Nói với con về những "chuyện ấy"

Con không có lỗi khi xem phim người lớn

Khi phát hiện con trai 12 tuổi xem phim không dành cho trẻ em, tôi vẫn giữ bình tĩnh và hiểu vì sao con hành động như vậy.

Khi thảo luận với con, tôi giải thích cho con về quan hệ tình dục bằng cách sử dụng những từ ngữ khoa học như âm đạo, dương vật, ngực, quan hệ tình dục... Cuộc thảo luận sẽ gồm 3 bước:

Thứ nhất, tôi nói cho con biết rằng con đã xem những thước phim chưa phù hợp với lứa tuổi. Thứ hai, tôi nói với con không nên xấu hổ khi thảo luận về tình dục. Hầu như đứa trẻ nào cũng tò mò về chủ đề này nhưng không biết nói với ai. Cha mẹ là những người đủ tin cậy để con tìm đến. Thứ ba, tôi xác định với con rằng đó không phải là cách mà quá trình quan hệ tình dục thực sự diễn ra. 

Tôi thuyết phục con những thước phim đó hiếm khi phản ánh thực tế. Cơ thể con sẽ thay đổi và những thay đổi này sẽ không giống như con nhìn thấy trên phim.

Tiếp theo, tôi khuyến khích con đặt câu hỏi cho ba mẹ thay vì hỏi người khác. Tôi hứa trả lời thẳng thắn những câu hỏi đó. Hãy tìm cách sử dụng từ ngữ phù hợp cho những thứ mà con có thể đã nhìn thấy. Điều quan trọng là đừng khiến trẻ sợ hãi hay xấu hổ. Nếu không, trẻ sẽ giấu ba mẹ để không bị trách mắng.

Ảnh mang tính minh họa - Freepik

Tôi giải thích với con về độ tuổi nào thì xem loại phim nào. Lấy ví dụ một cái cây, nếu cây đã lớn thì chúng ta có thể đổ cả xô nước cũng không lo cây chết, nhưng nếu cái cây còn nhỏ thì chúng ta không nên đổ xô nước đầy. Tôi giúp con hiểu rằng, mỗi thời điểm, cây sẽ cần một lượng nước khác nhau để phát triển, cũng như con người ở mỗi thời điểm sẽ có những điều thích hợp hoặc không.

Tôi cũng cố cung cấp cho con kiến thức lành mạnh về giới tính, bằng cách mua mấy cuốn sách về giới tính rồi đặt lên trên giá sách gia đình. Vờ như không để ý, tôi cứ lặng lẽ quan sát và biết con âm thầm lấy những cuốn sách ấy ra đọc rồi lén để vào chỗ cũ. Sau đó, trong lúc ngồi xem phim, tôi hỏi con trai: “Con đã đọc hết những cuốn sách mẹ mới mua chưa?”.

Thấy con xấu hổ, tôi nhẹ nhàng ôm con và thì thầm: “Con trai mẹ lớn rồi!”. Ngay cả những chuyện rất tế nhị như mộng tinh, thủ dâm... cậu bé cũng tin tưởng nói với mẹ. Vậy là với cách nhẹ nhàng, tôi đã lấy được lòng tin của con.

Con không có lỗi khi xem những bộ phim đó. Đừng làm tổn thương con bằng những lời nói và hành động “như thể con đang phạm lỗi”. Hãy chỉ cho con một hướng đi phù hợp với độ tuổi. 

Tuệ Nga (TP Thủ Đức)

Cậy vào sách để đồng hành cho tốt

Tôi gặp chút trở ngại khi hướng dẫn con về giới tính, vì là mẹ đơn thân. Có những điều khó nói hoặc không hiểu hết, con “cầu viện” sách, báo. Khi con trai tôi bắt đầu bước vào tuổi dậy thì (khoảng cuối cấp I), tôi mua cho con cuốn Bỗng nhiên mà họ lớn của bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc. Cuốn sách rất hay, bổ ích về quá trình dậy thì của trẻ.  

Tôi nhắc con phải vệ sinh bộ phận sinh dục hằng ngày khi tắm để không bị đóng cặn, sẽ gây ra viêm nhiễm, ngay khi đi vệ sinh cũng phải lau sạch. Thỉnh thoảng đọc những bài viết về xâm hại tình dục trẻ em hoặc quan hệ với trẻ vị thành niên, tôi cũng đọc lên cho con nghe và nói với con về khía cạnh pháp lý.

Khi con có người yêu, tôi nhắc con rằng làm gì cũng phải giữ gìn cho nhau, đừng để xảy ra chuyện viêm nhiễm, mắc bệnh tình dục hoặc có thai ngoài ý muốn, vì sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và tương lai của các con. Tuổi trẻ bây giờ rất hiểu biết và giỏi tiếp cận thông tin, mình nhắc như thế là con đủ biết sẽ phải chuẩn bị gì nếu quan hệ với bạn gái (ở khung tuổi được phép).

Tố Tâm (quận Gò Vấp, TPHCM)

Nhẹ nhàng tách “lửa” khỏi “rơm”

Nhà tôi rộng; tôi lại rất yêu thương, quan tâm con cháu nên họ hàng thường gửi con đến nhờ vợ chồng tôi lo việc học. Các cháu từ cấp II đến đại học; cháu tôi, cháu bên chồng đủ cả, cứ luân phiên nhau ở nhờ đi học. Một lần, vợ chồng tôi có việc đi nước ngoài hơn tuần. Khi trở về, tôi thấy cháu gái tôi học lớp Tám và cháu trai của chồng học lớp Mười một có gì đó khác khác. Hình như 2 đứa nó để ý nhau.

Tôi dò hỏi riêng ba mẹ của chúng về việc có giáo dục giới tính, dạy chúng về bảo vệ cơ thể, an toàn tình dục… không. Ba mẹ chúng ngơ ngác, xem đó là chuyện của thầy cô. Mẹ của cháu gái còn nói: “Tui hay nhắc chừng con bé là mày khôn thì mày nhờ, mày ngu thì mày chịu”. 

Thấy khó chia sẻ với ba mẹ chúng, tôi phải tự tìm giải pháp. Tôi rủ cháu trai ra quán cà phê, nói ba điều bốn chuyện về tuổi mới lớn và đưa cho cháu một hộp bao cao su. Nó bất ngờ, xua tay không nhận. Tôi cứ dúi cho cháu và nói để tránh lây nhiễm, mang thai ngoài ý muốn nếu lỡ có quan hệ tình dục. Nó miễn cưỡng lấy và tuần nào cũng bực dọc khi bị tôi rình rình giở cặp nó ra đếm coi có thất thoát cái bao nào chưa.

Nhìn thái độ khó chịu của cháu, tôi biết cách của mình quá sai, quá gượng ép. Tôi dành thêm thời gian để đọc sách báo, xem clip các chuyên gia nói về vấn đề “chỉ đường cho hươu chạy đúng”. 2 con tôi đã trưởng thành kiểu cứ thế mà lớn, tôi và ông xã chưa từng biết dạy tụi nó cho bài bản. Nghe nhắc tới chuyện nhạy cảm này là vợ chồng tôi đã đỏ mặt rồi. 

Với số vốn kiến thức kha khá vừa tìm hiểu, tôi tách riêng từng đứa cháu và dạy về giữ vệ sinh cơ thể, chu kỳ kinh nguyệt, mang thai, các biện pháp tránh thai, về các quy định pháp lý cơ bản, về kỹ năng nói “không”. Với cháu trai, tôi nhờ ông xã hướng dẫn những đề tài tôi bí. Tôi hiểu rằng người lớn làm sao cho các con có ý thức thì chuyện làm gì để tự bảo vệ cơ thể, tránh những nguy cơ là hết sức dễ dàng. Không đơn giản và giải quyết phần ngọn kiểu mua bao cao su phát cho nó là xong. 

Tôi sắp xếp gia đình, bàn với ba mẹ của chúng chuyển nơi ở một cháu sau khi đã giải thích cho chúng hiểu việc cần một khoảng cách địa lý cho tiện sinh hoạt. Do các cháu không phải họ hàng của nhau (đứa cháu ông, đứa cháu bà) nên việc tìm hiểu, xây dựng tình cảm cũng không có gì sai trái với pháp luật, đạo lý.

Tôi nhắc nhở các cháu cần cân bằng giữa tình cảm và việc học, yêu quý nhau thì bảo vệ nhau và hỗ trợ nhau đạt các mục tiêu để trưởng thành vững vàng. Hiện tại, “lửa” và “rơm” đã vào đại học, vẫn yêu nhau, khá vui vẻ và trong sáng. 

Hiền Anh (quận 7, TPHCM)