Nói phát triển du lịch không ảnh hưởng đến môi trường là ngụy biện

Với hơn 60 năm hoạt động nghiên cứu sinh học và có nhiều công lao trong việc bảo tồn đa dạng sinh học của Việt Nam, khi nói về rừng quốc gia Tam Đảo, giáo sư - tiến sĩ khoa học (GS-TS) Đặng Huy Huỳnh - Phó chủ tịch Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam (VACNE) - đánh giá, đây là khu vực có tính đa dạng sinh học cao với những loài động vật như gấu, khỉ, cầy, cáo và nhiều loài chim khác nhau…

Giáo sư - tiến sĩ khoa học Đặng Huy Huỳnh

Trước đây, khi có dự án đầu tư vào Tam Đảo II, chính GS-TS Đặng Huy Huỳnh cùng nhiều nhà khoa học khác đã lên tiếng về việc phải giữ gìn, bảo tồn thiên nhiên tại nơi này.

Lý do là, hệ sinh thái thiên nhiên của Tam Đảo gắn liền với cuộc sống của người dân, việc bảo vệ hệ sinh thái thiên nhiên ở trên chính là bảo vệ cuộc sống và hệ sinh thái nhân văn ở dưới. Đó cũng là nơi sinh sống của cư dân ba tỉnh Vĩnh Phúc, Tuyên Quang và Thái Nguyên.

“Khi làm đường sá, làm khu du lịch, vui chơi, khách sạn, resort… thì chắc chắn lượng khách vào sẽ đông. Muốn xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch, dứt khoát anh phải nổ mìn, phải phá rừng làm đường. Việc phá như vậy sẽ làm ảnh hưởng đến động vật, ảnh hưởng rất lớn” - ông Huỳnh e ngại.

Khi nói về việc cho tới nay, báo chí vẫn chưa tiếp cận được bản báo cáo đánh giá tác động môi trường, GS-TS Đặng Huy Huỳnh cho rằng, đó là biểu hiện của sự không minh bạch. Bởi lẽ, Luật Lâm nghiệp, Luật Phát triển - Bảo vệ rừng, Luật Đa dạng sinh học đã ghi rõ những khu bảo tồn, rừng quốc gia là khu bảo vệ hệ sinh thái chuẩn, bảo vệ sự đa dạng sinh học, môi trường, cũng là bảo vệ cuộc sống của cộng đồng, nên việc thực hiện mỗi dự án đều phải có quy trình rất khắt khe và người dân có quyền kiểm tra, giám sát.

“Việc họ không cung cấp đầy đủ có nghĩa là không minh bạch. Đảng và Chính phủ luôn có định hướng phải minh bạch. Các vị lãnh đạo đi đâu cũng nói là phải minh bạch, thế nên nếu anh làm dự án đó mà không cho dân biết những cái đó thì cần đặt dấu hỏi. Nếu anh làm rất trong sáng, đàng hoàng thì không sợ bất cứ điều gì cả” - GS-TS Đặng Huy Huỳnh bức xúc.

Nhà khoa học này cũng e ngại, nếu thực hiện dự án trong rừng quốc gia Tam Đảo, sẽ có sự ảnh hưởng lớn tới các loài động vật, hệ sinh thái ở đó. Bởi khi nổ mìn, xây dựng, sẽ phá mất môi trường sống của động vật, chúng sẽ chết đi vì không có thức ăn, không có nơi sống. Sự chết chóc đó có thể còn kéo theo nạn dịch, từ chính động vật hoang dã đến vật nuôi rồi qua cả con người.

Hệ lụy đó phải được nhắc đến bởi nó nằm trong một hệ sinh thái tổng hợp. Vì vậy, theo ông Huỳnh, Nhà nước cần thận trọng khi để phát triển ồ ạt khu du lịch, không nên chỉ nghĩ đến kinh tế mà cần phải nghĩ đến tương lai, đến thế hệ mai sau.

Trong cuộc trao đổi với phóng viên Báo Phụ Nữ TP.HCM, đại diện Tập đoàn Sun Group cho rằng, họ sẽ làm theo mô hình nghỉ dưỡng sinh thái gắn liền với thiên nhiên, sẽ ít gây ảnh hưởng đến môi trường.

Trước ý kiến này, GS-TS Đặng Huy Huỳnh cho rằng: “Đó chỉ là ngụy biện”.

Ông Huỳnh phân tích: “Khi đi thực địa trong rừng, chúng tôi cũng phải dựng một cái lán cho 2-3 người ở. Khi đó, cũng phải chặt vài cái cây nhỏ, làm cái trạm dưới tán rừng thì nó sẽ không ảnh hưởng. Nhưng đây là làm resort, làm khu nghỉ dưỡng, phải có khu vui chơi, hồ nước này nọ thì sẽ phải phá rừng, phá cây. Không thể nào mắc xi măng cốt thép vào cây để làm lên cái nhà hay xây dựng cơ sở hạ tầng được”.

GS-TS Đặng Huy Huỳnh cũng đặt dấu hỏi: nếu làm một dự án ảnh hưởng nhiều như vậy thì luật có cho phép hay không. “Tôi nghĩ luật không cho phép chuyện đó, anh làm được dự án như thế thì anh có lách luật, có phạm luật hay không? Đề nghị cơ quan có trách nhiệm về quản lý, giám sát pháp luật có ý kiến. Nếu không, người ta thấy chỗ này làm được thì chỗ khác cũng sẽ làm. Làm như thế thì cái luật của mình không nghiêm minh, ảnh hưởng đến rất nhiều thứ”.

GS-TS Đặng Huy Huỳnh ưu tư: “Với dự án ở Tam Đảo II, trước đây, các nhà khoa học cũng đã có ý kiến rồi. Nó là lá phổi không chỉ của người dân lân cận mà còn là của thủ đô; hệ sinh thái của Tam Đảo còn liên quan đến khu vực đồng bằng sông Hồng. Giá trị của sự đa dạng sinh học đó vô cùng lớn với con người, hơn cả việc thu lại 5-7 tỷ USD, nhất là trong giai đoạn biến đổi khí hậu đang diễn biến phức tạp như hiện nay” .

Nhóm phóng viên