Nổi loạn tuổi dậy thì: Đó có phải con mình không?

Con "dậy thì thành công" hay không nhờ vào cha mẹ (ảnh minh họa)

Con nổi loạn tuổi dậy thì

Chị Hoàng Thị Ngân - TP Nha Trang, Khánh Hoà chia sẻ gia đình chị đảo lộn chỉ vì cô con gái lớn bước vào tuổi dậy thì. Thanh T. cô con gái 13 tuổi của hai vợ chồng chị đã đột ngột trở thành đứa con hoàn toàn khác.

Chị Ngân cho biết, từ bé Thanh T. rất ngoan ngoãn, sống tình cảm với ba mẹ và em trai. Hai chị em cách nhau 5 tuổi, Thanh T. luôn tỏ ra là chị cả, chăm sóc em, trông em và còn giúp bố mẹ dạy em học. Chị Ngân thở phào vì con ngoan, hiểu chuyện.

Mọi thứ quay ngoắt 180 độ từ khi cô bé bước vào tuổi dậy thì. Tính cách ương bướng ở đâu xuất hiện, thay vì giúp cha mẹ việc nhà cô bé đâm ra lười biếng và thích làm trái lời mẹ. Ví dụ, chị Ngân hướng dẫn con lặt rau xong phải bỏ phần rác vào túi thì cô bé sẵn sàng mang nó rắc ra sàn. 

Việc rửa chén được giao cho Thanh T. thì cô bé chỉ lấy mấy cái chén rửa và để nguyên nồi niêu, xoong chảo lại. Thay vì dạy em như trước, cô bé luôn hằm hè, chỉ cần em trai có lỗi là lao vào đánh em. Có lúc, T. hét lên hỏi mẹ: "Tại sao mẹ lại sinh ra nó?" Nguyên nhân chỉ vì cu cậu lỡ đổ mực vào cái khăn quàng của chị.

Chị Ngân đi làm về muộn cô bé cũng khó chịu, vùng vằng với mẹ. Đặc biệt, cô bé còn khiến vợ chồng chị sốc khi thường xuyên đòi mua đồ và đòi đồ hiệu giống bạn. Cô bé "soi" cả bữa cơm gia đình. Nếu chỉ có thịt và rau thông thường sẽ dằn dỗi. Có lần, chồng chị Ngân tới trường đón con mới hay con đã bỏ học từ tiết ba và đi uống trà sữa với bạn trai. 

Lúc đầu, chị Ngân luôn tự nhủ mình cần bĩnh tĩnh để thuyết phục con. Tuy nhiên, càng ngày con càng trở nên ương bướng. Chị chỉ cần dọa đánh là cô bé lao vào tấn công mẹ trước: “Mẹ đánh đi! Đây người con đây, mẹ thích đánh chỗ nào thì đánh”. Mỗi lần không hài lòng ba mẹ, cô bé lại lao vào phòng đóng sầm cửa, thậm chí còn dọa sẵn sàng ra khỏi nhà nếu cảm thấy cha mẹ không còn cần mình.

Sinh nhật vừa rồi của con, chị Ngân xin cô giáo cho con ra ngoài trường. Chị dự định hai mẹ con sẽ đi ăn trưa cùng nhau. Chị nghĩ rằng con bé sẽ vui vì hai mẹ con có thời gian trò chuyện, cố gắng làm bạn với con. Nhưng đến nơi, cô bé cho rằng: “Mẹ thích ăn hàng nên rủ con đi chứ chắc gì mẹ đã nghĩ tới sinh nhật con”. Câu nói của con khiến cảm xúc của người làm mẹ như bị dội nước lạnh. Chị cố gắng trò chuyện với con nhưng cô bé lại không muốn giao tiếp.

Dù chị đã chuẩn bị sẵn tâm lý trên hành trình trưởng thành cùng con nhưng đều thấy lạc hướng. Nhiều lần, chị Ngân cảm thấy bất lực, hỏi chồng: “Nó có phải con gái mình không?”. Hai vợ chồng chỉ thở dài và mong cái tuổi ẩm ương này qua nhanh.

Con dậy thì thành công nhờ vào cha mẹ?

Thạc sĩ Mai Thị Nguyệt - Khoa Tâm lý, Bệnh viện Nhi Đồng 2 TPHCM cho biết, khi trẻ bị dậy thì, trẻ bị thay đổi về thể chất, hình thể, giọng nói, da... nên ảnh hưởng tới tâm lý của trẻ. Mỗi ngày Khoa Tâm lý khám cho rất nhiều trẻ em gặp rối loạn cảm xúc của trẻ dậy thì, các trẻ tiền dậy thì, trẻ có hành vi trốn tránh, tránh né, rút lui, cảm xúc dễ nóng giận, bất thường. 

Ở tuổi dậy thì, thạc sĩ Nguyệt cho rằng trẻ thay đổi nhanh về cảm xúc thoắt buồn, thoắt vui trở nên khó hiểu. Có những đứa trẻ chia sẻ chúng không thể đối diện với chính bản thân mình khi có sự thay đổi ở độ tuổi dậy thì nhất là trẻ dậy thì sớm. Thời gian trẻ trải nghiệm về cuộc sống ngắn nên nhận thức của trẻ hạn chế làm thay đổi hành vi và cảm xúc của trẻ.

Khi có có dấu hiệu thay đổi cảm xúc cha mẹ nên bình tĩnh tìm hiểu xem nguyên nhân từ đâu để bản thân cha mẹ cũng phải cảm nhận được cảm xúc của các con, đồng hành với con. Chính cha mẹ sẽ giúp con vượt qua giai đoạn khó khăn này, đồng hành với trẻ. Không nên vì thấy trẻ ương bướng mà để mặc trẻ vật lộn với tuổi dậy thì.

Thạc sĩ Nguyệt cho biết trẻ dậy thì thành công hay không phụ thuộc nhiều vào cha mẹ. Cha mẹ là người sẽ giúp trẻ dậy thì “êm ái” hay ‘bùng nổ”.

Việt Anh