Nơi nước mắt thấm mặn từng con chữ

Trước ngày trao học bổng, chúng tôi gọi điện thoại cho Dung khi em vẫn đang dán tem hàng cho một cơ sở sản xuất gần khu công nghiệp Hiệp Phước, huyện Nhà Bè. Dung nói, đầu năm học mới, cần đóng nhiều khoản tiền trường nên em cố gắng đi làm thêm để xoay xở. Hơn nữa, năm nay vào lớp Mười hai, Dung cần học thêm một số môn để chuẩn bị vào đại học nên sợ chị Hai lo không xuể. Mỗi ngày, Dung đón xe buýt đi hơn 20km từ huyện Cần Giờ qua huyện Nhà Bè làm, chiều tối cùng chị Hai đón xe buýt trở ngược về ngôi nhà nằm sâu trong cánh rừng đước.

Chị em Dung sống cùng ông bà nội. Mẹ bỏ đi từ năm Dung 3 tuổi và chưa một lần về thăm. Cha lập gia đình mới, 1 năm đôi ba lần về thăm con vào ngày giỗ chạp. Ông bà nội lớn tuổi, thu nhập chỉ đủ lo bữa ăn hằng ngày nên chị gái Dung phải nghỉ học giữa chừng để đi làm lo cho em. Dù cố cưu mang cháu, ông bà vẫn không thể bù đắp nỗi thiếu hụt tình cảm gia đình cho đứa cháu nhỏ. Dung tâm sự: “Lần duy nhất em gặp mẹ là 3 năm trước, trong đám tang ông ngoại. Em không biết mẹ là ai trong số những người về để tang ông. Đến khi biết rồi, cũng không biết mở lời ra sao. Hình như mẹ cũng vậy. Mãi đến khi em về, mẹ mới cho em số điện thoại để thỉnh thoảng nói chuyện, nhưng em cũng không bao giờ liên lạc được”.

Bà Lý Việt Trung - Tổng biên tập Báo Phụ nữ TPHCM - trao học bổng cho các nữ sinh hiếu học vượt khó ở huyện Cần Giờ - Ảnh: Thu Lê

Chúng tôi mang theo nỗi niềm của cô gái nhỏ đến hội trường, nơi diễn ra lễ trao học bổng “Nữ sinh hiếu học vượt khó” ở huyện Cần Giờ. Phần lớn trong số 20 nữ sinh là những gương mặt thân quen, bởi đây là năm thứ hai, thứ ba các em nhận học bổng từ chương trình của Báo Phụ nữ TPHCM. 10 em trong số này đến từ xã An Thới Đông.

Như những mùa học bổng trước, bà Nguyễn Thị Ngọc Thúy - Chủ tịch Hội LHPN huyện Cần Giờ - luôn khẳng định, An Thới Đông là xã nghèo nhất huyện bởi hơn 50% số hộ dân trong xã thuộc diện nghèo và cận nghèo. Tuy nhiên, những chữ “nghèo” hay “cận nghèo” dường như vẫn không thể nói hết cái nghèo của người dân nơi đây.

Cha bắt vọp nuôi sống gia đình. Mẹ vừa sinh em, còn nằm ổ khiến cuộc sống vốn đã khó càng khó khăn hơn. Khi thấy tôi hỏi thăm hoàn cảnh của Nguyễn Thị Trà My, nữ sinh Ngô Thị Hoàng Oanh - lớp Mười một, Trường THPT An Nghĩa - thì thầm: “Nhà con khổ rồi mà nhà My còn khổ hơn con nữa”.

Nghe bạn nói, những giọt nước mắt của Trà My lăn dài. Không biết chữ, cha My chỉ quẩn quanh ấp Rạch Lá làm thuê; mẹ lội khắp xã An Thới Đông bán vé số nhưng vẫn không đủ tiền lo bữa ăn hằng ngày và nuôi 3 đứa con học hành. Số nợ mấy trăm ngàn đồng vay mượn trong những lúc túng thiếu cứ dày lên theo năm tháng. Cách đây chưa lâu, do nợ nần, mẹ My nghĩ quẩn, uống một lúc hơn 20 viên thuốc trị đau đầu. Mẹ may mắn thoát chết nhưng nỗi lo âu, thấp thỏm cứ lơ lửng khiến My dần trở nên lầm lũi.

Mong thoát cảnh nhọc nhằn, My càng quyết tâm phải học giỏi với ước mơ làm bác sĩ, nhưng không ít lần, nước mắt thấm mặn con chữ. Chuẩn bị vô năm học mới, cả nhà hồi hộp ngồi trước ống heo mà cha mẹ My “nuôi” từ sau tết Nguyên đán. Chị Nguyễn Thị Tuyết Lan - mẹ Trà My - cẩn thận xếp từng tờ 5.000, 10.000 đồng: “Cũng được hơn 3 triệu đồng. Chắc chỉ đủ cho 2 đứa nhỏ. Còn My để mẹ từ từ tính, mẹ lo cho”.

Trong lễ trao học bổng “Nữ sinh hiếu học vượt khó” lần thứ 33 ở huyện Cần Giờ ngày 20/8, bà Lý Việt Trung - Tổng biên tập Báo Phụ nữ TPHCM - chia sẻ, học bổng san sẻ phần nào lo toan của gia đình và các em trước thềm năm học mới. Mặc dù không nhiều, nhưng số tiền này có thể giúp các nữ sinh mua sách vở, đồng phục. Bà cũng thông tin, dù tình hình kinh tế còn nhiều khó khăn, Báo Phụ nữ TPHCM vẫn vận động được nhiều doanh nghiệp, nhà hảo tâm chung tay cùng quỹ học bổng. Nhờ đó, mỗi suất học bổng dành cho các nữ sinh huyện Cần Giờ năm nay tăng từ 1,5 triệu đồng lên 2 triệu đồng so với năm ngoái. Bà mong các nữ sinh cố gắng học tốt để không phụ lòng cha mẹ, các nhà hảo tâm và các cô, chú ở Báo Phụ nữ TPHCM.

Thu Lê