút nữa để mọi người đỡ cực vì mình.

Tập hồi ký còn dang dở, ông Tư Tại đã buông bút rong chơi thật xa… Bỏ lại mọi buồn phiền, đớn đau ở thế gian này. Khán giả, đồng nghiệp, bạn bè sẽ nhớ mãi một người nghệ sĩ tài hoa, sống, làm việc rất có trách nhiệm và đầy lòng tự trọng. Ông đi bình an, ông nhé!

Thảo Vân